Κράμπες στην 10η εβδομάδα κύησης: Είναι φυσιολογικές ή όχι;

Με τον όρο κράμπα αναφερόμαστε σε έναν ακούσιο και επώδυνο μυϊκό σπασμό, ο οποίος κατά κανόνα εκδηλώνεται χωρίς προειδοποίηση και συνήθως – αλλά όχι πάντα – επιλύεται αυτόματα εντός δευτερολέπτων ή λεπτών.

Στην εγκυμοσύνη οι κράμπες στα πόδια εκδηλώνονται συνήθως στην περιοχή της γαστροκνημίας (γάμπα) και στον άκρο πόδα (στα δάκτυλα και στο πέλμα).

Πότε να ανησυχήσετε για τις κράμπες στην αρχή της εγκυμοσύνης;

Τι είναι η 10^η εβδομάδα της κύησης;

Παραδοσιακά ως αφετηρία της μέτρησης της ηλικίας της κύησης έχει οριστεί η πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου της μητέρας. Η ημέρα αυτή είναι γνωστή και ως Τελευταία Έμμηνος Ρύση (Τ.Ε.Ρ.). Ο λόγος της χρησιμοποίησης της ημέρας αυτής ως αφετηρίας των μετρήσεών μας, έγκειται στην αδυναμία να καθοριστεί επ’ ακριβώς η ημερομηνία της σύλληψης, εκτός αν αυτή επετεύχθη με τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Γενικά η σύλληψη, όταν πρόκειται για γυναίκα με σταθερό κύκλο, λαμβάνει χώρα μεταξύ 11 και 21 ημερών μετά την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου, αυτές είναι και οι λεγόμενες “γόνιμες ημέρες“. Έτσι η πραγματική ηλικία του εμβρύου, είναι περίπου δύο εβδομάδες μικρότερη από την ηλικία της κύησης.

Είστε στη 10^η εβδομάδα της κύησης, όταν ο ιατρός υπολογίζει, πως η «μαιευτική ηλικία» του εμβρύου είναι μεταξύ των 9 εβδομάδων και 0 ημερών και των 9 εβδομάδων και των 6 ημερών. Τότε το έμβρυο έχει «πραγματική» ηλικία μεταξύ των 7 εβδομάδων και 0 ημερών και των 7 εβδομάδων και 6 ημερών).

Πόσο συχνές είναι οι κράμπες στα πόδια στην εγκυμοσύνη;

Σύμφωνα με Νορβηγική μελέτη του 1999 (Valbø, 1999), στα πλαίσια της οποίας ερωτήθηκαν σχετικώς 120 γυναίκες τρεις ημέρες μετά τον τοκετό, το 45% αυτών ανέφεραν κράμπες στα πόδια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Στο 54% των γυναικών, που ανέφεραν το συγκεκριμένο σύμπτωμα, οι κράμπες άρχισαν να εκδηλώνονται μετά την 25η εβδομάδα της κύησης. Στο 76% των εγκύων, που ανέφεραν εκδήλωση κραμπών στα πόδια, αυτές εκδηλώνονταν δις εβδομαδιαίως ή λιγότερο συχνά, ενώ στο 81% αυτές εκδηλώνονταν κατά κύριο λόγο τις νυχτερινές ώρες. Τα συγκεκριμένα ευρήματα είναι σε συμφωνία με τα διάφορα σχετικά στοιχεία, που ανευρίσκονται στη διεθνή βιβλιογραφία.

Κράμπες τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης: Πότε είναι ανησυχητικές;

Πότε οι κράμπες στην 10^η εβδομάδα της κύησης είναι ανησυχητικές;

Σε ό,τι αφορά την κύηση, οι κράμπες στα κάτω άκρα, όταν υφίσταται η υποψία, πως αυτές συνδέονται με την εκδήλωση εμβολής, αντιμετωπίζονται ως ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό κλινικό σημείο.

Με τον όρο εμβολή αναφερόμαστε στην απόφραξη κάποιου αγγείου εξαιτίας της ύπαρξης ξένου σώματος εντός αυτού. Στην κύηση το «σώμα» αυτό είναι κατά κανόνα κάποιος θρόμβος. Το αίμα υπό κανονικές συνθήκες πήζει εκτός των τραυματισμένων αγγείων, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα πήγμα, δια του οποίου η αιμορραγία θα σταματήσει. Αν για κάποιους λόγους η δημιουργία του πήγματος αυτού λάβει χώρα εντός κάποιου αγγείου, τότε το πήγμα ονομάζεται θρόμβος και ενδέχεται να προκαλέσει απόφραξη του αγγείου. Στην περίπτωση δημιουργίας θρόμβου αίματος μέσα σε ένα αγγείο, ο οποίος το αποφράσσει και η ροή του αίματος προς και από το όργανο, που αιματώνεται μέσω του αγγείου αυτού, παρεμποδίζεται ή διακόπτεται εντελώς, ομιλούμε για θρομβοεμβολή.

