Αναρωτηθήκατε ποτέ αν το άγχος έχει αντίκτυπο στη γονιμότητα; Ο τρόπος με τον οποίο το στρες επηρεάζει τη γονιμότητα είναι λογικός από βιολογική άποψη. Τώρα, η σύγχρονη επιστήμη δείχνει ότι το χρόνιο στρες που πολλοί από εμάς βιώνουμε καθημερινά μπορεί επίσης να συμβάλλει στην αδυναμία κύησης, το οποίο, σύμφωνα με νέα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν από τον ΠΟΥ, επηρεάζει 1 στους 6 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Το στρες και η επίδρασή του στη γονιμότητα
Είναι επίσης πιθανό να μην αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι θεραπείες γονιμότητας και οι εξετάσεις υπογονιμότητας, είναι από μόνες τους αγχωτικές: Σύμφωνα με μια έρευνα του 2023 από την Maven Clinic, το 81% των ασθενών δηλώνει ότι το συναισθηματικό άγχος (κατά τη διάρκεια εξωσωματικής γονιμοποίησης ή άλλων θεραπειών γονιμότητας) είναι ίσο, αν όχι μεγαλύτερο, από το οικονομικό άγχος.
Η Leah Gordon, ND, ως αδειούχος φυσικοπαθητικός γιατρός και ειδική σε θέματα γονιμότητας, έχει διαπιστώσει ότι το άγχος φαίνεται να είναι ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για τη σύλληψη. Παρακάτω απαντά σε ερωτήματα που έχουν πολλά ζευγάρια που παλεύουν με την υπογονιμότητα και δίνει συμβουλές γύρω από το άγχος και το στρες.
Τι είναι το άγχος;
Το στρες (άγχος) είναι ένας γενικός όρος για την αντίδραση του οργανισμού στη σωματική, νοητική ή συναισθηματική πίεση. Υπάρχουν αλλαγές στο σώμα που μπορεί να συμβούν ως απάντηση σε φυσικούς στρεσογόνους παράγοντες, όπως το να μην κοιμάστε αρκετά, να μην τρώτε αρκετά ή να μην ασκείστε αρκετά. Το ψυχικό και συναισθηματικό στρες ορίζεται συχνά ως «μια κατάσταση ανησυχίας ή ψυχικής έντασης που προκαλείται από μια δύσκολη κατάσταση». Το στρες είναι μια φυσική ανθρώπινη αντίδραση που υπάρχει για να μας κρατάει ασφαλείς από απειλές.
Πώς να μειώσετε το άγχος σας ενώ προσπαθείτε να συλλάβετε
Ωστόσο, οι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στο σώμα μας διαρκούν. Γι' αυτό και ένα από τα προβλήματα που έχουμε ως άνθρωποι στον σύγχρονο κόσμο μας είναι ότι όταν έχουμε χρόνιο στρες συνυφασμένο με την καθημερινή μας ζωή μπορεί να αντιμετωπίσουμε πολλά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων και της υπογονιμότητας.
Επιβίωση έναντι αναπαραγωγής
Το σώμα μας έχει το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Πρόκειται για το τμήμα του νευρικού συστήματος το οποίο ρυθμίζει τις σπλαχνικές λειτουργίες. Διακρίνεται σε συμπαθητικό και παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα. Το συμπαθητικό ενεργοποιείται στο στρες, και το παρασυμπαθητικό ελέγχει τη γονιμότητά μας. Αν το σώμα αντιληφθεί μια απειλή (όποια και αν είναι αυτή), θα δώσει προτεραιότητα στην επιβίωση (συμπαθητικό) έναντι της αναπαραγωγής (παρασυμπαθητικό).
Κατά τη διάρκεια του χρόνιου στρες, τα μηνύματα για την υποστήριξη των συστημάτων αναπαραγωγής, όπως η ωορρηξία, η ωρίμανση των ωαρίων και η παραγωγή σπέρματος, γίνονται αδύναμα.
