Κανένα παιδί δε θα ηρεμήσει επειδή του είπαν να ηρεμήσει

Έχει τύχει να πω σε κάποιο από τα παιδιά μου «Ηρέμησε!» – ίσως λίγο πιο αυστηρά απ’ όσο θα ήθελα να παραδεχτώ. Μερικές φορές με αγωνία, άλλες με κούραση, κι άλλες επειδή μέσα μου φοβόμουν ότι αν δεν ηρεμήσει εκείνο, δε θα τα καταφέρω ούτε εγώ.

Όμως ξέρεις κάτι; Δεν ηρέμησε. Ποτέ. Κανένα από τα παιδιά μου δε σταμάτησε να κλαίει ή να φωνάζει επειδή το πρόσταξα. Το αντίθετο: πείσμωνε, έκλαιγε περισσότερο, ένιωθε πιο μόνο. Και κάπου εκεί άρχισα να καταλαβαίνω πως αυτή η μικρή φράση, τόσο κοινή, είναι τελικά τελείως άχρηστη – και ίσως και άδικη.

Η δύναμη της αγκαλιάς: Τα οφέλη για την σωματική και ψυχική υγεία παιδιών και ενήλικων

Δεν είναι ανυπάκουα, είναι πλημμυρισμένα

Όταν ένα παιδί είναι σε έκρηξη, δεν “παριστάνει” τίποτα. Δεν προσπαθεί να μας εκνευρίσει. Είναι κυριολεκτικά πλημμυρισμένο από συναισθήματα που δε χωρούν μέσα του. Η καρδούλα του χτυπάει γρήγορα, η αναπνοή του γίνεται ρηχή, ο εγκέφαλός του έχει μπει σε κατάσταση «μάχης ή φυγής». Δεν μπορεί να σκεφτεί λογικά. Και εμείς του λέμε «Ηρέμησε!» — σαν να του ζητάμε να λύσει μαθηματικά ενώ πνίγεται.

Τι θα ήθελα να μου έλεγε κάποιος εμένα;

Σκέφτομαι πόσο παράλογο είναι αυτό και για τους ενήλικες. Αν κλαίω, αν είμαι θυμωμένη, αν έχω φτάσει στα όριά μου, και κάποιος μου πει «Ηρέμησε! » — το τελευταίο που νιώθω είναι κατανόηση. Νιώθω πίεση. Απόρριψη. Ντροπή. Γιατί λοιπόν περιμένουμε τα παιδιά μας να αντιδράσουν αλλιώς;

Η δύναμη της αγκαλιάς: Πώς ωφελεί τα μωρά ψυχικά και σωματικά

Τι έχει αρχίσει να δουλεύει για εμάς

Πλέον προσπαθώ να κάνω κάτι άλλο. Όχι πάντα τέλεια – είμαι άνθρωπος, κουράζομαι, ξεχνιέμαι. Αλλά προσπαθώ.

Λέω:

• «Σε βλέπω, είσαι πολύ θυμωμένος. Είμαι εδώ.»
• «Δε μου αρέσει αυτό που έγινε, αλλά σ’ αγαπάω ακόμα κι όταν θυμώνεις έτσι.»
• «Θες να κάτσουμε μαζί μέχρι να το ξεπεράσεις;»

Δεν το λύνει μαγικά, αλλά κάτι μαλακώνει. Η σύνδεση δουλεύει. Το παιδί νιώθει ότι δεν είναι μόνο του. Ότι δεν πρέπει να “φτιάξει” κάτι για να είναι αποδεκτό. Κι αυτό είναι το πιο ήρεμο πράγμα που μπορεί να νιώσει εκείνη τη στιγμή.

Όλα μπορούν να διορθωθούν με μια αγκαλιά

Η δύναμη της αγκαλιάς

Αν υπάρχει ένα πράγμα που ηρεμεί πραγματικά τα μικρά παιδιά – και όχι μόνο – αυτό είναι η αγκαλιά . Δεν χρειάζεται καμία εξήγηση, δεν απαιτεί να πει το παιδί τι νιώθει, δεν απαιτεί τίποτα. Απλώς προσφέρεται.

Είναι λοιπόν στιγμές , που ένα παιδί είναι εκτός ελέγχου: κλαίει , φωνάζει και εσύ μέσα σου αισθάνεσαι ότι όλα ξεφεύγουν. Προσπάθησε αντί να υψώσεις τη φωνή ή να πεις «Ηρέμησε!», δοκίμασε απλά να ανοίξεις τα χέρια σου και να του πεις:

«Έλα στην αγκαλιά μου.»

