Τι να κάνετε και τι να μην κάνετε όταν προσπαθείτε να αποκτήσετε ένα δεύτερο παιδί
Από τον Δρ. Δημήτρη Μπιλάλη MBBCH MMedSc CCST FRCOG, Μαιευτήρα- Χειρουργό Γυναικολόγο με εξειδίκευση στην Υπογονιμότητα Ζεύγους, Επ. Διευθυντή Conscious Women’s Clinic Athens - London
Η προσπάθεια για ένα δεύτερο παιδί για τους περισσότερους είναι ένα όμορφο και γεμάτο συναισθήματα ταξίδι, που χαρακτηρίζεται από ένα μείγμα ελπίδας, προηγούμενης εμπειρίας αλλά, μερικές φορές, και έκπληξης. Ενώ πολλά ζευγάρια αναμένουν μια πιο ομαλή πορεία τη δεύτερη φορά, η πραγματικότητα μπορεί να είναι πιο περίπλοκη, ειδικά με το πέρασμα του χρόνου ή την αλλαγή των συνθηκών της ζωής.
Προσπαθείτε για δεύτερο παιδί και δεν τα καταφέρνετε;
Ακολουθεί ένας σαφής, επιστημονικά τεκμηριωμένος οδηγός για το τι πρέπει να κάνετε — και τι να αποφύγετε — όταν προσπαθείτε να μεγαλώσετε την οικογένειά σας.
Τι να κάνετε

1. Προγραμματίστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε τις προσπάθειες
Ακόμα και αν η πρώτη σας εγκυμοσύνη ήταν ομαλή, πολλά μπορούν να αλλάξουν με τον καιρό. Η ηλικία, πιθανές ορμονικές διαταραχές, το άγχος, ακόμη και η υγεία του σπέρματος του συντρόφου σας μπορεί να είναι διαφορετικά τώρα. Ξεκινήστε με:
- Ορμονικές εξετάσεις (AMH, FSH, Ε2, προλακτίνη, θυρεοειδής)
- Πλήρης καλλιέργεια κολπικού υγρού
- Υπερηχογράφημα πυέλου ή και διαγνωστική υστεροσκόπηση (εάν χρειάζεται λόγω ιστορικού)
- Ανάλυση σπέρματος για τον σύντροφό σας, συμπεριλαμβανομένης και εδώ πλήρους καλλιέργειας
- Κατάσταση θρεπτικών συστατικών (ειδικά σίδηρος, Β12, Β6, φυλλικό οξύ, βιταμίνη D)
2. Παρακολουθήστε την ωορρηξία, αλλά μην την αφήσετε να σας κυριεύσει
Η κατανόηση της γόνιμης περιόδου σας είναι καθοριστική, ειδικά αν έχετε έναν πολυάσχολο τρόπο ζωής. Τα ψηφιακά εργαλεία παρακολούθησης της ωορρηξίας ή οι εφαρμογές μπορούν να σας βοηθήσουν, αλλά είναι απλά εργαλεία και όχι διαγνωστικά τεστ. Χρησιμοποιήστε τα χωρίς να έχετε εμμονή με το χρονοδιάγραμμα και για ακόμα πιο σωστό έλεγχο παρακολουθήστε ένα-δύο έμμηνους κύκλους σας υπερηχογραφικά με το γιατρό σας.
3. Ελέγξτε τον αριθμό των ωοθυλακίων σας (AFC)
Μια απλή υπερηχογραφική εξέταση που πραγματοποιείται στις πρώτες ημέρες του κύκλου σας μπορεί να μας δώσει πολλές πληροφορίες για την ωοθηκική σας λειτουργία. Ο δείκτης AFC (Antral Follicular Count), σε συνδυασμό με την AMH, δίνει μια σαφέστερη εικόνα για τον αριθμό των ωαρίων που παράγουν οι ωοθήκες σας και βοηθά στον καθορισμό των επόμενων βημάτων, είτε πρόκειται για φυσική σύλληψη είτε για εξωσωματική γονιμοποίηση.