«Θέλω να κάνω παιδί και δεν μπορώ»-Νέα έρευνα λέει ότι το στρες είναι ο χειρότερος εφιάλτης σου
Στρες και γυναικεία γονιμότητα
Σήμερα, το στρες μπορεί να είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί και να μελετηθεί, καθώς είναι πολυπαραγοντικό και εξαρτάται από το ιστορικό, τις ατομικές εμπειρίες και τις αντιλήψεις ενός ατόμου. Πολλές μελέτες σχετικά με το στρες και τη γονιμότητα γίνονται στο πεδίο της υπογονιμότητας, μιας κατάστασης που από μόνη της συμβάλλει στο στρες. Αν και υπάρχουν ορισμένες αντικρουόμενες μελέτες, υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ότι το στρες επηρεάζει τη γονιμότητα σε μεγάλο βαθμό.
Έχει διαπιστωθεί ότι το στρες «σχετίζεται με μειωμένα ποσοστά σύλληψης και μακρούς εμμηνορροϊκούς κύκλους (≥35 ημέρες)».
Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι τα αποθέματα ωοθηκών, ουσιαστικά η ποσότητα των ωαρίων που διαθέτει μια γυναίκα, μειώνεται όσο περισσότερο χρόνιο στρες αναφέρει μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της ζωής της. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται εν μέρει στο στρες που αυξάνει την οξειδωτική βλάβη. Το οξειδωτικό στρες έχει διαπιστωθεί ότι μειώνει τον αριθμό και την ποιότητα των ωαρίων, επηρεάζοντας τελικά την ικανότητα μιας γυναίκας να συλλάβει.
Ένας από τους κύριους λόγους πίσω από την επίδραση του στρες στη γονιμότητα είναι η ενεργοποίηση του άξονα συμπαθητικού νευρικού συστήματος (SAM), ουσιαστικά το νευρικό σύστημα και τα ορμονικά συστήματα του στρες. Σε μια μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένας υψηλός δείκτης για το σύστημα SAM συσχετίζεται με μεγαλύτερη δυσκολία στη σύλληψη. Οι ορμόνες υψηλού στρες στον οργανισμό διαταράσσουν τον άξονα HPO (υποθαλάμου-υπόφυσης-ωοθηκών), ο οποίος είναι η οδός επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και της ωοθήκης, που απαιτείται για την ωρίμανση των ωαρίων, την παραγωγή ορμονών του φύλου και την ωορρηξία. Αυτό συμβαίνει εν μέρει με τη μείωση της παραγωγής FSH και LH, των δύο βασικών ορμονών που διέπουν τον μηνιαίο κύκλο ωορρηξίας και γονιμότητας μιας γυναίκας.
Πώς μπορεί να επηρεαστεί η γονιμότητα από τον άτακτο έμμηνο κύκλο;
Ανεξάρτητα από την ωορρηξία, ορισμένες μελέτες σε ζώα υποδεικνύουν την επίδραση του στρες στη δεκτικότητα των εμβρύων, γεγονός που θα μπορούσε εν μέρει να εξηγήσει γιατί οι εμβρυομεταφορές με εξωσωματική γονιμοποίηση μερικές φορές αποτυγχάνουν ακόμη και όταν η ποιότητα των εμβρύων είναι καλή ή εξαιρετική.
Η κατάθλιψη και το άγχος φαίνεται επίσης να επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα, καθώς και την ποιότητα ζωής. Τραγική ειρωνία; Η υπογονιμότητα μπορεί να μειώσει τις μετρήσεις της ποιότητας ζωής και να αυξήσει το άγχος, την κατάθλιψη και το στρες.
Το άγχος και η γονιμότητα μπορεί επομένως να είναι ένας φαύλος κύκλος, με το άγχος να επηρεάζει την ικανότητα μιας γυναίκας να συλλάβει και την αδυναμία σύλληψης να αυξάνει στη συνέχεια το άγχος αυτό.
