Δημήτρης Κουλουμάσης: «Τα παιδιά είναι η ζωή μου»

Ο Δημήτρης Κουλουμάσης, o γνωστός Mr Chem, δεν είναι ένας καθηγητής που διδάσκει απλά χημεία.

Έχει ένα δικό του, ξεχωριστό τρόπο, να επικοινωνεί με τα παιδιά γενικά, και ειδικά, με τους μαθητές του. Προσπαθεί να τους μυήσει στο μαγικό κόσμο της χημείας μέσα από πράγματα που εξάπτουν το ενδιαφέρον ή την περιέργειά τους. Ποιος μαθητής δεν θέλει να μάθει πώς φτιάχνεται μια φωτοβολίδα ή ποια μαθήτρια θα μείνει ασυγκίνητη στη δημιουργία του lip balm ή των αγαπημένων της καλλυντικών;

Κι επειδή τα περισσότερα πράγματα στη ζωή μας είναι …χημεία θέλησε να κάνει τις φυσικές επιστήμες πιο «φιλικές» στον αμύητο χρήστη. Άρχισε λοιπόν να μοιράζεται τις γνώσεις του με τρόπο απλό, ευφάνταστο και δημιουργικό παράλληλα, μέσα από τα social media: TikTok, Instagram, YouTube.

Και προς μεγάλη του έκπληξη, είδε ότι το υλικό που αναρτούσε ενδιέφερε πολύ περισσότερο κόσμο απ΄όσο φανταζόταν κι έτσι συνέχισε...

Κι αν πιστεύετε ότι ο Mr Chem περνάει τον χρόνο του κάνοντας μόνο πειράματα και διδάσκοντας στο σχολείο, θα διαψευστείτε: όταν δεν τρέχει για τα δύο του παιδιά, παίζει και παρακολουθεί ποδόσφαιρο (είναι φανατικός οπαδός του Παναθηναϊκού) και χαλαρώνει με playstation.

Παράλληλα, γράφει βιβλία. Το τρίτο κατά σειρά με τίτλο «Οδηγός για το TikTok» θα κυκλοφορήσει τον Δεκέμβριο και περιλαμβάνει πρακτικές από TikTokers οι οποίοι γνώρισαν την επιτυχία μέσα από την πλατφόρμα.

Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό, είναι η ανάπτυξη του καναλιού του στο YouTube. Ήδη, ξεκίνησε γυρίσματα για την πρώτη εκπομπή. Όπως αποκάλυψε, θα προσκαλεί έναν celebrity ο οποίος θα πρέπει να κάνει ένα πείραμα και να απαντά σε επιστημονικές ερωτήσεις. Εκείνος που θα έχει το μεγαλύτερο σκορ βαθμολογίας θα γίνεται βοηθός του σε ένα πείραμα έκπληξη.

Ο Mr Chem είπε όμως κι άλλα, πολλά κι ενδιαφέροντα για τα παιδιά, για το χάσμα που έχουν με τη γενιά μας, για τους γονείς και τις απαιτήσεις τους. Και υπενθύμισε τρία σημαντικά πράγματα: τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο για να γίνουν ευτυχισμένοι άνθρωποι, τα παιδιά χρειάζονται μόνο αγάπη, τα παιδιά δεν είναι μηχανές.

Είστε καθηγητής χημείας, συγγραφέας βιβλίων, Tik Toker, σύζυγος, πατέρας δύο παιδιών. Τι άλλο δεν γνωρίζουμε για εσάς;

Πιστεύω στο Θεό, δε χάνω αγώνα του Παναθηναϊκού, παίζω ποδόσφαιρο με φίλους και απολαμβάνω να χαλαρώνω με Playstation.

Όταν σπουδάζατε χημικός, είχατε αποφασίσει ότι θα διδάσκετε σε σχολεία ή προέκυψε στην πορεία;

Ταυτόχρονα με τις σπουδές εργαζόμουν ως καθηγητής χημείας. Μέχρι και τη στιγμή που έκανα το master μου, είχα στο μυαλό μου ότι θα δουλέψω στη βιομηχανία ή θα ακολουθήσω ακαδημαϊκή πορεία. Το 2009 παρουσιάστηκε μια τεράστια ευκαιρία να εργαστώ σε ένα ιστορικό και ένα από τα καλύτερα σχολεία της Ελλάδας, τη Λεόντειο Σχολή.

