Γιατί οι γονείς κρύβονται για να τσιμπολογήσουν στα κρυφά;

Μήπως κάποιες φορές πιάνεις τον εαυτό σου να τσιμπολογάει κάτι στα κρυφά για να μην σας δουν τα παιδιά σας; Μην θεωρείτε ότι είναι κάτι που το κάνετε εσείς μόνο, καθώς το «κρυφό τσιμπολόγημα» αποτελεί ναι μεν ένα μικρό μυστικό πολλών γονιών και μάλιστα είναι πολύ πιο συχνό απ' όσο νομίζετε τελικά. Από τη μία έχει και την αστεία του πλευρά, καθώς ο «μεγάλος» γονιός φέρεται σαν παιδί, από την άλλη όμως μην ξεχνάμε πως το φαγητό μπορεί να λειτουργεί ως τρόπος εκτόνωσης ή τρόπος διαχείρισης άγχους , δυσφορικών συναισθημάτων γενικότερα, όπως θα δούμε και παρακάτω.

Όταν η μαμά δεν προλαβαίνει να αναπνεύσει - Burnout, parental burnout και πώς προλαμβάνονται

Γιατί όμως το τσιμπολόγημα γίνεται στα κρυφά;

• «Δεν θέλω να με δουν να τρώω το …, για να μην το ζητάνε και εκείνα» Μπορεί να μην θέλετε τα παιδιά σας να τρώνε κάποια συγκεκριμένα τρόφιμα που θεωρείτε μη υγιεινά, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν νιώθετε και εσείς την επιθυμία κάποιες φορές για μία σοκολάτα ή ένα ανθυγιεινό σνακ. Και εσείς ως γονείς θεωρείτε ότι μπορείτε να κάνετε στα κρυφά μια παρασπονδία, πώς όμως θα αποτελέσετε διατροφικό πρότυπο για τα μικρά σας, πώς θα τα πείσετε να μην τρώνε ζάχαρη ενώ σας βλέπουν να τρώτε εσείς; Αποτέλεσμα, να κρύβεστε και εσείς σαν τα παιδιά σας όταν κάνουν μια ζαβολιά για να ικανοποιήσετε την επιθυμία σας αλλά και να αποφύγετε την δική τους «διαπραγμάτευση». Έτσι, μπαίνετε στον γνωστό φαύλο κύκλο: προστασία – κρύψιμο – ενοχή.
• «Το απαγορευμένο είναι πιο γλυκό». Ναι, μπορεί να βρίσκεστε σε μία συγκεκριμένη διατροφή όπου έχετε σταματήσει να τρώτε κάποια συγκεκριμένα φαγητά ή να τρώτε μικρότερες ποσότητες για να ελέγξετε το βάρος σας. Έρχονται όμως εκείνες οι στιγμές αντιδραστικότητας που νιώθετε ότι «πρέπει να φάω αυτό που απαγορεύεται» τόσο επίμονα, νιώθοντας ενδεχομένως ότι «παραβαίνω την υπόσχεσή μου αλλά είμαι και κύριος του εαυτού μου». Πόσο μάλλον αν νιώθετε ότι στη διάρκεια της ημέρας καταπιέζονται πολλές από τις επιθυμίες και τις ανάγκες σας ή αν δεν «παίρνετε χαρά».
• «Μήπως φταίνε τα παιδικά μου βιώματα;» Πράγματι, αν το φαγητό στην οικογένειά σας είχε κάποιο συμβολισμό ή ήταν φορτισμένο με αρνητικά συναισθήματα, ενοχές, παρατήρηση, ντροπή ή ακόμη και συνδεδεμένο με το γνωστό μοτίβο της ανταμοιβής/τιμωρίας, ίσως λειτούργησε με έναν τρόπο που απλά ακολουθείτε έως και σήμερα.
• «Ντρέπομαι, αλλά δεν θέλω να το μοιραστώ!» Ναι, και είναι εντάξει αυτό. Μπορεί να θεωρείται ότι οι γονείς είναι πάντα πιο πίσω από τα μικρά τους, μην ξεχνάμε πως είναι και άνθρωποι με τα δυνατά τους σημεία αλλά και αδυναμίες. Φαίνεται απλό, είναι όμως βαθιά ανθρώπινο ότι αρκετοί γονείς τρώνε στα κρυφά γιατί δεν θέλουν να μοιραστούν τη λιχουδιά αυτή που θα τους δώσει μπουκιές απόλαυσης. Άλλωστε δεν είναι και τόσο κακό πια μετά από την καθημερινή προσφορά και φροντίδα προς τους άλλους, αυτή η μικρή απόλαυση «μόνο για μένα» να κάνει την διαφορά.
• «Μήπως τρώω συναισθηματικά;» Δεν τρώμε μόνο για να μεγαλώσουμε ή για να δώσουμε στον οργανισμό μας τα απαραίτητα συστατικά για να μπορέσει να ζήσει. Αρκετές φορές τρώμε για να χαλαρώσουμε, να ρυθμίσουμε το άγχος από μία δύσκολη κατάσταση, για να κλείσουμε όμορφα και «φροντίστηκα» την ημέρα μας. Τρώμε όμως και επειδή είμαστε στενοχωρημένοι, θυμωμένοι, χαρούμενοι, ερωτευμένοι, κλπ. Συνεπώς, αναγνωρίζουμε την βαθιά συναισθηματική δύναμη του φαγητού και του ρόλου που παίζει στη ζωή μας ως άμεση ανακούφιση. Έτσι, έρχονται εκείνες οι στιγμές που δεν μπορείτε να δικαιολογήσετε στα παιδιά σας την όχι και τόσο συνειδητή ανάγκη συναισθηματικής ρύθμισης και το κρυφό τσιμπολόγημα είναι ο πιο εύκολος τρόπος.

Άγχος και μητρότητα: 5+1 τεχνικές για ηρεμία μέσα στο χάος της καθημερινότητας

Μήπως χρειάζεται να δείτε τι θέλει να σας πει το κρυφό τσιμπολόγημα;

Μήπως ήρθε ο καιρός να αναθεωρήσετε κάποιες συνθήκες ή καταστάσεις και να δείτε τον εαυτό σας λίγο πιο φροντιστικά; Μήπως τελικά χρειάζεται για παράδειγμα απλά να ζητήσετε βοήθεια στις καθημερινές υποχρεώσεις, λίγο περισσότερο χρόνο να «μάθετε» τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας αλλά και το πώς με κάποιο τρόπο θα τις ικανοποιήσετε; Μήπως χρειάζεται να νιώσετε ότι «ακούγεστε» και εσείς και δεν χρειάζεται να αντιδράτε μέσα από το συναισθηματικό φαγητό, όπως και να έρθετε αντιμέτωποι με δυσφορικά συναισθήματα που καταπιέζουν ή να κατανοήσετε τα παιδικά σας βιώματα, ώστε να αποκτήσετε μια πιο ισορροπημένη σχέση με τις δικές του ανάγκες;

Δεν χρειάζεται να κάνεις τα πάντα: Το δικαίωμα στη «μη τέλεια» μαμά

Ας δούμε το φαγητό - όχι μόνο ως θερμίδες αλλά ως ένα συναισθηματικό σήμα από τον εαυτό μας για να μπορέσουμε να τον καταλάβουμε καλύτερα και να τον αγκαλιάσουμε με περισσότερη φροντίδα και αγάπη.

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας