Γιατί τα παιδιά βαριούνται στο σχολείο; Τι μπορείτε να κάνετε

Η σχολική χρονιά μόλις ξεκίνησε, όμως ήδη αρκετοί μαθητές κοιτούν το ημερολόγιο για την επόμενη αργία. Κι αυτό γιατί για πολλούς το σχολείο μοιάζει μονότονο και κουραστικό.

Η πλήξη στην τάξη δεν είναι απλώς ένα παροδικό συναίσθημα∙ μπορεί να επηρεάσει τη μάθηση, να μειώσει την απόδοση και σε ορισμένες περιπτώσεις να οδηγήσει ακόμη και σε αποφυγή του σχολείου. Γιατί όμως βαριούνται τόσο τα παιδιά; Και τι μπορούν να κάνουν γονείς και εκπαιδευτικοί για να τα βοηθήσουν να ξαναβρούν το ενδιαφέρον τους;

Τι να κάνετε όταν το παιδί βαριέται να διαβάσει

Λόγοι που τα παιδιά βαριούνται στην τάξη

Οι λόγοι που οι μαθητές βαριούνται στο σχολείο δεν είναι ίδιοι για όλους. Κάποιοι θεωρούν ότι τα μαθήματα δεν τους προσφέρουν κάτι ουσιαστικό, άλλοι δυσκολεύονται λόγω μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων και μεθόδων διδασκαλίας που δεν ταιριάζουν στο στυλ μάθησής τους, ενώ υπάρχουν και παιδιά που απλώς νιώθουν αποσυνδεδεμένα από το αντικείμενο και δεν αντλούν κίνητρο από το περιβάλλον της τάξης. Επιπλέον, για ορισμένους μαθητές η πρόκληση είναι η ίδια η πολύωρη καθιστική παραμονή στο θρανίο.

Η συνεχής πλήξη μπορεί να προκαλέσει πραγματική δυσφορία, απάθεια ή απογοήτευση. Μπορεί ακόμη να οδηγήσει σε αποφυγή ή άρνηση του σχολείου.

«Αυτό είναι ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα», λέει η Natalie Gwyn, PhD, LCMHC, NCC, MEd, σχολική σύμβουλος, καθηγήτρια σχολικής συμβουλευτικής στο Walden University και θεραπεύτρια στο Greensboro της Βόρειας Καρολίνας γι' αυτό και θεωρεί ότι είναι σημαντικό να ανακαλύψουμε γιατί ένας μαθητής δεν ενδιαφέρεται, ώστε να βρούμε αποτελεσματικές λύσεις.

Πολλοί γονείς αναρωτιούνται αν το παιδί τους είναι χαρισματικό και αν η εργασία είναι πολύ εύκολη για εκείνο, ή, αντίθετα, αν το υλικό είναι πολύ δύσκολο. Άλλοι γονείς μπορεί να αναρωτιούνται αν ο δάσκαλος κάνει αρκετά για να παρουσιάσει το υλικό με τρόπο που να εμπλέκει τους μαθητές. Αν και αυτοί οι λόγοι είναι πιθανοί, δεν είναι οι μόνοι.

Δεν δέχονται προκλήσεις

Μερικές φορές, οι χαρισματικοί μαθητές βρίσκουν το σχολείο βαρετό όταν το υλικό δεν ακολουθεί τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητές τους. Όπως εξηγεί η Dr. Gwyn οι μαθητές που δεν χρειάζονται πολλή διδασκαλία για να κατακτήσουν μια δεξιότητα συχνά παραπονιούνται για πλήξη. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι πάντα χαρισματικοί (υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό χαρισματικότητας), αλλά συνήθως είναι πολύ ικανοί και έξυπνοι.

«Όταν το υλικό είναι πολύ εύκολο για αυτούς, μπορεί να βαριούνται στην τάξη και να φαίνονται αδιάφοροι», λέει η Tameko Hairston-Piggee, LCSWA, MSW, MA, κοινωνική λειτουργός στη Βόρεια Καρολίνα.

Αν και οι μαθητές που δεν δέχονται αρκετές προκλήσεις συνήθως καταφέρνουν να έχουν καλούς βαθμούς, συχνά βιάζονται να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους χωρίς προσοχή στη λεπτομέρεια ή στον έλεγχο, απλώς για να τελειώσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται. Για να μπορέσουν πραγματικά να προοδεύσουν, χρειάζονται στήριξη ώστε να παρακινηθούν και να αναπτύξουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον, τονίζει η Hairston-Piggee.

Τι εννοούν πραγματικά τα παιδιά όταν λένε «βαριέμαι»;

Δεν έχουν κίνητρα

Οι μαθητές συχνά παραπονιούνται ότι βαριούνται στην τάξη, επειδή θεωρούν πως ήδη γνωρίζουν το υλικό ή ότι δεν έχει αξία για αυτούς. Έτσι, δεν βρίσκουν λόγο να προσπαθήσουν περισσότερο ή να μάθουν κάτι καινούργιο.

