Ο No1 κανόνας για χαρούμενα και υγιή παιδιά, σύμφωνα με ψυχολόγο

Στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή, πολλοί γονείς ανησυχούν για τη χρήση smartphones και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών από τα παιδιά τους.Τα διλήμματα πολλά: από ποια ηλικία είναι σωστό να δώσουν στα παιδιά τους πρόσβαση σε smartphones ή άλλες ηλεκτρονικές συσκευές; Πότε πρέπει να αποκτήσουν το πρώτο τους κινητό ή τάμπλετ; Και ποιοι γονικοί έλεγχοι είναι απαραίτητοι για να διασφαλιστεί η υγιής χρήση τους;

Οι συνέπειες της έλλειψης ύπνου στα παιδιά

Ό,τι κι αν αποφασίσετε, υπάρχει ένας «επιτακτικός» κανόνας που πρέπει να ακολουθήσετε ώστε τα παιδιά να μεγαλώσουν ευτυχισμένα, λέει η ψυχολόγος Jean Twenge: «Καμία ηλεκτρονική συσκευή στο υπνοδωμάτιο κατά τη διάρκεια της νύχτας».

Η Twenge θεωρεί ότι το ζήτημα αυτό δεν πρέπει καν να τίθεται προς διαπραγμάτευση. Το μόνο που χρειάζεται να ξεκαθαρίσετε με απόλυτη σαφήνεια στο παιδί είναι: «Δεν χρειάζεσαι το κινητό στο δωμάτιό σου την ώρα που πρέπει να κοιμάσαι. Τελεία. Τέλος της ιστορίας». Αυτά αναφέρει, μεταξύ άλλων, η καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο και συγγραφέας του νέου βιβλίου "10 Rules for Raising Kids in a High-Tech World”, που κυκλοφόρησε στις 2 Σεπτεμβρίου.

Η Jean Twengeρτην τελευταία δεκαετία έχει επικεντρωθεί στη μελέτη των κινδύνων που σχετίζονται με την απεριόριστη χρήση smartphones και social media από εφήβους. Έχει αναφερθεί επίσης σε έρευνες που συνδέουν τη χρήση τους με αυξημένα ποσοστά άγχους και κατάθλιψης.

Το 2023, ο τότε Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ, Vivek Murthy, προειδοποίησε ότι τα social media και οι ηλεκτρονικές συσκευές συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας «εθνικής κρίσης ψυχικής υγείας των νέων».

Στο βιβλίο της, η Twenge συμβουλεύει τους γονείς να καθυστερούν όσο το δυνατόν περισσότερο να δώσουν smartphone στα παιδιά τους ή να τα αφήσουν να χρησιμοποιούν κοινωνικά δίκτυα. Προτείνει η είσοδος στα social media να μην γίνεται πριν τα 16, ενώ πλήρης πρόσβαση σε smartphone να υπάρχει όταν αποκτήσουν δίπλωμα οδήγησης.

Τα smartphones μπορούν να προκαλέσουν κατάθλιψη στους εφήβους

Ωστόσο, η απαγόρευση συσκευών στο υπνοδωμάτιο το βράδυ είναι ο Νο1 κανόνας λόγω της συμβολής του στη βελτίωση του ύπνου. Αυτό είναι «απολύτως κρίσιμο για τη σωματική και ψυχική υγεία», σημειώνει.

«Αν μπορείτε να ακολουθήσετε μόνο έναν κανόνα από το βιβλίο, ακολουθήστε αυτόν», γράφει. «Δεν κοστίζει τίποτα και είναι πολύ απλός».

Πώς επηρεάζουν οι συσκευές την ποιότητα του ύπνου

Οι συσκευές στο δωμάτιο μειώνουν τον χρόνο ύπνου, είτε επειδή τα παιδιά συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τα social media, είτε επειδή οι ειδοποιήσεις τα ξυπνούν μέσα στη νύχτα.

Πάνω από τα δύο τρίτα των εφήβων που συμμετείχαν σε έρευνα του Common Sense Media το 2023 παραδέχτηκαν ότι έχασαν τον ύπνο τους «μερικές φορές» ή «συχνά» λόγω χρήσης συσκευών στο δωμάτιό τους. Συνολικά, το 77% των εφήβων κοιμάται ανεπαρκώς, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.

«Η έλλειψη ύπνου είναι παράγοντας κινδύνου για σχεδόν όλα όσα θέλουμε να αποφύγουν τα παιδιά μας- από το να αρρωστήσουν μέχρι το να νιώσουν κατάθλιψη», γράφει η Twenge.

Ο υγιής ύπνος είναι ακόμη πιο σημαντικός για τα παιδιά, γιατί ο εγκέφαλός τους εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Ο ύπνος υποστηρίζει τη γνωστική ανάπτυξη και τη ρύθμιση συναισθημάτων, δεξιότητες απαραίτητες για να γίνουν ευτυχισμένοι και ισορροπημένοι ενήλικες.

Το παιχνίδι με tablet και smartphones έχει επιπτώσεις στη μυοσκελετική ανάπτυξη των παιδιών

Ειλικρίνεια και σταθερότητα

Κι επειδή η εφαρμογή τέτοιων κανόνων, ειδικά σε εφήβους, μπορεί να φέρει αντιδράσεις, η Twenge συνιστά οι συζητήσεις να ξεκινούν από το δημοτικό, ώστε τα παιδιά να κατανοούν από νωρίς την ανάγκη ορίων.

Ακόμη και οι γονείς μεγαλύτερων παιδιών μπορούν να επανέλθουν με πιο αυστηρούς κανόνες. Η καθηγήτρια ψυχολογίας αναφέρει ότι το έκανε με τις τρεις κόρες της, αφού αρχικά τους επέτρεπε χρήση laptop το βράδυ. Προειδοποιεί επίσης ότι «οι πρώτες μέρες μπορεί να είναι δύσκολες, με φωνές ή πόρτες που κλείνουν δυνατά».

Γιατί ο ύπνος είναι τόσο σημαντικός για τα παιδιά

Η συμβουλή της είναι να είστε ξεκάθαροι και ειλικρινείς: «Πείτε στα παιδιά σας: "Έκανα λάθος. Τώρα ξέρω περισσότερα, έμαθα περισσότερα, και από εδώ και πέρα θα το κάνουμε διαφορετικά"».