Στρες και υπογονιμότητα
Η δυσκολία σύλληψης είναι από μόνη της αγχωτική και πολλά ζευγάρια που παλεύουν με την υπογονιμότητα βιώνουν άγχος από την ίδια τη διαδικασία. Η μοναξιά και η απομόνωση της υπογονιμότητας, η οικονομική επιβάρυνσή της, η καθημερινή αναστάτωση από τις επισκέψεις σε γιατρούς και τις όλες τις διαδικασίες που πρέπει να γίνουν, τα αρνητικά συναισθήματα και η θλίψη γύρω από μια πιθανή άτεκνη ζωή μπορούν να επιβαρύνουν συναισθηματικά και ψυχικά ένα ζευγάρι που προσπαθεί να συλλάβει. Δεδομένα από την Maven Clinic διαπίστωσαν ότι το 39% των ασθενών που υποβάλλονται σε θεραπείες γονιμότητας αισθάνονται ότι υποστηρίζονται λιγότερο γύρω από την ψυχική τους υγεία, βιώνοντας άγχος ή ανησυχία που σχετίζεται με τη θεραπεία.
Το στρες υπεύθυνο για την υπογονιμότητα των γυναικών
Ανεξάρτητα από το αν το άγχος συμβάλλει στην υπογονιμότητα ή αν η υπογονιμότητα προκαλεί άγχος, οι ειδικοί γνωρίζουν ότι η μείωση του άγχους είναι επιτακτική είτε ένα ζευγάρι προσπαθεί να συλλάβει με φυσικό τρόπο είτε με εξωσωματική γονιμοποίηση.
Τι να κάνετε για το άγχος όταν προσπαθείτε να συλλάβετε
Ακολουθούν δύο τρόποι που θα σας βοηθήσουν να ελαττώσετε το στρες και το άγχος:
1. Κάντε μια απογραφή του στρες
Είναι πιο χρήσιμο να κάνετε πρώτα μια απογραφή των πραγμάτων που σας αγχώνουν. Είναι δύσκολο να αλλάξετε κάτι που δεν γνωρίζετε όμως, μπορείτε να γράψετε μια λίστα με οτιδήποτε γνωρίζετε ότι μπορεί να συμβάλλει στο άγχος σας.
2. Προσδιορίστε τι μπορείτε να αλλάξετε
Αφού καταγράψετε όλα όσα σας αγχώνουν, εντοπίστε αν κάθε στρεσογόνος παράγοντας είναι κάτι που μπορείτε να μειώσετε ή να αλλάξετε.
Για παράδειγμα σας αγχώνει:
- η δουλειά σας
- το να ξυπνάτε νωρίς για να πάτε σε αυτή την αγχωτική δουλειά
- να κολλάτε στην κίνηση μίση ώρα καθημερινά για να πάτε στην αγχωτική αυτή δουλειά
- να δουλεύετε ως αργά το βράδυ από το σπίτι για αυτή την αγχωτική δουλειά
- η παρακολούθηση ειδήσεων
- η συναναστροφή με πρόσωπα της οικογένειάς σας
Στη συνέχεια, αναρωτηθείτε: «Μπορώ να παραιτηθώ, να βρω μια δουλειά κοντά στο σπίτι μου, όπου θα σέβεται τα ωράριά μου;», «Θα μπορούσα να σταματήσω να παρακολουθώ τις ειδήσεις ή να βλέπω ή να διαβάζω μόνο ευχάριστες ειδήσεις;». Τις περισσότερες φορές, υπάρχουν τρόποι να μειώσουμε το άγχος στη ζωή μας, αρκεί να κάνουμε μεγάλες αλλαγές στη ζωή μας.
Η διαχείριση του στρες βελτιώνει τη γονιμότητα;
Άγχος και σύλληψη
Όσον αφορά το άγχος και τη γονιμότητα, φαίνεται να υπάρχει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ των δύο τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες. Το στρες μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα ενός ζευγαριού να συλλάβει και η υπογονιμότητα μπορεί να επιδεινώσει το άγχος και το στρες. Αξίζει να προσπαθήσετε να μειώσετε το στρες σας ώστε να επιτύχετε μια πιθανή σύλληψη.
πηγή: mother.ly