Σας δικαίωσε η επιλογή να γίνετε καθηγητής και μάλιστα σε ένα μάθημα που για μια μερίδα παιδιών είναι αδιάφορο και για μια άλλη, φαντάζει… πυρηνική φυσική; Πόσο εύκολο είναι να κερδίσετε την προσοχή και το ενδιαφέρον τους;

Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα ανάμεσα στους εφήβους μέσα στην τάξη, κατάλαβα ότι τελικά αυτή είναι η κλήση μου. Τα παιδιά είναι η ζωή μου. Η Χημεία είναι μια ξένη γλώσσα που χρειάζεται υπομονή και καλή μελέτη ώστε να την αγαπήσει κάποιος. Σίγουρα κάποια παιδιά νομίζουν ότι διδάσκονται φεγγαροχημεία! Ωστόσο όσο αδιάφορος και να είναι κάποιος, δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητος μπροστά σε μια έκρηξη μέσα στο εργαστήριο Χημείας. Θα γυρίσει να κοιτάξει μια φωτοβολίδα που θα φτιάξω ή έστω θα ρίξει μια ματιά όταν θα παρασκευάσω το καπνογόνο της αγαπημένης του ομάδας. Τα κορίτσια θα προσέξουν σίγουρα όταν θα φτιάξουμε lip balms ή θα μιλήσουμε για τα αγαπημένα τους καλλυντικά. Η Χημεία είναι έρωτας και υπάρχουν τα εργαλεία ώστε κερδίσουμε το ενδιαφέρον των μαθητών.

Συμφωνείτε με την άποψη ότι αυτή η γενιά είναι η γενιά των ημιεκπαιδευμένων; Πώς, ενώ τα παιδιά περνούν τον περισσότερο χρόνο σε σχολείο και φροντιστήρια ή κέντρα μελέτης, το μαθησιακό τους επίπεδο δεν είναι υψηλό ενώ έχουν αυξηθεί και οι μαθησιακές δυσκολίες;

Θα έλεγα ότι εμείς είμαστε η γενιά των ημιεκπαιδευμένων. Μπορεί να υπάρχουν πολλοί επιστήμονες με master και PhD, αλλά νομίζω ότι ο καθένας χάνεται στην απόλυτη εξειδίκευσή του. Έχουμε γονείς με άποψη για την εκπαίδευση χωρίς να είναι ειδικοί. Ωθούν τα παιδιά στα κέντρα μελέτης, ενώ θα αρκούσε να είναι κάποιος από τους δυο γονείς δίπλα τους για κάποια τυχόν απορία. Ξεκινούν και κάνουν εξαντλητικά φροντιστήρια από την Πέμπτη Δημοτικού για μια θέση στα πρότυπα σχολεία. Ποσοστό των παιδιών, τα οποία καταφέρνουν να περάσουν εκεί, στο Γυμνάσιο ήδη έχουν Burn out και παρατάνε το διάβασμα. Τελευταία δε, υπάρχει και το φαινόμενο να στέλνουν τα παιδιά τεσσάρων ετών σε κέντρα προετοιμασίας για το Δημοτικό. Η απορία που γεννιέται είναι η εξής: Πώς να μη βαρεθεί ένας άνθρωπος που θα πάει σχολείο και νομίζει ότι θα ακούσει ή ακόμα και ακούει ξανά τα ίδια που άκουσε το προηγούμενο απόγευμα;

Κατά την άποψή σας, η πολιτεία, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πού πρέπει να εστιάσουν ώστε τα παιδιά να μη θεωρούν το σχολείο χάσιμο χρόνου ή βαρετό;

