Παιδονευροψυχολόγος: «Δεν είναι υγιές να αφήνετε το μωρό να κλαίει για να κοιμηθεί μόνο του»

Υπάρχει μεγάλη συζήτηση μεταξύ των ειδικών για πολλές πτυχές του παιδικού ύπνου. Στην πραγματικότητα, ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα είναι αν είναι υγιές ή ωφέλιμο να αφήνουμε ένα μωρό να κλαίει για να μάθει να κοιμάται μόνο του.

Η Olga Lucía Yepes, ειδικευμένη στην κλινική ψυχολογία και την παιδική ανάπτυξη, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στην κλινική ψυχολογία και την κλινική νευροψυχολογία, πιστοποιημένη σύμβουλος παιδικού ύπνου και με 15 χρόνια εμπειρίας στην αντιμετώπιση συναισθηματικών και συμπεριφορικών προβλημάτων, σε συνέντευξή της στην EL TIEMPO αναφέρθηκε αυτό το θέμα και αποκάλυψε αν είναι πραγματικά καλό να λαμβάνονται αυτού του είδους οι αποφάσεις σχετικά με τον ύπνο των μωρών.

Γιατί γελάνε τα μωρά στον ύπνο τους;

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, οι ώρες ύπνου αλλάζουν. Σύμφωνα με την ειδικό, η διάρκεια μειώνεται καθώς μεγαλώνουν τα βρέφη. Αυτός είναι ο χρόνος ύπνου ανάλογα με την ηλικία:

• 0-3 μηνών: 14 έως 17 ώρες την ημέρα, συμπεριλαμβανομένων των μεσημεριανών υπνάκων, οι οποίοι μπορεί να είναι τέσσερις ή περισσότεροι.
• 4-6 μηνών: 12 έως 15 ώρες την ημέρα, συμπεριλαμβανομένων των μεσημεριανών υπνάκων.
• 6-12 μηνών: 12 έως 14 ώρες την ημέρα, συμπεριλαμβανομένων των μεσημεριανών υπνάκων.
• 1-2 ετών: 11 έως 14 ώρες, συμπεριλαμβανομένων των μεσημεριανών υπνάκων, ο οποίος μπορεί να είναι ένας μόνο.
• 3-5 ετών: 10 έως 12 ώρες την ημέρα, χωρίς μεσημεριανό υπνάκο.

Τα νεογέννητα χρειάζονται περίπου 18 ώρες ύπνου κάθε 24 ώρες, οι οποίες μπορούν να χωριστούν 50% την ημέρα και 50% τη νύχτα, σύμφωνα με την Yepes.
Ωστόσο, τα νεογέννητα έχουν πλήρη ξυπνήματα κατά τη διάρκεια της νύχτας επειδή είναι απαραίτητο να τρέφονται συχνά και, επιπλέον, έχουν έναν ύπνο ακόμα πολύ ανώριμο. Καθώς μεγαλώνουν και ο ύπνος ωριμάζει, τα ξυπνήματα τείνουν να μειώνονται για να γίνουν μικρο-ξυπνήματα.

Τι ώρα κοιμούνται τα μωρά;

Η νευροψυχολόγος επεσήμανε ότι, αν τα μωρά οι γονείς τα αφήνουν να κοιμούνται περισσότερο κατά τη διάρκεια της ημέρας -από όσο απαιτούν οι ανάγκες τους- ο ύπνος τους τη νύχτα θα επηρεαστεί. Μπορεί να δυσκολευτούν να κοιμηθούν και να έχουν περισσότερα νυχτερινά ξυπνήματα.

Είναι υγιές να αφήνουμε ένα μωρό να κλαίει κατά τη διάρκεια της νύχτας για να μάθει να κοιμάται μόνο του;

Η Olga Lucía Yepes εξηγεί ότι το να αφήνουμε ένα μωρό να κλαίει για αρκετές νύχτες για να «μάθει» να κοιμάται είναι μια μέθοδος γνωστή ως "cry it out" (άφησέ το να κλάψει), αλλά δεν συνιστάται λόγω των ψυχολογικών και συναισθηματικών επιπτώσεων.

«Όταν εφαρμόζεται αυτή η μέθοδος, το πρώτο διάστημα το μωρό θα κλαίει ασταμάτητα. Ωστόσο, μετά από λίγο, τα επίπεδα της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, θα ανέβουν τόσο πολύ που ο εγκέφαλός του θα αντιδράσει σαν να "αποσυνδέεται" και τελικά θα σταματήσει να κλαίει απλώς επειδή κουράστηκε», είπε η ειδικός και συνέχισε.

«Σταδιακά, το μωρό μπορεί να βιώσει κάτι που στην ψυχολογία περιγράφουμε ως "μαθημένη αβοηθησία". Τότε, καταλαβαίνει ότι, ανεξάρτητα από το αν κλαίει, οι γονείς ή οι φροντιστές του δεν θα έρθουν για να καλύψουν τις συναισθηματικές του ανάγκες», σημείωσε.