4. Ελέγξτε και βελτιστοποιήστε το μικροβίωμα σας
Νέα στοιχεία υπογραμμίζουν τον ζωτικό ρόλο του μικροβιώματος του κόλπου, του ενδομητρίου αλλά και του εντέρου στην εμφύτευση, την επιτυχία της εγκυμοσύνης και ακόμη και στην υγεία του μελλοντικού σας παιδιού. Εξετάστε:
- Ειδικά τεστ μικροβιώματος του κόλπου και του ενδομητρίου (ειδικά αν υπάρχει ιστορικό αποβολών ή αποτυχημένων εμφυτεύσεων)
- Εξειδικευμένες προβιοτικές παρεμβάσεις όπως τo πρωτόκολλο Femceive για τη διόρθωση ανισορροπιών
- Διατροφή πλούσια σε πρεβιοτικά και μείωση της αναίτιας χρήσης αντιβιοτικών
5. Προχωρήστε σε πιο εξειδικευμένη διερεύνηση εάν προσπαθείτε 12 μήνες (ή 6 μήνες αν είστε άνω των 35 ετών)
Μην περιμένετε άλλο εάν αισθάνεστε πως κάτι δεν πάει καλά. Εάν η σύλληψη δεν έχει επέλθει εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, συμβουλευτείτε έναν ειδικό γονιμότητας. Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να είναι κατάλληλη ανάλογα με την ηλικία, την ωοθηκική εφεδρεία και άλλους παράγοντες, αλλά το πιο σημαντικό, που πάντα λέμε στα ζευγάρια που επισκέπτονται την κλινική μας για αυτό το σκοπό, είναι να λάβετε πρώτα μια σωστή διάγνωση για:
- Διαπερατότητα των σαλπίγγων (HSG)
- Ωοθηκική εφεδρεία
- Λειτουργία και δεκτικότητα της μήτρας
- Επιπλέον διαταραχές σπέρματος (π.χ. κατακερματισμός DNA και οξειδωτικό στρες)
Σε περιπτώσεις ανεξήγητης δευτερογενούς υπογονιμότητας, επαναλαμβανόμενων αποβολών ή προηγούμενης αποτυχίας εξωσωματικής γονιμοποίησης, ίσως είναι καιρός να εξετάσετε πιο εξελιγμένα διαγνωστικά εργαλεία:
- Προηγμένες γονιδιακές εξετάσεις (για την ευαισθησία του ενδομητρίου, την ποιότητα των ωαρίων ή “κρυφές” αναπαραγωγικές παθήσεις)
- Ανοσολογική αξιολόγηση (σε επιλεγμένες περιπτώσεις)
6. Ενισχύστε την υγεία των ωαρίων και του σπέρματος
Καθώς μεγαλώνουμε, η υγεία των γαμετών και των μιτοχονδρίων φθείνει. Αυτό μπορείτε να το αντιμετωπίσετε με:
- Διατροφή μεσογειακού τύπου πλούσια σε αντιοξειδωτικά
- Στοχευμένα συμπληρώματα με αντιοξειδωτικά ανώτατης ποιότητας και βιοδιαθεσιμότητας όπως τα Fertilovit®
- Τακτική σωματική δραστηριότητα
- Μειωμένη έκθεση σε ενδοκρινικούς διαταράκτες (BPA, φθαλικές ενώσεις κ.λπ.)
- Βελτιστοποίηση του ύπνου
7. Προστατέψτε την συναισθηματική σας υγεία
Εάν η πρώτη σας εγκυμοσύνη ή ο τοκετός ήταν μία τραυματική εμπειρία ή εάν έχετε βιώσει μία ή περισσότερες αποβολές από τότε, δώστε στον εαυτό σας χώρο και χρόνο για να θεραπευτείτε. Η συναισθηματική ευεξία παίζει τεράστιο ρόλο στην αναπαραγωγική υγεία — μην την παραμελείτε.
8. Γιορτάστε αυτό που ήδη έχετε
Ενώ προσπαθείτε να μεγαλώσετε την οικογένεια σας, μην ξεχνάτε να απολαμβάνετε την οικογένεια που έχετε ήδη. Η δημιουργία μιας νέας ζωής δεν πρέπει ποτέ να γίνεται σε βάρος της σύνδεσης με τους αγαπημένους σας ή την προσωπική σας ηρεμία και γαλήνη. Πολλές από τις γυναίκες με δευτεροπαθή υπογονιμότητα που επισκέφτονται την κλινική μας μοιράζονται μαζί μας τη λύπη και ανησυχία τους πως η ενέργεια και ο χρόνος που νιώθουν πως “ξοδεύουν” στην προσπάθεια για ένα δεύτερο μωρό, “κλέβουν” πολύτιμες στιγμές από το πρώτο/α τους παιδί/α ή και το σύντροφο τους. Μείνετε στο παρόν. Διατηρήστε την προοπτική και τη θετική σας προσέγγιση.