Δεν είναι σπάνιο όταν επαναλαμβάνουν «το σχολείο είναι βαρετό» να συνοδεύεται από φράσεις όπως «γι’ αυτό δεν κάνω τις εργασίες» ή «γι’ αυτό δεν προσέχω». Στην πραγματικότητα, αυτό που εννοεί ο μαθητής είναι ότι το μάθημα δεν τον αγγίζει, δεν τον εμπλέκει και δεν βλέπει πώς συνδέεται με την καθημερινή του ζωή.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η έλλειψη κινητοποίησης δεν σημαίνει τεμπελιά. Συχνά πηγάζει από το αίσθημα ότι όσα διδάσκονται δεν έχουν προσωπική σημασία - ότι η μαθησιακή διαδικασία δεν έχει νόημα ή δεν σχετίζεται με τα ενδιαφέροντά τους. Πολλές φορές, τα παιδιά δεν κατανοούν γιατί πρέπει να μάθουν μια συγκεκριμένη πληροφορία κι αν το υλικό δεν παρουσιάζεται με τρόπο που να τα αγγίζει, η αδιαφορία τους μεγαλώνει.

Έχουν ψυχικές δυσκολίες

Η πλήξη μπορεί να κρύβει προβλήματα όπως άγχος, κατάθλιψη, αϋπνία, τραύμα ή επιπτώσεις από οικογενειακές δυσκολίες (μετακόμιση, οικονομική πίεση, απώλεια). Επίσης, μπορεί να σχετίζεται με ΔΕΠΥ (ADHD), που επηρεάζει τη συγκέντρωση, την οργάνωση και την αυτορρύθμιση.

Δεν έχουν συνδεθεί με συμμαθητές ή δασκάλους

Όταν τα παιδιά νιώθουν απομονωμένα ή ότι δεν τα συμπαθεί ο δάσκαλος, μπορεί να χάσουν το ενδιαφέρον τους ή να αντιδράσουν αρνητικά. Η έλλειψη σχέσης και υποστήριξης τα οδηγεί να αισθάνονται «βαρεμάρα», ενώ στην πραγματικότητα χρειάζονται ενθάρρυνση και αίσθηση συμμετοχής στην τάξη.

Χρειάζονται ενίσχυση δεξιοτήτων

Μερικά παιδιά δεν έχουν ακόμα τις αναγκαίες ακαδημαϊκές, κοινωνικές ή οργανωτικές δεξιότητες για να ανταποκριθούν. Δυσκολίες με την οργάνωση, τη διαχείριση χρόνου ή την εκτελεστική λειτουργία τα κάνουν να νιώθουν χαμένα. Μπορεί επίσης να χρειάζονται ειδική υποστήριξη λόγω μαθησιακών δυσκολιών, αναπτυξιακών διαφορών ή σωματικών περιορισμών.

Γιατί τα παιδιά δεν διαβάζουν πια τίποτα με ευχαρίστηση;

Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά που βαριούνται στο σχολείο

Η πλήξη στο σχολείο έχει πολλές αιτίες, γι’ αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να ακούσουν προσεκτικά τα παιδιά και να κατανοήσουν τι κρύβεται πίσω από τη φράση «βαριέμαι στο σχολείο». Δεν βοηθά να υποτιμούμε τα συναισθήματά τους, χρειάζονται κατανόηση και στήριξη, όχι κριτική.

Συζητήστε με το παιδί

Μιλήστε μαζί του σε ήρεμες στιγμές και ρωτήστε συγκεκριμένα:

• Τι του άρεσε ή δεν του άρεσε στο μάθημα;

• Πού δυσκολεύτηκε;

• Ζήτησε βοήθεια;

• Τι θα άλλαζε αν δίδασκε ο ίδιος το μάθημα;

Με αυτόν τον τρόπο θα εντοπίσετε αν υπάρχουν μοτίβα, ελλείψεις σε δεξιότητες ή συναισθηματικές δυσκολίες που συμβάλλουν στην αδιαφορία.

Συνεργαστείτε με τον δάσκαλο

Μοιραστείτε με τον εκπαιδευτικό όσα παρατηρείτε, χωρίς να του επιρρίπτετε ευθύνες. Συζητήστε μαζί του – και με το παιδί παρόν – πιθανές λύσεις. Η συμμετοχή του μαθητή στη διαδικασία τον κάνει να νιώθει ότι εμπλέκεται περισσότερο.

Σκεφτείτε δημιουργικά

Κάθε παιδί έχει διαφορετικό μαθησιακό στυλ. Μπορεί να χρειάζεται:

• περισσότερη σωματική δραστηριότητα,

• υλικό πιο δύσκολο ή πιο εξατομικευμένο,

• οπτικά βοηθήματα, βιωματικές δραστηριότητες ή εργασία σε ήσυχο χώρο,

• λιγότερες ή περισσότερες εργασίες στο σπίτι,

• εναλλακτικούς τρόπους μάθησης (π.χ. βίντεο, συνεργασία με μικρότερους μαθητές).

Το σημαντικό είναι να εντοπιστούν οι πραγματικές ανάγκες του παιδιού και να εφαρμοστούν λύσεις που θα το βοηθήσουν να ξαναβρεί το ενδιαφέρον του για το σχολείο.