Η Νο 1 πιο «πολύτιμη» ερώτηση που μπορείς να κάνει στο παιδί του, σύμφωνα με ψυχολόγο

Όταν το παιδί σου έρχεται σε εσένα με ένα πρόβλημα - είτε πρόκειται για μια δύσκολη σχολική εργασία είτε προβλήματα που αντιμετωπίζει - είναι φυσικό να θέλεις να το βοηθήσεις.

Όμως, τις περισσότερες φορές, αυτό που χρειάζεται περισσότερο δεν είναι η συμβουλή σου ή κάποια μορφή κατήχησης αλλά απλώς να το ακούσεις.

Η πιο επικίνδυνη και «πολυχρησιμοποιημένη» φράση που λέμε στα παιδιά μας, σύμφωνα με μελέτη

«Η πιο πολύτιμη φράση σε όλη την πορεία της γονεϊκότητας είναι: "Θες τη βοήθειά μου ή απλώς χρειάζεσαι να ξεσπάσεις;" Δεν μπορείς να είσαι πραγματικά γονιός αν δεν μπορείς να την πεις», είπε η Lisa Damour, κλινική ψυχολόγος στο podcast Raising Good Humans.

Τι δείχνει η ερώτηση

Αυτή η ερώτηση δείχνει στο παιδί ότι είσαι εκεί, έτοιμος να ακούσεις, κάτι που ενισχύει την εμπιστοσύνη και τη συναισθηματική σύνδεση μεταξύ γονέα και παιδιού. Παράλληλα, όταν δεν σπεύδεις να λύσεις κάθε πρόβλημα, του δείχνεις ότι εμπιστεύεσαι την ικανότητά του να τα καταφέρει μόνο του.

Σε έρευνα του 2024 από το Ίδρυμα Walton και τη Gallup, το 62% των Gen Z κάτω των 18 ετών είπε ότι όταν είναι αναστατωμένοι, θέλουν απλώς οι γονείς να τους ακούσουν. Πάνω από τους μισούς ήθελαν «χώρο» αντί για συμβουλές, ενώ μόνο το 28% ζητούσε καθοδήγηση.

Η στάση αυτή βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν αυτοπεποίθηση, ανεξαρτησία και ανθεκτικότητα, όπως εξηγεί και η παιδοψυχολόγος Tovah Klein. «Όταν δείχνεις στο παιδί ότι πιστεύεις πως μπορεί να τα καταφέρει, μαθαίνει να εμπιστεύεται και το ίδιο τον εαυτό του ακόμη κι όταν τα πράγματα είναι δύσκολα».

Το να δίνεις στο παιδί σου χώρο να εκφράζει ανοιχτά τα συναισθήματά του βοηθά να μάθει να τα ρυθμίζει και να τα διαχειρίζεται. «Το να μιλάμε για τα συναισθήματά μας πρέπει να φέρνει ανακούφιση», είπε η Lisa Damour. «Όταν τα εκφράζουμε με λόγια, συνήθως μειώνεται η έντασή τους και μπορούμε να προχωρήσουμε».

Η μαγική φράση για να ηρεμήσετε αμέσως ένα θυμωμένο παιδί (σε οποιαδήποτε ηλικία)

Η ενσυναίσθηση είναι το κλειδί

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, συχνά ζητούν λιγότερη βοήθεια από τους γονείς τους — κάτι που μπορεί να είναι απογοητευτικό. Ωστόσο, σύμφωνα με την κλινική ψυχολόγο, είναι πιο σημαντικό να είσαι μια σταθερή παρουσία που ακούει, παρά να δίνεις συνεχώς λύσεις.

Η ενσυναίσθηση είναι το κλειδί. Όταν το παιδί ανοίγεται, δείξε ότι ακούς και ότι τα συναισθήματά του είναι αποδεκτά. Φράσεις όπως «φυσικά και είσαι στεναχωρημένος», «αυτό που περιγράφεις ακούγεται επώδυνο» ή «λυπάμαι που νιώθεις έτσι» μπορεί να είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται.

Αν το παιδί επαναλαμβάνει τα ίδια παράπονα χωρίς να υπάρχει πρόοδος, είναι φυσικό να θες να βοηθήσεις πρακτικά. Όμως, εκτός αν τα αρνητικά συναισθήματα κυριαρχούν στη ζωή του, το να το ακούς παραμένει η πιο ωφέλιμη στάση. Μπορείς, ωστόσο, να κάνεις ερωτήσεις που βοηθούν το παιδί να δει τα πράγματα πιο ψύχραιμα όπως για παράδειγμα: «Αυτό που έγινε σήμερα, πώς νομίζεις ότι θα σε επηρεάσει στο μέλλον;».

Συμβουλές ενός ψυχιάτρου για γονείς που θέλουν να μεγαλώσουν ισορροπημένα παιδιά

Αν δυσκολεύεται να ξεπεράσει ένα ζήτημα, άκουσέ το, δείξε κατανόηση και, όταν η συζήτηση δεν οδηγεί πουθενά, πρότεινε ένα διάλειμμα: «Νομίζω ότι έχεις κουραστεί να το σκέφτεσαι - θες να το ξανασυζητήσουμε αύριο;». Τις περισσότερες φορές, την επόμενη μέρα το παιδί έχει ήδη προχωρήσει.

Αυτή η προσέγγιση - του να ακούς χωρίς να διορθώνεις, να δείχνεις κατανόηση χωρίς να ελέγχεις - είναι θεμέλιο για να μεγαλώσεις ένα παιδί που νιώθει ασφαλές, ικανό και συναισθηματικά ώριμο.