Τα social media και ΟΧΙ τα βιντεοπαιχνίδια, διασπούν την προσοχή των εφήβων

Μια πρόσφατη έρευνα έρχεται να επιβεβαιώσει κάτι που πολλοί γονείς υποψιάζονταν: δεν φταίνε τα βιντεοπαιχνίδια για τις δυσκολίες συγκέντρωσης των εφήβων. Ο βασικός ύποπτος φαίνεται να είναι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Pediatrics Open Science, παρακολούθησε πάνω από 8.300 παιδιά στις ΗΠΑ, ηλικίας περίπου 9 έως 14 ετών, για τέσσερα χρόνια. Οι ερευνητές κατέγραφαν πόσο χρόνο αφιέρωναν καθημερινά σε social media, τηλεόραση/βίντεο και βιντεοπαιχνίδια.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι έφηβοι που περνούσαν αρκετές ώρες καθημερινά σε πλατφόρμες όπως Instagram, TikTok, Snapchat ή Facebook παρουσίαζαν σταδιακή αύξηση συμπτωμάτων απροσεξίας. Αντίθετα, η παρακολούθηση τηλεόρασης ή το gaming δεν φάνηκε να επηρεάζουν την προσοχή με τον ίδιο τρόπο.

Το ψηφιακό δράμα των εφήβων: Πώς οι ομαδικές συζητήσεις επηρεάζουν τα παιδιά σας

Ειδικοί εξηγούν ότι τα social media δημιουργούν συνεχή ερεθίσματα μέσω ειδοποιήσεων και μηνυμάτων. Ακόμη και η σκέψη ότι μπορεί να έχει έρθει κάποιο μήνυμα λειτουργεί σαν διακοπή της σκέψης, μειώνοντας την ικανότητα συγκέντρωσης.

Σημαντικό είναι ότι τα ευρήματα παρέμειναν ίδια ακόμη και όταν οι ερευνητές έλαβαν υπόψη κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες και γενετικές προδιαθέσεις για διαταραχές όπως η ΔΕΠΥ (ADHD). Αυτό υποδηλώνει ότι η επίδραση σχετίζεται άμεσα με τις συνήθειες χρήσης social media και όχι με άλλα υποκείμενα χαρακτηριστικά.

Εφηβεία και εθισμός στα social media: 5 συμβουλές αντιμετώπισης

Γιατί τα social media επηρεάζουν περισσότερο από τα βιντεοπαιχνίδια

Πολλές προηγούμενες μελέτες αντιμετώπιζαν την «οθόνη» ως έναν ενιαίο παράγοντα. Η νέα έρευνα δείχνει ότι δεν έχουν όλες οι ψηφιακές δραστηριότητες το ίδιο αποτέλεσμα. Τα social media έχουν σχεδιαστεί ώστε να τραβούν την προσοχή συνεχώς, με ειδοποιήσεις, μηνύματα, νέα και ανταλλαγή περιεχομένου. Αυτά τα μικρά, επαναλαμβανόμενα διαλείμματα διασπούν τη συγκέντρωση, ακόμη και χωρίς να το συνειδητοποιούμε.

Αντίθετα, τα περισσότερα βιντεοπαιχνίδια απαιτούν στρατηγική, επίλυση προβλημάτων και διαρκή εμπλοκή, γεγονός που δεν οδηγεί σε μείωση της προσοχής σύμφωνα με τη μελέτη. Αυτό αποτελεί πολύτιμη πληροφορία για γονείς και υπεύθυνους πολιτικής, που θέλουν να κατανοήσουν ποιες ψηφιακές συνήθειες είναι πιο επιβλαβείς.

Πώς οι γονείς της Gen Alpha θα «στρέψουν» την τεχνολογία προς όφελος των παιδιών τους;

Αν και οι ατομικές αλλαγές στην προσοχή ήταν μικρές, σε επίπεδο χιλιάδων ή εκατομμυρίων παιδιών το φαινόμενο μπορεί να έχει σημαντικές κοινωνικές συνέπειες. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η αύξηση της χρήσης social media ίσως εξηγεί εν μέρει και την αύξηση διαγνώσεων ΔΕΠΥ τις τελευταίες δύο δεκαετίες.

Συμπέρασμα

Η νέα έρευνα υπογραμμίζει ότι αν θέλουμε να προστατεύσουμε τη γνωστική ανάπτυξη των νέων, πρέπει να διαφοροποιούμε τις ψηφιακές δραστηριότητες αντί να θεωρούμε κάθε χρόνο μπροστά σε οθόνη ως γενικό κίνδυνο. Έτσι, οι έφηβοι μπορούν να μαθαίνουν και να συγκεντρώνονται χωρίς να θυσιάζουν τις δεξιότητες και τη δημιουργικότητά τους.