Θα δεις να συμβαίνει κάτι σχεδόν μαγικό. Το σώμα του παιδιού μαλακώνει. Το κλάμα γίνεται πιο ήρεμο, πιο λυτρωτικό. Μπορεί να σου πει τι νιώθει ή μπορεί να μη μιλήσει καθόλου – αλλά η στιγμή έχει αλλάξει. Δεν είναι πια μόνο του με το βάρος του θυμού ή της λύπης του. Τώρα το μοιράζεστε.

Χρειάζομαι την αγκαλιά σου όσο κι εσύ τη δική μου

Η αγκαλιά δεν είναι επιβράβευση της «κακής» συμπεριφοράς

Μερικές φορές φοβόμαστε ότι αν αγκαλιάσουμε το παιδί μας όταν φωνάζει ή κάνει «σκηνή», θα το κακομάθουμε. Ότι θα νομίζει πως επιβραβεύουμε αυτή τη συμπεριφορά. Η αλήθεια είναι πως η αγκαλιά δεν είναι ανταμοιβή – είναι συναισθηματική ασφάλεια. Είναι το “έδαφος” πάνω στο οποίο μπορεί ένα παιδί να ξαναβρεί τη ρύθμισή του.

Όταν προσφέρουμε μια αγκαλιά, δεν λέμε «Αυτό που έκανες ήταν σωστό.» Λέμε:

«Είμαι εδώ. Μαζί σου. Μέχρι να νιώσεις καλύτερα.»

Και μετά, όταν περάσει η φουρτούνα, μπορούμε να συζητήσουμε. Ήρεμα. Με λόγια που θα ακουστούν, γιατί πια ο εγκέφαλος του παιδιού έχει επανέλθει, και η καρδιά του είναι ανοιχτή.

Η αγκαλιά δε χαλάει τα παιδιά.

Τα σώζει.

Τα ρυθμίζει.

Τα κρατά όταν όλα τα άλλα γύρω τους μοιάζουν πολύ.

Κανένα παιδί δε θα ηρεμήσει επειδή του το είπαμε.

Αλλά μπορεί να ηρεμήσει επειδή ήμασταν εκεί. Επειδή το κρατήσαμε. Επειδή δεν απομακρυνθήκαμε, ακόμα κι όταν μας δοκίμαζε.

Η ηρεμία δεν μεταδίδεται με εντολές. Μεταδίδεται με επαφή.

Η αγκαλιά λέει όλα όσα τα λόγια δεν μπορούν

Δεν είναι “λύση”, δεν είναι “κόλπο”. Είναι καθαρή, ζωντανή παρουσία. Η αγκαλιά είναι το “είμαι εδώ”, το “σε βλέπω”, το “δεν είσαι μόνος σου”, χωρίς να χρειαστεί να ειπωθεί ούτε μία λέξη. Και για ένα παιδί, ειδικά μικρό, αυτό είναι πιο ρυθμιστικό από οποιοδήποτε «Ηρέμησε!» στον κόσμο.

Πρέπει οι γονείς να σταματούν τις αγκαλιές στην εφηβεία;

Αυτό που έχουμε ξεχάσει, εμείς οι μεγάλοι, είναι ότι τα παιδιά δε μαθαίνουν να ηρεμούν επειδή τους το λέμε. Μαθαίνουν επειδή τους το δείχνουμε. Επειδή το νιώθουν στο σώμα τους, μέσα στην αγκαλιά μας, μέσα στο βλέμμα μας που δεν τα διώχνει ακόμα κι όταν είναι δύσκολα.

Και κάποιες μέρες – όχι όλες, γιατί δεν είμαστε ρομπότ – καταφέρνουμε να το θυμηθούμε αυτό. Να σκύψουμε, να ανοίξουμε τα χέρια, και να δώσουμε αυτή τη σιωπηλή υπόσχεση:

«Εγώ δεν φεύγω από δίπλα σου, ούτε όταν φωνάζεις, ούτε όταν κλαις, ούτε όταν με δοκιμάζεις. Είμαι εδώ. Και όταν περάσει η μπόρα, θα νοιώθεις την ασφάλεια την αγάπη και την αξία του "μαζί"».

Μαρία Πετρίδη
Accredited Life coach

monoesymporeis.com
Facebook: Marie Petridi
Instagram: mariepetridi