Γιατί πρέπει να μάθουμε στις κόρες μας να ψηλαφίζουν το στήθος τους από την εφηβεία

Πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να μιλάει στην κόρη μου για το σώμα της.
Της εξηγώ τι σημαίνει περίοδος, τι είναι η σωστή υγιεινή, γιατί είναι σημαντικό να τρέφεται σωστά, να φροντίζει τον εαυτό της.

Όμως μέχρι πριν λίγο καιρό, δεν της είχα μιλήσει για κάτι εξίσου σημαντικό: την υγεία του στήθους της.

Κι όμως, η φροντίδα του στήθους δεν είναι ένα θέμα που πρέπει να αφήσεις «για αργότερα». Δεν είναι κάτι που αφορά μόνο τις γυναίκες της δικής μου ηλικίας. Είναι κάτι που πρέπει να μαθαίνεται από νωρίς – με τον ίδιο φυσικό τρόπο που μιλάμε για ο,τιδήποτε άλλο αφορά το σώμα μας.

Πώς θα κάνεις σωστά αυτοεξέταση μαστού;

Ένα άρθρο που με ταρακούνησε

Πέρσι, θυμάμαι, διάβασα ένα άρθρο που είχε επιμεληθεί η συνάδελφός μου, Νίκη Παπανικολάου (διαβάστε το εδώ). Μια γυναίκα αφηγούνταν πώς η μητέρα της τής είχε μάθει –από την εφηβεία ακόμη– να κάνει αυτοεξέταση μαστού . Πώς εκείνες οι πρώτες, αμήχανες στιγμές μπροστά στον καθρέφτη έγιναν, με τα χρόνια, μια φυσική πράξη φροντίδας.

Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα: «Πρέπει να μιλήσω στην κόρη μου για αυτό! Να μάθει να αναγνωρίζει ο,τιδήποτε περίεργο στο σώμα της!» και ένιωσα ένα μικρό τσίμπημα ενοχής. Γιατί κι εγώ, αν και ξέρω, αν και κάνω τακτικά τις εξετάσεις μου, δεν είχα ποτέ καθίσει να εξηγήσω στην κόρη μου πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζει το σώμα της, να το αφουγκράζεται, να το παρατηρεί.

Το άρθρο ανέφερε πώς μια γυναίκα ενώ έκανε μαστογραφίες και όλα έδειχναν «καθαρά», ήταν η ίδια που ένα πρωί ένιωσε στο χέρι της κάτι που δεν υπήρχε πριν — ένα μικρό, σκληρό εξόγκωμα. Είχε μάθει να αναγνωρίζει τι είναι φυσιολογικό και τι όχι, γιατί η μητέρα της, μια γυναίκα που είχε περάσει μαστεκτομή στα 30 της τη δεκαετία του ’60, είχε γίνει ένθερμη υποστηρίκτρια της αυτοεξέτασης και το είχε διδάξει στις κόρες της από μικρές. Στην αρχή, φυσικά, εκείνες ντρέπονταν (όπως όλες θα ντρεπόμασταν και όπως όλα τα σημερινά κορίτσια θα ντραπούν μόλις η μαμά ανοίξει αυτή την κουβέντα), μα η μητέρα τους ήταν ανένδοτη: «Πρέπει να γνωρίζετε το σώμα σας καλύτερα απ’ τον γιατρό σας», έλεγε. Και χρόνια αργότερα, εκείνη η κόρη ήταν αυτή που αναγνώρισε πρώτη το εξόγκωμα στο στήθος της, λίγους μόλις μήνες μετά από μια «καθαρή» μαστογραφία.

Ήξερε τι έψαχνε. Ήξερε τι δεν ήταν φυσιολογικό. Και έτσι σώθηκε.

Αυτή η ιστορία με ταρακούνησε. Γιατί μου θύμισε πως η πρόληψη δεν είναι απλώς μια λέξη – είναι μια πράξη φροντίδας και αγάπης. Αγάπης προς τον εαυτό μας, αλλά κυρίως προς τα παιδιά μας. Και μην ακούσω από κάποιον ότι είναι νωρίς να μιλάει μια μητέρα στην κόρη της για την αυτοεξέταση μαστού.