8 πράγματα που δεν πρέπει να κάνετε κατά τη διάρκεια παλινδρόμησης ύπνου του μωρού σας

Η παιδονευροψυχολόγος δήλωσε ότι, για να κοιμηθεί ένα μωρό μόνο του, οι γονείς ή οι κηδεμόνες πρέπει να λάβουν υπόψη «το σε ποια φάση ανάπτυξης βρίσκεται το παιδί, το αν αντιμετωπίζει μια περίοδο ύπνου που έχει χειροτερέψει, και την αρχή της προσκόλλησης , σύμφωνα με την οποία η συνεχής ανταπόκριση στις ανάγκες του παιδιού για αγάπη και φροντίδα βοηθάει να νιώσει ασφαλές».

Η ειδικός συνιστά ότι η καλύτερη ηλικία για ένα παιδί να αφήσει την κούνια και να κοιμηθεί μόνο του είναι περίπου τα 3 χρόνια.

«Για να γίνει αυτή η αλλαγή, το παιδί πρέπει να θέλει να αφήσει την κούνια για ένα μεγαλύτερο παιδικό κρεβάτι. Επίσης, δεν θα πρέπει να συμβαίνει κάποια σημαντική αλλαγή στη ζωή του και ίσως έχει αρχίσει να προσπαθεί να βγει από την κούνια σκαρφαλώνοντας», εξήγησε.

Η σημασία του ύπνου για τα παιδιά

Οι πιπίλες και οι οθόνες, σύμμαχοι ή εχθροί;

Είναι γνωστό ότι οι πιπίλες και οι ηλεκτρονικές συσκευές χρησιμοποιούνται ευρέως κατά τη διάρκεια της ρουτίνας ύπνου των βρεφών. Αυτά είναι «εργαλεία» που ορισμένοι γονείς χρησιμοποιούν για να διευκολύνουν τα παιδιά τους να κοιμηθούν. Ωστόσο, το ερώτημα είναι: είναι υγιεινά για την ανάπτυξη του παιδικού ύπνου;

Σχετικά με αυτό το θέμα, η ειδικός, σημείωσε ότι «η χρήση της πιπίλας επιτρέπει στα μωρά να ηρεμήσουν επειδή βοηθάει με το αντανακλαστικό της θηλασμού. Σε επίπεδο εγκεφάλου, ο θηλασμός προκαλεί την απελευθέρωση ενδορφινών και σεροτονίνης, οι οποίες βοηθούν στην συναισθηματική ευεξία και τους επιτρέπουν να χαλαρώσουν».

Πόσες ώρες ύπνου χρειάζονται τα παιδιά ανά ηλικία για να αναπτυχθούν σωστά;

Μάλιστα, μια μελέτη με τίτλο «Χρήση πιπίλας κατά τον ύπνο και κίνδυνος συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου», της Κάθλιν Μ. Ν. Βένεμαν, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Pediatrics, το επίσημο περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (AAP), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μωρά που χρησιμοποιούν πιπίλες ενώ κοιμούνται έχουν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS) σε σύγκριση με εκείνα που δεν τις χρησιμοποιούν.

Από την άλλη πλευρά, η χρήση συσκευών πριν από τον ύπνο «επηρεάζει τον ύπνο, καθώς το μπλε φως που εκπέμπουν αυτές οι συσκευές παρεμβαίνει στην παραγωγή μελατονίνης, η οποία είναι μια από τις ορμόνες που είναι υπεύθυνες για τον ύπνο, γεγονός που μεταφράζεται σε δυσκολίες για τα παιδιά να κοιμηθούν και να επιτύχουν έναν βαθύ ύπνο τη νύχτα».

Οι συνέπειες της έλλειψης ύπνου στα παιδιά

Αυτή η εκτίμηση υποστηρίζεται επίσης από μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Pediatrics το 2019, με τίτλο «Συσχέτιση μεταξύ του χρόνου μπροστά στην οθόνη και της διάρκειας και ποιότητας του ύπνου σε μικρά παιδιά», η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, τελικά, ο υπερβολικός χρόνος μπροστά στις οθόνες μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον ύπνο των μικρών παιδιών, μειώνοντας τόσο τη διάρκεια όσο και την ποιότητα του ύπνου.

