Πόσο φολικό οξύ πρέπει να παίρνω ενώ προσπαθώ να μείνω έγκυος;

Το φολικό οξύ (folate) το συναντάμε φυσικά στις τροφές ενώ το φυλλικό οξύ ( folic acid) είναι η συνθετική μορφή που συναντάται στα συμπληρώματα διατροφής ή τα εμπλουτισμένα τρόφιμα (γνωστή και ως βιταμίνη B9).

Φολικό οξύ: Γιατί είναι σημαντικό στην εγκυμοσύνη

Ωστόσο, όπως εξηγεί ο γυναικολόγος Μενέλαος Λυγνός ενίοτε, αυτή η «μεικτή» ορολογία ενδεχομένως να προκαλεί σύγχυση, πρόκειται όμως για την ίδια ουσία η οποία εντοπίζεται κατά μείζονα λόγο στα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, το μπρόκολο ή το μαρούλι. Εξ ουκαι το όνομά του «φυλλικό». Ο όρος «φολικό» απλά προέρχεται από το λατινικό όρο για το «φύλλο»: folium. Από εδώ προέρχεται και ο διεθνής όρος: folic acid ή folate. «Επομένως, εφεξής, όταν ακούτε τον όρο «φυλλικό οξύ» ή «φολικό οξύ», εσείς θα γνωρίζεται, ότι πρόκειται για ένα και το αυτό», διευκρινίζει ο γυναικολόγος.

Φολικό οξύ και γονιμότητα

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη φολικού οξέος για όλες τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι τουλάχιστον 400 μικρογραμμάρια (mcg) ή 0,4 χιλιοστόγραμμα (mg).

Η λήψη φολικού οξέος για τουλάχιστον έναν μήνα πριν από τη σύλληψη μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα, όπως η δισχιδής ράχη, έως και 70%, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC). Αν λοιπόν προσπαθείτε να μείνετε έγκυος, είναι καλύτερο να λαμβάνετε φολικό οξύ για τουλάχιστον 14 εβδομάδες πριν τη σύλληψη. Πρέπει να συνεχίσετε να το παίρνετε για τουλάχιστον τις πρώτες 12 εβδομάδες της εγκυμοσύνης.

Το φολικό οξύ ενισχύει τη γονιμότητα;

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η συνιστώμενη δόση αυξάνεται στα 600 έως 800 mcg ή 0,6 έως 0,8 mg. Φυσικά, οι ανάγκες ορισμένων γυναικών είναι διαφορετικές. Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα, ίσως χρειαστεί να λάβετε 4.000 mcg (4 mg) φολικού οξέος την ημέρα. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για να μάθετε πόσο φολικό οξύ χρειάζεστε πριν και μετά τη σύλληψη.

Το φολικό οξύ μπορεί να διατίθεται σε συνδυασμό με:

• φουμαρικό σίδηρο και θειικό σίδηρο (για τη θεραπεία της σιδηροπενικής αναιμίας),

• άλλες βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία (ως μέρος πολυβιταμινούχου συμπληρώματος).

Μπορείτε να αγοράσετε συμπληρώματα φολικού οξέος από το φαρμακείο ή να πάρετε ένα πολυβιταμινούχο ή προγεννητικό συμπλήρωμα. Αν επιλέξετε ένα πολυβιταμινούχο, βεβαιωθείτε ότι δεν περιέχει περισσότερη από τη συνιστώμενη ημερήσια δόση βιταμίνης Α – 770 mcg RAE (2.565 IU) – εκτός αν είναι όλη σε μορφή β-καροτίνης (καθώς η υπερβολική ποσότητα μιας συγκεκριμένης μορφής βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες). Σε κάθε περίπτωση ζητήστε τη συμβουλή του γιατρού σας.

Ο ρόλος του φολικού οξέος στην ανδρική γονιμότητα

Χρήσεις του φολικού οξέος

Το φολικό οξύ χρησιμοποιείται για να:

• θεραπεύσει ή να προλάβει την αναιμία λόγω έλλειψης φολικού οξέος, η οποία επηρεάζει τη λειτουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων

• βοηθήσει στην σωστή ανάπτυξη του εγκεφάλου, του κρανίου και του νωτιαίου μυελού του αγέννητου μωρού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης — συμβάλλοντας στην αποφυγή προβλημάτων όπως η δισχιδής ράχη (spina bifida)

• μειώσει τις παρενέργειες της μεθοτρεξάτης, ενός φαρμάκου που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία σοβαρής αρθρίτιδας, της νόσου του Crohn ή της ψωρίασης

Φολικό οξύ στην εγκυμοσύνη: Πόσο πρέπει παίρνετε

Όταν ξεκινήσετε να παίρνετε φολικό οξύ

Το φολικό οξύ απορροφάται πολύ γρήγορα στο έντερο μετά τη λήψη του.

• Αν το παίρνετε για αναιμία λόγω έλλειψης φολικού οξέος, μπορεί να περάσουν μερικές εβδομάδες μέχρι να αρχίσετε να νιώθετε καλύτερα.
• Αν το παίρνετε επειδή είστε έγκυος, πιθανότατα δεν θα αισθανθείτε κάποια διαφορά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν λειτουργεί.

Είναι απίθανο να παρουσιάσετε παρενέργειες από το φολικό οξύ, αλλά μερικοί άνθρωποι μπορεί να νιώσουν ναυτία, να χάσουν την όρεξή τους, να έχουν αέρια ή να αισθάνονται φούσκωμα. Αυτές οι παρενέργειες είναι συνήθως ήπιες και δεν διαρκούν πολύ.

Μην πίνετε αλκοόλ μαζί με φολικό οξύ, καθώς μπορεί να εμποδίσει την απορρόφησή του. Επίσης, είναι πιο ασφαλές να μην πίνετε καθόλου αλκοόλ αν είστε έγκυος ή προσπαθείτε να μείνετε έγκυος, επειδή μπορεί να βλάψει την ανάπτυξη του μωρού σας.

Φολικό οξύ και γονιμότητα: Τι ισχύει τελικά;

Σε ποιες τροφές βρίσκεται το φολικό οξύ;

Ήδη αναφερθήκαμε στα φυλλώδη λαχανικά, άλλες διατροφικές πηγές φολικού οξέος είναι:

• τα φρούτα: πορτοκάλι, μπανάνες, φράουλες
• τα όσπρια: φασόλια, φακές
• τα δημητριακά ολικής αλέσεως
• η μαγιά
• το συκώτι – η υπερβολική κατανάλωση συκωτιού δεν συνιστάται κατά τη διάρκεια της κύησης, καθότι αυτό περιέχει και βιταμίνη Α και τα υψηλά επίπεδα αυτής είναι συχνά βλαπτικά για το αναπτυσσόμενο έμβρυο
• από κρέατα: των πουλερικών και το χοιρινό
• τα θαλασσινά και κυρίως τα μαλάκια – εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε, πως οι τροφές αυτές κατά την κύηση καταναλώνονται με μέτρο.

^{Με πληροφορίες από το 2.hse.ie}