Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης- 70.000 παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο από τη νόσο

Παρά το γεγονός ότι η φυματίωση θεραπεύεται, εκτιμάται ότι 3.000.000 άνθρωποι παγκοσμίως, που ανήκουν κατά κύριο λόγο σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες δεν διαγιγνώσκονται ούτε θεραπεύονται, διότι δεν φθάνουν στις υπηρεσίες υγείας. Η προσέγγιση, αντιμετώπιση και θεραπεία των ανθρώπων αυτών, αποτελεί βασικό βήμα για την επίτευξη των νέων στόχων που έθεσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τον έλεγχο της φυματίωσης, ήτοι τη μείωση της επίπτωσης και των θανάτων από φυματίωση μέχρι το 2035 κατά 90% και 95% αντίστοιχα, συγκριτικά με το 2015.

Η 24η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από τη Διεθνή Ένωση κατά της Φυματίωσης και την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης, σε ανάμνηση της ανακάλυψης του μικροβίου που προκαλεί την αρρώστια, του βακίλου της Φυματίωσης, από τον γερμανό γιατρό Ρόμπερτ Κοχ στις 24 Μαρτίου του 1882.

Τι είναι η φυματίωση

Η φυματίωση είναι λοιμώδης νόσος που οφείλεται στο μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης και μεταδίδεται αερογενώς από άτομα που πάσχουν με ενεργό πνευμονική νόσο. Συχνά προσβάλει άτομα που βρίσκονται στην παραγωγική τους ηλικία, ενώ εκτιμάται ότι το 1/3 του πληθυσμού της γης έχει μολυνθεί.Το 95% των θανάτων από φυματίωση καταγράφεται στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η σημερινή μέρα βρίσκει ανεμβολίαστα περίπου 45.000 παιδιά σε όλη την Περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) λόγω έλλειψης εμβολίων. Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αντιπεριφερειάρχης Υγείας της ΠΚΜ Ιωάννα Τζάκη, ανέφερε ότι κάθε χρόνο στην ΠΚΜ εμβολιάζονται περίπου 40.000 παιδιά της Α΄ Δημοτικού. Λόγω της έλλειψης εμβολίων κατά την περσινή σχολική χρονιά έμειναν ανεμβολίαστα 5.000 παιδιά ενώ κατά το παρόν σχολικό έτος δεν εμβολιάστηκε κανένα παιδί για τον ίδιο λόγο.

Η κ. Τζάκη επισήμανε ότι το επόμενο σχολικό έτος ο αριθμός των παιδιών που θα πρέπει να εμβολιαστούν θα ανέλθει στις 85.000 εκ των οποίων τα 5.000 θα είναι αυτά που δεν εμβολιάστηκαν πέρσι, τα 40.000 αυτά που δεν εμβολιάστηκαν φέτος και οι υπόλοιπες 40.000 αυτά που θα πρέπει να εμβολιαστούν την επόμενη χρονιά.

“Από τον περασμένο Ιούνιο αναδείξαμε το θέμα της έλλειψης εμβολίων κατά της φυματίωσης και το επαναλάβαμε τον Σεπτέμβριο. Εκείνο που με ανησυχεί είναι ότι έχουμε φτάσει στον Μάρτιο και δεν έχει ακόμη εκδοθεί η εγκύκλιος για το πως πρέπει να γίνεται ο εμβολιασμός” επισήμανε η κ. Τζάκη. Παράλληλα διευκρίνισε ότι δεν έχει δηλωθεί κάποιο κρούσμα φυματίωσης σε παιδιά.

Στον τομέα της πρόληψης υπάρχει το εμβόλιο BCG κατά της φυματίωσης το οποίο στην Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στον Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και γίνεται στην ηλικία των 6 ετών. Το εμβόλιο προστατεύει από τη φυματίωση το περίπου 50% των εμβολιαζόμενων αλλά προστατεύει σε πολύ υψηλότερο βαθμό από τις βαριές μορφές της νόσου.

Όσον αφορά στην παιδική φυματίωση σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ επισημαίνεται ότι:

• Τουλάχιστον 500.000 βρέφη και παιδιά νοσούν με φυματίωση κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, ενώ εκτιμάται ότι περί τα 70.000 πεθαίνουν από τη νόσο.
• Μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν έχουν τα παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών, εκείνα με σοβαρό υποσιτισμό και αυτά που έχουν διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος.
• Στην Ελλάδα, δηλώνονται ετησίως 600 κρούσματα φυματίωσης κατά μέσο όρο και η μέση επίπτωση ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 4.1/100.000 πληθυσμό.
• Κατά το 2013 και 2014, παρατηρήθηκε μικρή πτωτική τάση των δηλουμένων κρουσμάτων και της επίπτωσης της νόσου, μετά την αυξητική τάση που είχε καταγραφεί κατά τα έτη 2011 και 2012. Όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι εξακολουθεί να υπάρχει το πρόβλημα της υποδήλωσης, με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται με σαφήνεια η επιδημιολογική εικόνα της νόσου στη χώρα μας.
• Όσον αφορά στις ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες, με βάση την ανάλυση των διαθέσιμων επιδημιολογικών δεδομένων, κατά το έτος 2014, παρατηρήθηκε μείωση των δηλωθέντων κρουσμάτων φυματίωσης σε Χ.Ε.Ν, και σε άτομα με HIV λοίμωξη συγκριτικά με το έτος 2013, όπου είχε παρατηρηθεί σημαντική αύξηση των εν λόγω κρουσμάτων. Ομοίως, μείωση των κρουσμάτων φυματίωσης, παρατηρήθηκε και στους Χ.Ε.Ν με με HIV λοίμωξη
• Η φυματίωση δεν είναι κληρονομική νόσος και οι γενετικοί παράγοντες δεν παίζουν κανένα ρόλο στη μετάδοση της νόσου. Ωστόσο, μέλη της ίδιας οικογένειας μπορεί να μολυνθούν. Η λοίμωξη μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω του αέρα.
• Μόνο το 10% των ανθρώπων που μολύνονται θα αναπτύξει φυματίωση κάποια στιγμή στη ζωή του. Ένα άτομο μπορεί να έχει μολυνθεί για χρόνια χωρίς να αναπτύξει τη νόσο.
• Για να καθοριστεί εάν ένα άτομο με θετική mantoux έχει αναπτύξει φυματίωση, απαιτείται περαιτέρω έλεγχος: ακτινογραφία θώρακος και εάν αυτή είναι παθολογική, διαδοχικές βακτηριολογικές εξετάσεις πτυέλων. Ακόμα και εάν οι καλλιέργειες είναι αρνητικές, ο ιατρός μπορεί να συστήσει προφυλακτική αγωγή για 6-12 μήνες. Η στρατηγική αυτή μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου στο μέλλον.