Το μπλε φως που εκπέμπουν αυτές οι συσκευές παρεμβαίνει στην παραγωγή μελατονίνης, η οποία είναι μια από τις ορμόνες που είναι υπεύθυνες για τον ύπνο, γεγονός που μεταφράζεται σε δυσκολίες για τα παιδιά να κοιμηθούν και να επιτύχουν έναν βαθύ ύπνο τη νύχτα
Olga Lucía Yepes
Παιδονευροψυχολόγος

Για αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να υπάρχουν καθιερωμένες ρουτίνες ύπνου, στις οποίες αποφεύγεται η χρήση οθονών. Η ειδικός συνιστά:

• Γεύμα
• Μπάνιο (αν είναι χαλαρωτικό για το μωρό και δεν το διεγείρει περισσότερο)
• Μασάζ ή παραμύθι
• Σβήσιμο του φωτός και τοποθέτηση στην κούνια του

Γιατί ο ύπνος είναι τόσο σημαντικός για τα παιδιά

Ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν ότι ένα μωρό είναι έτοιμο να κοιμηθεί όλη τη νύχτα χωρίς να ξυπνήσει;

Σύμφωνα με όσα δήλωσε η Yepes, πρέπει να λάβουν χώρα διάφορες αλλαγές και να ωριμάσουν διάφορες ικανότητες για να κοιμηθεί ένα μωρό όλη τη νύχτα.

• Πρέπει να έχει επαρκές βάρος και ανάπτυξη ώστε να μην χρειάζεται νυχτερινά γεύματα.
• Είναι αναμενόμενο ότι, γύρω στους 6 μήνες, ο ύπνος θα είναι πιο οργανωμένος όσον αφορά τους μεσημεριανούς υπνάκους και τον νυχτερινό ύπνο, γεγονός που διευκολύνει τον ύπνο όλη τη νύχτα.
• Πρέπει να έχει κατάλληλες ρουτίνες ύπνου.
• Πρέπει να τηρούνται οι ανάγκες για ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας.
• Πρέπει να μάθει να κοιμάται ανεξάρτητα, ώστε όταν υπάρχουν μικρο-ξυπνήματα τη νύχτα να μπορεί να συνδέει τους κύκλους ύπνου.

Ένας τρόπος για να μην ξυπνάει εντελώς το μωρό από ένα σύντομο ξύπνημα είναι να κοιμάται και να παραμένει στον ίδιο χώρο για όλη τη διάρκεια του ύπνου του, είτε είναι μεσημέρι είτε νύχτα. Είναι σαν να αποκοιμιόμαστε εμείς στο κρεβάτι μας και ξαφνικά ξυπνάμε στο σπίτι του γείτονα – σίγουρα θα ξυπνήσουμε για τα καλά, επειδή το περιβάλλον μας έχει αλλάξει εντελώς.

Βutter sleep trend - Εσείς γνωρίζετε τη νέα τάση που υποτίθεται ότι βοηθά ένα μωρό να κοιμηθεί;

Όσον αφορά την κοινή αντίληψη ότι τα μωρά που δεν κοιμούνται καλά είναι πάντα "δύσκολα" ή "ανήσυχα", η ειδικός διευκρίνισε ότι αυτό δεν ισχύει. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένα βρέφος μπορεί να έχει κακό ύπνο, όπως ακατάλληλες συνήθειες πριν τον ύπνο, αδυναμία να κοιμηθεί μόνο του, διατροφή με πολλά γλυκά, υπερβολική έκθεση σε οθόνες, και λίγο παιχνίδι έξω και επαφή με τη φύση, μεταξύ άλλων παραγόντων.

Πώς να αντιμετωπίσετε τους φόβους και τους εφιάλτες των παιδιών;

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP), καθώς τα παιδιά πλησιάζουν την ηλικία των 2 ετών, αρχίζουν να έχουν πιο λεπτομερή όνειρα, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν εφιάλτες. Σχετικά με αυτό, η ειδικός συνιστά:

• Να υπάρχει μια καθιερωμένη ρουτίνα.
• Να αποφεύγεται η χρήση οθονών τουλάχιστον 2 ώρες πριν τον ύπνο.
• Να επιτρέπεται να κοιμάται με κάποιο λούτρινο παιχνίδι.
• Εάν είναι απαραίτητο, να χρησιμοποιείται ένα αμυδρό αλλά κόκκινο φως, καθώς δεν παρεμβαίνει στην έκκριση μελατονίνης.

Ύπνος μωρών τον πρώτο χρόνο: Κοιμούνται κατά μέσο όρο 5.500 ώρες σε μόλις 12 μήνες

Η Olga Lucía Yepes εξήγησε ότι μεταξύ 2 και 7 ετών, η γνωστική ανάπτυξη των παιδιών χαρακτηρίζεται από τη "μαγική σκέψη", όπου η φαντασία και η πραγματικότητα συγχέονται. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να βλέπουν ως αληθινά πράγματα που δεν είναι στην πραγματικότητα αληθινά. Συνεπώς, ο ρόλος των γονέων είναι να είναι δίπλα στα παιδιά τους και να τους δείχνουν κατανόηση, γιατί ο φόβος που νιώθουν είναι αληθινός για εκείνα.

Πως να κοιμήσετε ένα μωρό που κλαίει σε 5 λεπτά; Η επιστήμη έχει την απάντηση