Πώς η διατροφή και η άσκηση βοηθούν την υγεία του μαστού

Γιατί δεν είναι ποτέ «πολύ νωρίς»

Έχω μια κολλητή από το σχολείο. Μεγαλώσαμε μαζί, μοιραστήκαμε τα πάντα. Στα 24 της, διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού.
24 ετών.

Ήταν μια εποχή που κανείς δεν μιλούσε για τόσο νέες γυναίκες με καρκίνο. Και όμως, της συνέβη. Έδωσε μάχη, έκανε διπλή μαστεκτομή, και σήμερα –ευτυχώς– είναι καλά. Είναι 42 και είναι για μένα σύμβολο δύναμης, ζωής και ελπίδας.

Σκέφτομαι συχνά: αν τότε ήξερε να ψηλαφίζει το σώμα της, να αναγνωρίζει τι είναι φυσιολογικό και τι όχι, ίσως να είχε προλάβει νωρίτερα τη διάγνωση.
Ίσως να είχε αποφύγει όσα πέρασε.

Αλλά ποιος συζητούσε τότε για κάτι τέτοιο; Ποιος μιλούσε για τον καρκίνο του μαστού σε μικρά κορίτσια;

Δεν θέλω να ξαναπώ ότι «είναι νωρίς» για την κόρη μου. Δεν είναι.
Γιατί το να μάθεις να γνωρίζεις το σώμα σου δεν είναι ντροπή, ούτε φόβος. Είναι γνώση και δύναμη.

Της εξήγησα πώς να ψηλαφίζει το στήθος της και της είπα και κάτι που θέλω να θυμάται για πάντα: «Μόνο αν ξέρεις πώς είναι το σώμα σου, θα καταλάβεις ότι κάτι έχει αλλάξει. Ότι κάτι δεν πάει καλά!».

5 μύθοι και 5 αλήθειες για τον Καρκίνο του Μαστού

Θα μάθουν…

Αυτό λέω πια στον εαυτό μου, κάθε φορά που μιλάω με την κόρη μου και τη βλέπω να δυσφορεί και να θέλει να αλλάξει θέμα.

Θα μάθει.
Θα μάθει να μην ντρέπεται.
Θα μάθει να αγαπά το σώμα της, να το φροντίζει.
Θα μάθει να ψηλαφίζει, να αναγνωρίζει, να παρατηρεί.
Θα μάθει ότι η γνώση είναι δύναμη και η πρόληψη, ζωή.

Και ίσως κάποια μέρα, όταν θα είναι κι εκείνη μητέρα, να καθίσει με τη δική της κόρη και να κάνει την ίδια κουβέντα. Να της δείξει με φυσικότητα και τρυφερότητα πώς να αγαπά τον εαυτό της.

Γιατί, στο τέλος της μέρας…

Δεν είναι απλώς ένα θέμα υγείας.
Είναι μια αλυσίδα γυναικών – μανάδες, κόρες, φίλες, αδερφές – που μαθαίνουν η μία στην άλλη πώς να επιβιώνουν, πώς να προλαβαίνουν και πώς να φροντίζουν.

Και αν με ρωτήσεις σήμερα ποια είναι η πιο σημαντική κουβέντα που είχα ποτέ με την κόρη μου; Δεν ήταν για τους βαθμούς, ούτε για τα αγόρια, ούτε για το μέλλον της.
Ήταν αυτή. Η κουβέντα για το στήθος της. Για τη ζωή της.

Οκτώβριος: Μήνας πρόληψης του καρκίνου του μαστού - Τι πρέπει να γνωρίζετε ως γυναίκα και μητέρα

Γιατί η γνώση σώζει.

Και η αγάπη — η αγάπη που μας κάνει να θέλουμε να προστατέψουμε τα παιδιά μας — είναι αυτή που μας δίνει τη δύναμη να μιλάμε, ακόμη κι όταν το θέμα μας κάνει να νιώθουμε άβολα ή αλλιώς... κριντζ!