Οι πιθανότητες θρομβοεμβολής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και κατά το διάστημα μετά τον τοκετό είναι 4 με 5 φορές υψηλότερη εν σχέσει με ό,τι συμβαίνει εκτός κύησης (James, 2009; James , 2015). Έχει υπολογιστεί, πως θρομβοεμβολή εκδηλώνεται με συχνότητα από 1/1000 έως 1/2000 τοκετούς (Pabinger & Grafenhofer, 2002). Σε μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 34 κυοφορούσες και 19 λεχωίδες (6 εβδομάδες μετά τον τοκετό), που είχαν διαγνωσθεί με θρομβοεμβολή. Διαπιστώθηκε, πως μεταξύ των εγκύων στο 44% των περιπτώσεων η θρομβοεμβολή εκδηλώθηκε κατά το πρώτο τρίμηνο, στο 24% κατά το δεύτερο τρίμηνο, και στο 26% κατά το τρίτο τρίμηνο.

Κράμπες στην εγκυμοσύνη: Πώς να τις καταπολεμήσετε (pics)

Τελικά αυτό, που εγώ έχω είναι φλεβική θρόμβωση ή απλή κράμπα;

Η διαφορική διάγνωση της φλεβικής θρόμβωσης των κάτω άκρων από την απλή κράμπα είναι ενίοτε προβληματική κατά την εγκυμοσύνη. Συνήθως, στο γενικό πληθυσμό η φλεβική θρόμβωση των κάτω άκρων εκδηλώνεται στην περιοχή της γάμπας, αντίθετα κατά την εγκυμοσύνη η θρόμβωση εκδηλώνεται στην περιοχή, που ο μηρός «συναντά» τη λεκάνη (στην περιοχή, που ονομάζεται «ριζομήριο») με το 70% με 90% των περιπτώσεων να αφορούν την αριστερή πλευρά (Varrias και συνεργάτες, 2023). Εντούτοις, τα κλινικά χαρακτηριστικά της θρόμβωσης (οίδημα των κάτω άκρων, πόνος στην οσφύ και τη λεκάνη) είναι συνηθισμένα κατά την εγκυμοσύνη ακόμα και απουσία θρόμβωσης και για το λόγο αυτό έχουν τεθεί 3 κριτήρια, που θεωρούνται «βοηθητικά» στη διάγνωση της θρόμβωσης (Kalaitzopoulos και συνεργάτες, 2022):

• συμπτωματολογία εις βάρος του αριστερού κάτω άκρου
• μεγαλύτερη περιφέρεια της γάμπας του άκρου, που έχει θρόμβωση, κατά 2 ή περισσότερα εκατοστά εν σχέσει με την ετερόπλευρη γάμπα
• πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης

Η εκδήλωση ταχυπαλμίας και δύσπνοιας είναι σύμπτωμα, που ενδέχεται να συνδέεται με πνευμονική θρόμβωση (Varrias και συνεργάτες, 2023).

Χρήσιμο εργαλείο στη διάγνωση της θρόμβωσης των κάτω άκρων είναι ο υπερηχογράφος και η μαγνητική τομογραφία, αλλά και η αξονική τομογραφία, ενώ κατά περίπτωσιν ζητούνται και εξειδικευμένες εργαστηριακές αιματολογικές εξετάσεις (Varrias και συνεργάτες, 2023).

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr

^{Ενδεικτική βιβλιογραφία}

^{James AH. Pregnancy-associated thrombosis. Hematology Am Soc Hematol Educ Program. 2009:277-85. doi: 10.1182/asheducation-2009.1.277. PMID: 20008211.}

^{James AH. Thrombosis in pregnancy and maternal outcomes. Birth Defects Res C Embryo Today. 2015 Sep;105(3):159-66. doi: 10.1002/bdrc.21106. Epub 2015 Sep 18. PMID: 26383185.}

^{Kalaitzopoulos DR, Panagopoulos A, Samant S, Ghalib N, Kadillari J, Daniilidis A, Samartzis N, Makadia J, Palaiodimos L, Kokkinidis DG, Spyrou N. Management of venous thromboembolism in pregnancy. Thromb Res. 2022 Mar;211:106-113. doi: 10.1016/j.thromres.2022.02.002. Epub 2022 Feb 7. PMID: 35149395.}

^{Pabinger I, Grafenhofer H. Thrombosis during pregnancy: risk factors, diagnosis and treatment. Pathophysiol Haemost Thromb. 2002 Sep-Dec;32(5-6):322-4. doi: 10.1159/000073590. PMID: 13679666.}

^{Valbø A, Bøhmer T. Leggkramper i svangerskapet--hvor hyppig forekommer det? [Leg cramps in pregnancy--how common are they?]. Tidsskr Nor Laegeforen. 1999 Apr 30;119(11):1589-90. Norwegian. PMID: 10385800.}

^{Varrias D, Spanos M, Kokkinidis DG, Zoumpourlis P, Kalaitzopoulos DR. Venous Thromboembolism in Pregnancy: Challenges and Solutions. Vasc Health Risk Manag. 2023 Jul 20;19:469-484. doi: 10.2147/VHRM.S404537. PMID: 37492280; PMCID: PMC10364824.}