Στρατηγικές αντιμετώπισης του σχολικού άγχους και αποτελεσματική οργάνωση του χρόνου

Συχνά πιστεύουμε ότι τα παιδιά ζουν ανέμελα, με μοναδική έγνοια το παιχνίδι. Κι όμως, κάνουμε μεγάλο λάθος καθώς και εκείνα αγχώνονται και ας μην το καταλαβαίνουμε εμείς οι μεγάλοι. Μπορεί να μην έχουν τις δικές μας ευθύνες και υποχρεώσεις, δεν παύουν όμως στο μυαλουδάκι τους να κρύβονται σκέψεις, αγωνίες και μικρές «θύελλες» που δεν είναι πάντα ορατές σε εμάς τους μεγάλους. Μπορεί να μη μοιράζονται τις δικές μας ευθύνες, έχουν όμως τις δικές τους απαιτήσεις και προσδοκίες—και με την παιδική φαντασία να «μεγεθύνει» τις καταστάσεις, το άγχος τους γίνεται πολύ πραγματικό.

Κανένα παιδί δε θα ηρεμήσει επειδή του είπαν να ηρεμήσει

Πρώτα από όλα όμως, ας δούμε κάποιες από τις πιθανές αιτίες άγχους:

• Το άγνωστο, το καινούργιο, το νέο: Αγχωνόμαστε εμείς μπροστά στο άγνωστο και στο καινούργιο που μπορούμε να εκλογικεύσουμε και να εξηγήσουμε καλύτερα την κάθε νέα περίσταση, πόσο μάλλον τα παιδιά. Αντίθετα, το γνωστό που μας δίνει η ρουτίνα, το οικείο, τα γεμίζει ασφάλεια και σιγουριά. Προσπαθήστε λοιπόν να κατανοήσετε τα συναισθήματά τους, βοηθήστε τα να εκφράσουν αυτό που τους συμβαίνει και κυρίως, μην το υποτιμήσετε.
• Φόβος λάθους-τελειομανία : «Και αν δεν τα καταφέρω;» Μία ερώτηση που μπορεί επίσης να σας παραξενεύει – «Γιατί να μην τα καταφέρει; Πόσο δύσκολο είναι πια;» Και όμως, αν εκείνο φοβάται ότι ίσως αυτό που κάνει δεν είναι έτσι όπως εκείνο το έχει φτιάξει στο μυαλό του, είναι πολύ πιθανό να το αποφεύγει και να αγχώνεται υπερβολικά.

49 φράσεις που ηρεμούν ένα αγχωμένο παιδί

• Δραματοποίηση: Μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά δεν έχουν καλή αίσθηση του χρόνου και της ποσότητας. Μπορεί λοιπόν κάποιες φορές να θεωρούν ότι έχουν «πάρα πολλά να κάνουν» και ότι δεν θα προλάβουν με αποτέλεσμα το άγχος τους να εκτοξεύεται και να τα δυσκολεύει ακόμα περισσότερο. Δείτε μαζί ποιες είναι οι υποχρεώσεις τους και βάλτε ένα πρόγραμμα στο «τι και πότε».

• Οριοθέτηση στα ηλεκτρονικά: Ορίστε από την αρχή τις ώρες που θα ασχολούνται με τα ηλεκτρονικά (κινητό, τηλεόραση, παιχνίδια, κλπ.
• Σπάστε τους μεγάλους στόχους σε μικρότερους: Όταν βλέπουμε την κορυφή του βουνού μας φαίνεται ακατόρθωτο να το ανέβουμε, αν όμως κοιτάζουμε λίγο πιο πάνω από το ύψος του κεφαλιού μας τότε το αποτέλεσμα είναι πολύ πιο εφικτό. Σπάστε λοιπόν τους μεγάλους στόχους σε πιο μικρούς καθημερινούς στόχους με ιεράρχηση.

Γρήγορος οδηγός για το άγχος στα παιδιά

Βοηθητικές ερωτήσεις

Χρησιμοποιήστε βοηθητικές ερωτήσεις για να κάνετε πιο εύκολο στα μικρά σας να αναγνωρίσουν τι τους συμβαίνει, όπως στα παρακάτω παραδείγματα:

• Τι σε δυσκολεύει περισσότερο;
• Από που θα προτιμούσες να ξεκινήσεις;
• Πόσος χρόνος πιστεύεις ότι χρειάζεσαι για να … Θέλεις να τον μετρήσουμε μαζί;
• Τι ωραία που σκέφτηκες να…
• Τι θα ήθελες να κάνεις μετά;
• Καταλαβαίνω ότι φοβάσαι μήπως…, θέλεις να δοκιμάσουμε πρώτα να …

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας