Ψηφιακές φιλίες και αποκλεισμοί στην εφηβεία: Η προσωπική εμπειρία μιας αναγνώστριας

Στο Mothersblog.gr, πιστεύουμε ότι η προσωπική εμπειρία των γονέων και των αναγνωστών μας μπορεί να ανοίξει πολύτιμες συζητήσεις και να εμπνεύσει άλλους. Το παρακάτω άρθρο μας το έστειλε μία αναγνώστρια που θέλησε να μοιραστεί την εμπειρία και τις σκέψεις της γύρω από τη σύγχρονη κοινωνικοποίηση των παιδιών και την επιρροή της ψηφιακής τεχνολογίας στην εφηβική ζωή.

Γράφει η Βίκυ Βάρδα

Η εφηβική παντοδυναμία του πληκτρολογίου

Ζούμε σε μια εποχή όπου η κοινωνικοποίηση των παιδιών και των εφήβων δεν περιορίζεται πλέον στα σχολικά διαλείμματα, στις εξόδους ή στις παρέες της γειτονιάς. Το κινητό τηλέφωνο, οι ομάδες συνομιλίας και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει το νέο «γήπεδο» όπου στήνονται φιλίες, καλλιεργούνται συμμαχίες αλλά και δοκιμάζονται οι αντοχές της ψυχής.

Είναι εντυπωσιακό –και συνάμα ανησυχητικό– πόσο εύκολα μπορεί ένας έφηβος (ή ακόμη και μικρότερο παιδί) να δημιουργήσει μια ομάδα συνομιλίας με συμμαθητές ή μέλη μιας δραστηριότητας, και με την ίδια ευκολία να διαγράψει κάποιον από αυτήν. Μερικές φορές για ασήμαντες αφορμές· μια παρεξήγηση, μια στιγμή θυμού, ένα «αστείο». Το πάτημα ενός κουμπιού αρκεί για να τεθεί ένας άνθρωπος «εκτός»· χωρίς καμία διαδικασία συζήτησης, χωρίς καμία δεύτερη σκέψη.

Αναρωτιέται κανείς: συνειδητοποιούν τα παιδιά ότι αυτή η απλή πράξη δεν είναι τίποτα λιγότερο από έναν μορφή κοινωνικού αποκλεισμού; Ότι πίσω από την οθόνη υπάρχει ένας συμμαθητής, ένας φίλος, ένας άνθρωπος που νιώθει την απόρριψη;

Η επίδραση της τεχνολογίας στην οικογενειακή ζωή

Η παντοδυναμία του πληκτρολογίου χαρίζει στα παιδιά μια ψευδαίσθηση ελέγχου: μπορούν να «σβήνουν» πρόσωπα, να διαγράφουν συνομιλίες, να αλλάζουν ομάδες όπως αλλάζουν δωμάτια σε ένα σπίτι. Η ψηφιακή πραγματικότητα γίνεται χώρος όπου οι πράξεις δεν μοιάζουν να έχουν συνέπειες. Μόνο που έχουν. Για τον αποκλεισμένο, για αυτόν που βρίσκεται ξαφνικά «εκτός», η εμπειρία είναι πληγή στην αυτοεκτίμηση και στην αίσθηση του ανήκειν.

Κι όμως, συχνά οι υπόλοιποι δεν σταματούν ούτε στιγμή να σκεφτούν τι προκαλούν. Προχωρούν παρακάτω, σαν να μη συνέβη τίποτα. Αυτό δείχνει ένα επικίνδυνο έλλειμμα ενσυναίσθησης: την αδυναμία να μπουν στη θέση του άλλου, να φανταστούν πώς νιώθει.

Δεν είναι εύκολο για έναν γονιό ή έναν εκπαιδευτικό να παρέμβει άμεσα σε κάθε τέτοια κατάσταση. Όμως είναι σημαντικό να ανοίγουμε διαρκώς διάλογο με τα παιδιά: να τους δείχνουμε ότι πίσω από κάθε προφίλ υπάρχει άνθρωπος· ότι οι «διαγραφές» δεν είναι απλές κινήσεις στην οθόνη αλλά σχέσεις που τραυματίζονται. Να τους μιλάμε για τη δύναμη των λέξεων, για την αξία της συμπερίληψης, για το δικαίωμα κάθε παιδιού να νιώθει πως ανήκει.

Η εφηβική παντοδυναμία του πληκτρολογίου μπορεί να είναι επικίνδυνη. Αλλά μπορεί να γίνει και μια ευκαιρία. Μια αφορμή να μάθουν οι νέοι μας πώς να χρησιμοποιούν την τεχνολογία με σεβασμό, πώς να καλλιεργούν την ενσυναίσθηση και πώς να αναλαμβάνουν ευθύνη για τις πράξεις τους. Γιατί, τελικά, η πραγματική δύναμη δεν είναι να «διαγράφεις» τον άλλον. Είναι να τον συμπεριλαμβάνεις.

H επίδραση των social media στη ζωή των εφήβων - Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

Κάλεσμα προς αναγνώστες μας

Έχετε κι εσείς μια προσωπική εμπειρία ή ιστορία που θέλετε να μοιραστείτε; Στείλτε την στο info@mothersblog.dpg.gr και ίσως να δημοσιευτεί στο site μας!