Η γενιά μας έχει τεράστιο χάσμα με τα παιδιά μας, πολύ μεγαλύτερο από των προηγούμενων γενιών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα παιδιά μεγαλώνουν με εντελώς διαφορετικά γνωρίσματα. Είναι εκτεθειμένα στο Internet, τις περισσότερες φορές χωρίς καμία γονική επίβλεψη. Οι περισσότεροι γονείς δεν είχαν Internet ως έφηβοι, ώστε μέσω της εμπειρίας τους να δώσουν τις κατάλληλες συμβουλές. Σκεφτείτε ότι πολλά παιδιά διαθέτουν ακόμα και την πιστωτική κάρτα του γονέα και μπορούν να κάνουν αγορές στο διαδίκτυο ή να αγοράσουν κάποιο video game ακατάλληλο για ανηλίκους. Πώς, λοιπόν, μπορούμε να προσεγγίσουμε έναν μαθητή του 2023 με μεθόδους μάθησης του περασμένου αιώνα; Η Πολιτεία, οι γονείς και φυσικά οι εκπαιδευτικοί είμαστε υποχρεωμένοι να εκσυγχρονιστούμε και να έρθουμε κοντά στα ενδιαφέροντα των νέων.

Ας περάσουμε …στον Mr Chem. Πώς γεννήθηκε η ιδέα της ενασχόλησής σας με το Tik Tok; Περιμένατε ότι τα πειράματά σας θα έχουν τόσο μεγάλη απήχηση;

Εδώ και καιρό έκανα πειράματα σε digital περιβάλλον και στην τηλεόραση, με σκοπό να κάνω τις φυσικές επιστήμες πιο "φιλικές" προς τον αμύητο χρήστη. Τον Ιούνιο του 2021 όμως μια μαθήτριά μου μου έβαλε την ιδέα του TikTok λέγοντάς μου ότι από το συγκεκριμένο μέσο έλειπε το ποιοτικό επιστημονικό περιεχόμενο. Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα... Το κίνητρό μου ήταν να δώσουμε ένα ερέθισμα σε κάθε άνθρωπο, όχι μόνο στους μαθητές, να έρθει σε επαφή με τον κόσμο των φυσικών επιστημών, να δει τη χρησιμότητά τους στην καθημερινότητά του και να γνωρίσει το fun factor που κρύβεται πίσω από όλο αυτό. Διατηρώ επίσης λογαριασμό με μεγάλη παρέα (followers) στο Instagram και πρόσφατα άνοιξα κανάλι και στο YouTube. Εκτιμώ πολύ την πλατφόρμα του TikTok όχι μόνο διότι αναδείχθηκα από εκεί, αλλά και επειδή νομίζω ότι μπορεί κάποιος να είναι δημιουργικός και να διασκεδάζει ταυτόχρονα στη συγκεκριμένη πλατφόρμα.

Ο κόσμος είναι ενθουσιασμένος με το περιεχόμενο του καναλιού. Νομίζω πως είναι έμφυτη ανάγκη του ανθρώπου η αναζήτηση της ερμηνείας ενός φαινομένου. Η μεγάλη πρόκληση για μένα είναι να εξηγήσω με απλά λόγια, χωρίς όμως να χάνεται η επιστημονικότητα. Το κοινό μου είναι εξαιρετικό! Υπάρχει μια αγνή σχέση αγάπης. Η μεγάλη απήχηση που βρίσκει το υλικό μου είναι η επιβράβευσή μου. Μου δίνει δύναμη να συνεχίσω και σε άλλα δημιουργικά projects. Ειλικρινά δεν περίμενα ο Mr.Chem να έχει τέτοια ανταπόκριση και να υπάρχει η ανάγκη για υλικό στην κατηγορία του Science.

Οι μαθητές σας, πώς σχολιάζουν τα βίντεο που ανεβάζετε;

Γενικά τους αρέσει που ο καθηγητής τους μπήκε στον κόσμο του Tik Tok και φοράει κίτρινες φόρμες και άσπρες ρόμπες και φτιάχνει χιόνι ή φωτόσπαθα στο σπίτι. Γενικά υπάρχει ενθουσιασμός. Τα βίντεο μπορεί να γίνουν αντικείμενο σχολιασμού και να ξεκινήσει μια όμορφη συζήτηση είτε για κάποιο φυσικό φαινόμενο είτε για την επικαιρότητα που απασχολεί τους εφήβους. Κάποιες φορές εκφράζουν ακόμα και τον θαυμασμό τους. Αυτό συμβαίνει αρκετές φορές όταν για παράδειγμα δουν ότι έχω επαφή ή κάνω ένα κοινό βίντεο με άλλους γνωστούς στο κοινό δημιουργούς περιεχομένου (TikTokers, YouTubers κλπ).

Εσάς τι σας αρέσει να βλέπετε στο διαδίκτυο;

Προσπαθώ να παρακολουθώ περιεχόμενο που αφορά στην επικοινωνία της επιστήμης. Παρακολουθώ όλα τα παιδιά στην Ελλάδα που διατηρούν επιστημονικά και εκπαιδευτικά κανάλια. Πηγή έμπνευσης για μένα αποτελεί το κανάλι του Nile Red, ο οποίος αποτυπώνει την ομορφιά της χημείας κατά τη διάρκεια ενός πειράματος. Επίσης, διασκεδάζω να βλέπω αθλητικά και κυρίως ποδόσφαιρο.

Υποθέτουμε ότι θα συνεχίσετε να παρουσιάζετε πειράματα στο Tik Tok… Υπάρχει κάτι άλλο που σχεδιάζετε για το προσεχές διάστημα; Τη συγγραφή ενός τρίτου βιβλίου ίσως;

Το TikTok συνεχίζεται απρόσκοπτα και αναπτύσσω τις θεματικές μου ενότητες πέρα από τα πειράματα. Αυτήν την περίοδο δίνω βάση στην προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή.

Θα σας δώσω δυο ειδήσεις...

Στα άμεσα σχέδια είναι η ανάπτυξη του καναλιού μου στο YouTube. Ήδη είμαι στα γυρίσματα της πρώτης μου εκπομπή στο YouTube. Έχω φτιάξει ένα μυστικό εργαστήριο κάπου στην Αθήνα. Εκεί θα προσκαλώ έναν celebrity και θα τον βάζω να κάνει κάποιο εντυπωσιακό πείραμα. Επίσης θα μου απαντάει σε επιστημονικές ερωτήσεις και θα βαθμολογείται. Όποιος αποκτήσει το μεγαλύτερο σκορ θα γίνει βοηθός μου και θα κάνουμε μαζί ένα πείραμα έκπληξη.

Τον Δεκέμβριο κυκλοφορεί το τρίτο μου βιβλίο, το οποίο είναι διαφορετικό από τα προηγούμενα. Είναι αποτέλεσμα συνεργασίας με έναν αγαπημένο μου φίλο, τον Δημήτρη Γκαβέρα, ο οποίος είναι φιλόλογος και ανεβάζει εκπαιδευτικό υλικό στα Social Media. Το βιβλίο έχει τίτλο: «Οδηγός για το TikTok», Εκδ. Κλειδάριθμος. Περιλαμβάνει καλές πρακτικές από TikTokers, οι οποίοι γνώρισαν την επιτυχία μέσα από την πλατφόρμα. Στόχος είναι να καταγραφεί σε ένα βιβλίο το ξεκίνημα της πλατφόρμας στην Ελλάδα και να πάρουν «τη συνταγή της επιτυχίας» όσοι θέλουν να γίνουν δημιουργοί.

Κλείνοντας, αν σας ζητούσαν να δώσετε τρεις συμβουλές σε γονείς, ποιες θα ήταν αυτές;

• Θυμηθείτε ότι τα παιδιά σας τα στέλνετε σχολείο για να γίνουν ευτυχισμένοι Άνθρωποι και όχι γιατροί.
• Τα παιδιά χρειάζονται μόνο αγάπη και την λαμβάνουν με την αγκαλιά σας και με τον χρόνο που περνάτε μαζί.
• Τα παιδιά δεν είναι μηχανές να δουλεύουν από τις 7.00 το πρωί και να γυρνούν σπίτι τους κατάκοπα στις 21.00 το βράδυ. Μη φοβάστε ότι θα χάσουν κάτι από τη ζωή τους αν δεν κάνουν 4 δραστηριότητες και 2 ξένες γλώσσες. Σταματήστε να κάνετε τους ταξιτζήδες των παιδιών σας, φροντίστε τον εαυτό σας και τον σύντροφό σας και τότε τα παιδιά θα νιώσουν την αγάπη της οικογένειας.