Τι να μην κάνετε
.jpg?t=mmNTwo8v5ovCUs60Tn5z5A)
1. Μην υποθέτετε ότι αυτή τη φορά “θα είναι το ίδιο”
Κάθε εγκυμοσύνη είναι διαφορετική. Το σώμα σας έχει αλλάξει, η γονιμότητά σας μπορεί να έχει μεταβληθεί και ακόμη και το μικροβίωμα σας μπορεί να μην είναι το ίδιο. Μείνετε ευέλικτες και με ανοιχτό μυαλό σε κάθε προοπτικήι.
2. Μην παραλείπετε τα βασικά μόνο και μόνο επειδή το έχετε κάνει στο παρελθόν
Το γεγονός ότι έχετε συλλάβει μία φορά και μάλιστα εύκολα δεν σημαίνει ότι θα συμβεί ξανά χωρίς προσπάθεια ή υποστήριξη. Η δευτερογενής υπογονιμότητα είναι συχνή και θεραπεύσιμη, αλλά όχι αν αγνοηθεί.
3. Μην συγκρίνετε τη διαδρομή σας με αυτή των άλλων
Η διαδρομή της αδελφής, της φίλης ή της γειτόνισσάς σας για ένα δεύτερο ή τρίτο παιδί, δεν έχει καμία σχέση με τη δική σας. Οι συγκρίσεις μπορούν να προκαλέσουν άσκοπη ανησυχία και να καθυστερήσουν τη σωστή διάγνωση.
4. Μην χάνετε χρόνο αν είστε σε προχωρημένη αναπαραγωγικά ηλικία
Η γονιμότητα μειώνεται πιο απότομα μετά τα 35. Αν πλησιάζετε τα 40 ή τα έχετε ξεπεράσει, ο χρόνος είναι κρίσιμος παράγοντας. Δώστε προτεραιότητα στην έγκαιρη αξιολόγηση και ιατροφαρμακευτική παρέμβαση για γρήγορα αποτελέσματα χωρίς επιπλέον άγχος.
5. Μην υποτιμάτε τη δύναμη του τρόπου ζωής
Η διατροφή, ο ύπνος, το άγχος και η έκθεση σε τοξίνες έχουν μετρήσιμο αντίκτυπο στη γονιμότητα, τις ορμόνες και την ποιότητα των εμβρύων. Η βελτιστοποίηση τους μπορεί συχνά να είναι πιο ισχυρή από ό,τι νομίζετε.
6. Μην βασίζεστε σε τυχαία συμπληρώματα ή τάσεις του Διαδικτύου
Δεν υπάρχει ένα συμπλήρωμα ή μια “γρήγορη λύση” που να ταιριάζει σε όλους. Συνεργαστείτε με τον γιατρό σας για να επιλέξετε στοχευμένη, τεκμηριωμένη διατροφική υποστήριξη με βάση τις ανάγκες σας.
7. Μην χάνετε την υπομονή σας
Η προσπάθεια για ένα δεύτερο παιδί μπορεί να γίνει πολύ απαιτητική. Ωστόσο, ένα καθαρό μυαλό, ένα ήρεμο σώμα και μια ισχυρή σχέση εμπιστοσύνης με το σύντροφο και το γιατρό σας είναι εξίσου σημαντικά με την ωορρηξία σας. Να νιώθετε συνειδητά ευγνωμοσύνη για την οικογένεια που έχετε και να κάνετε κάθε βήμα με πίστη και επιστημονική τεκμηρίωση.
Και μία τελευταία σκέψη
Στην Conscious Women's Clinic, βλέπουμε όλο και περισσότερα ζευγάρια να αντιμετωπίζουν δευτεροπαθή προβλήματα γονιμότητας, συχνά νιώθοντας έκπληκτα ή ακόμα και απομονωμένα. Ειλικρινά όμως δεν είστε μόνοι. Η δεύτερη φορά μπορεί να μην είναι τόσο απλή, αλλά μπορεί να είναι εξίσου ενδυναμωτική. Με τις σωστές εξετάσεις, την έγκαιρη διάγνωση, την υποστήριξη στον τρόπο ζωής και τη συναισθηματική φροντίδα, μπορούμε να χαράξουμε το δρόμο που είναι ο πλέον κατάλληλος για εσάς.
Γιατί κάθε οικογενειακή ιστορία είναι μοναδική και αξίζει σεβασμό και ιατρική ακεραιότητα.

Δρ. Δημήτρης Μπιλάλης MBBCH MMedSc CCST FRCOG,
Μαιευτήρας- Χειρουργός Γυναικολόγος με εξειδίκευση στην Υπογονιμότητα Ζεύγους
Επ. Διευθυντής Conscious Women’s Clinic Athens - London