Πώς ο πυρετός επηρεάζει την ποιότητα και την παραγωγή του σπέρματος

Ασθένειες όπως η γρίπη , ο COVID-19 ή άλλες λοιμώξεις συχνά συνοδεύονται από προσωρινή αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, η οποία μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παραγωγή και την ποιότητα του σπέρματος.

Αν και οι συνέπειες του πυρετού είναι συνήθως προσωρινές, μπορεί να διαρκέσουν εβδομάδες ή ακόμη και μήνες, επηρεάζοντας τη γονιμότητα και τα αποτελέσματα αναλύσεων σπέρματος.

Το παράσιτο που βλάπτει το σπέρμα - Τι δείχνει νέα μελέτη

Πώς η θερμοκρασία του σώματος επηρεάζει την παραγωγή σπέρματος

Η παραγωγή σπέρματος, γνωστή ως σπερματογένεση, είναι ευαίσθητη στη θερμότητα. Ιδανικά, η σπερματογένεση γίνεται σε περίπου 34–35°C, δηλαδή περίπου 2–3°C κάτω από τη φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος. Όταν η θερμοκρασία των όρχεων αυξάνεται, όπως συμβαίνει κατά τη διάρκεια πυρετού, η παραγωγή σπέρματος μπορεί να μειωθεί σημαντικά. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερο σπέρμα και σπέρμα χαμηλότερης ποιότητας με περισσότερες γενετικές ανωμαλίες. Μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε θερμότητα στους όρχεις προκαλεί σοβαρή βλάβη, αυξάνοντας τη βλάβη του DNA των σπερματοζωαρίων και την απόπτωση (κυτταρικό θάνατο). Ακόμη και μικρή άνοδος της θερμοκρασίας μπορεί να αυξήσει τις ανωμαλίες στο DNA και να μειώσει τη φυσιολογική μορφολογία των σπερματοζωαρίων.

Πολλές μελέτες δείχνουν ότι ασθένειες που συνοδεύονται από πυρετό μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον αριθμό και την ποιότητα του σπέρματος, ιδιαίτερα όταν η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 38,3°C και διαρκεί αρκετές ημέρες.

Παθολογίες του σπέρματος και πώς αντιμετωπίζονται

Πυρετός και αριθμός σπερματοζωαρίων

Ο αριθμός σπερματοζωαρίων αναφέρεται στον συνολικό αριθμό σπερματοζωαρίων στο σπέρμα, ενώ η συγκέντρωση είναι ο αριθμός ανά ml. Η παραγωγή σπέρματος διαρκεί περίπου 72 ημέρες. Σε μελέτη πέντε ανδρών με πυρετό ≥39°C για τουλάχιστον τρεις ημέρες, η συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων μειώθηκε έως 7% μέσα σε 6 εβδομάδες μετά τον πυρετό. Σε άλλες αναφορές, η συνολική ποσότητα σπέρματος μειώθηκε σημαντικά έως και δύο μήνες μετά από πυρετό 2 ημερών. Σύμφωνα με μελέτες, κάθε ημέρα που διαρκεί ο πυρετός μπορεί να προκαλέσει μείωση έως και 8,5% στον αριθμό των σπερματοζωαρίων. Επειδή η σπερματογένεση διαρκεί περίπου τρεις μήνες, οι πλήρεις επιπτώσεις του πυρετού στον αριθμό των σπερματοζωαρίων εμφανίζονται συνήθως 2–3 εβδομάδες μετά την ασθένεια, γεγονός σημαντικό για όσους προγραμματίζουν ανάλυση σπέρματος.

Πυρετός και κινητικότητα σπερματοζωαρίων

Η κινητικότητα αναφέρεται στο ποσοστό των σπερματοζωαρίων που κινούνται και είναι κρίσιμη για τη γονιμοποίηση. Μελέτες δείχνουν μείωση της κινητικότητας για πάνω από ένα μήνα μετά τον πυρετό, με αύξηση των ακινητοποιημένων σπερματοζωαρίων έως 20% και μείωση της προοδευτικής κινητικότητας έως 23% περίπου έξι εβδομάδες μετά.

Ποιες κακές συνήθειες επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα του σπέρματος;

Πυρετός και μορφολογία σπερματοζωαρίων

Η μορφολογία αναφέρεται στο ποσοστό σπερματοζωαρίων με φυσιολογικό μέγεθος, σχήμα και δομή. Ο πυρετός μπορεί να μειώσει τη μορφολογία κατά περισσότερο από 7% και να αυξήσει τον αριθμό σπερματοζωαρίων με μικρά ή αλλοιωμένα κεφάλια.

Πυρετός και DNA σπερματοζωαρίων

Η θραύση του DNA μετράει το ποσοστό σπερματοζωαρίων με βλάβη στο γενετικό υλικό, συνδεδεμένη με μειωμένα ποσοστά γονιμοποίησης, προβλήματα ανάπτυξης εμβρύου και αυξημένο κίνδυνο αποβολής. Μελέτες δείχνουν ότι ακόμα και ένας πυρετός μιας ημέρας μπορεί να προκαλέσει σημαντική βλάβη στο DNA των σπερματοζωαρίων για αρκετές εβδομάδες μετά.

Το άγχος επηρεάζει την ποιότητα του σπέρματος;

Επιπτώσεις στη γονιμότητα

Ο πυρετός μπορεί να επηρεάσει προσωρινά αλλά σημαντικά τη γονιμότητα, ιδιαίτερα σε άνδρες με ήδη χαμηλό αριθμό ή κινητικότητα σπερματοζωαρίων. Οι αλλαγές συνήθως επιστρέφουν στο φυσιολογικό μετά από 2–3 κύκλους σπερματογένεσης, δηλαδή περίπου 3 μήνες. Βραχυπρόθεσμος ή ήπιος πυρετός σπάνια επηρεάζει σημαντικά την παραγωγή σπέρματος.