Το παιδί μου ξαφνικά τραυλίζει - Είναι ανησυχητικό;
Ο ξαφνικός τραυλισμός στα παιδιά μπορεί να έχει πολλές αιτίες – από φυσιολογικά στάδια της γλωσσικής ανάπτυξης έως συναισθηματικό στρες ή, πιο σπάνια, νευρολογικούς παράγοντες. Η έγκαιρη παρατήρηση και η ήρεμη υποστήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον είναι το κλειδί για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Όταν ένα παιδί που μέχρι χθες μιλούσε καθαρά αρχίζει ξαφνικά να τραυλίζει, πολλοί γονείς πανικοβάλλονται. Στην πραγματικότητα, ο τραυλισμός στην παιδική ηλικία είναι αρκετά συχνός και τις περισσότερες φορές προσωρινός. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου χρειάζεται προσεκτική παρακολούθηση ή αξιολόγηση από ειδικό.
Τραυλισμός και παιδί: Σε ποια ηλικία εμφανίζεται και ποια είναι τα συμπτώματα;
Τι είναι ο τραυλισμός;
Ο τραυλισμός είναι μια διαταραχή της ροής της ομιλίας. Το παιδί μπορεί να επαναλαμβάνει ήχους ή συλλαβές (π.χ. «π-π-πού»), να παρατείνει ήχους («σσσπίτι») ή να σταματά απότομα χωρίς να μπορεί να βγάλει λέξη.
Σύμφωνα με το Children’s Hospital of Boston, έως και 5–10% των παιδιών προσχολικής ηλικίας παρουσιάζουν κάποια μορφή τραυλισμού, αλλά τα περισσότερα σταματούν χωρίς θεραπεία μέσα σε λίγους μήνες.
Σύμφωνα με το Hopkins Medicine ο πιο συχνός τύπος είναι ο αναπτυξιακός τραυλισμός, που εμφανίζεται συνήθως μεταξύ 2 και 5 ετών - όταν η γλώσσα του παιδιού αναπτύσσεται ραγδαία και η σκέψη του «τρέχει» πιο γρήγορα από την ομιλία του.

Τραυλισμός στα μικρά παιδιά: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς
Γιατί μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά;
Η ξαφνική εμφάνιση τραυλισμού δεν είναι σπάνια. Σύμφωνα με το παιδιατρικό νοσοκομείο Cincinnati τα πιο συνηθισμένα αίτια είναι:
Αναπτυξιακές αλλαγές: Το παιδί αρχίζει να χρησιμοποιεί πιο σύνθετες λέξεις και φράσεις, και το σύστημα ομιλίας του «πιέζεται» να συμβαδίσει.
Στρες ή συναισθηματική πίεση: Αλλαγές στο περιβάλλον, νέα σχολική χρονιά, γέννηση αδελφού, ή αυξημένες απαιτήσεις επικοινωνίας μπορούν να πυροδοτήσουν τραυλισμό.
Μίμηση ή παροδική συνήθεια: Ορισμένα παιδιά αντιγράφουν τρόπο ομιλίας άλλων παιδιών ή ενηλίκων.
Νευρογενείς ή ψυχογενείς αιτίες (σπάνια): Ο τραυλισμός μπορεί να εμφανιστεί μετά από τραυματισμό στο κεφάλι ή έντονο ψυχολογικό σοκ.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το ξαφνικό τραύλισμα είναι παροδικό και μειώνεται μέσα σε εβδομάδες ή μήνες.

Πότε πρέπει να ανησυχήσετε;
Παρόλο που το φαινόμενο είναι συνήθως ακίνδυνο, υπάρχουν περιπτώσεις που απαιτούν επίσκεψη σε λογοθεραπευτή (Speech-Language Pathologist) ή παιδίατρο:
Αν ο τραυλισμός ξεκίνησε απότομα και επιμένει πάνω από 3–6 μήνες.
Αν το παιδί φοβάται να μιλήσει ή αποφεύγει να μιλά μπροστά σε άλλους.
Αν παρατηρήσετε κινήσεις όπως τρέμουλο στα χείλη ή γρήγορο βλεφάρισμα.
Αν ο τραυλισμός επιδεινώνεται ή συνοδεύεται από άλλες αλλαγές (π.χ. αδεξιότητα, αλλαγές στη συμπεριφορά ή τη μνήμη).
Αν το παιδί είναι πάνω από 6 ετών και ο τραυλισμός εμφανίζεται για πρώτη φορά.
Τραυλισμός στα παιδιά: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς για τα αίτια και τη θεραπεία
Σύμφωνα με το HealthyChildren.org (της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής), η έγκαιρη αξιολόγηση από ειδικό μπορεί να αποτρέψει τη μονιμοποίηση του τραυλισμού και να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση του παιδιού.
Τι μπορείτε να κάνετε στο σπίτι για να βοηθήσετε το παιδί
Μιλήστε αργά και ήρεμα. Τα παιδιά συχνά μιμούνται τον ρυθμό ομιλίας των γονιών τους.
Μην το διακόπτετε. Περιμένετε υπομονετικά να ολοκληρώσει τη φράση του.
Εστιάστε στο μήνυμα, όχι στον τρόπο. Μην επισημαίνετε τα λάθη, ενθαρρύνετε το παιδί να επικοινωνεί.
Αποφύγετε την πίεση. Μην του ζητάτε να «μιλήσει σωστά» ή να «ξαναπεί κάτι χωρίς να τραυλίσει».
Περάστε χρόνο μιλώντας για ευχάριστα θέματα. Η χαλαρή επικοινωνία μειώνει το άγχος.
Καταγράψτε τις αλλαγές. Αν ο τραυλισμός αυξάνεται ή επιμένει, ενημερώστε τον παιδίατρο ή λογοθεραπευτή.