Οι γυναίκες εξακολουθούν να μην έχουν τη θέση που τους αναλογεί στην επιστημονική κοινότητα

Η Διεθνής Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη, που ανακηρύχθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2015, εορτάζεται κάθε χρόνο στις 11 Φεβρουαρίου. Η ημέρα αυτή υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην επιστημονική και τεχνολογική κοινότητα και ότι η συμμετοχή τους πρέπει να αυξηθεί.

Παρά τη σημαντική, αν και άνιση, πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα της προώθησης των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, καμία χώρα στον κόσμο δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη της ισότητας των φύλων και την ενδυνάμωση όλων των γυναικών και των κοριτσιών έως το 2030. Επιπλέον, οι υγειονομικές και κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της κρίσης COVID-19 επηρεάζουν κατά τρόπο δυσανάλογο τις γυναίκες και τα κορίτσια.

Ενδεικτικά, δεδομένου ότι οι γυναίκες υπερτερούν αριθμητικά μεταξύ των ατόμων που εργάζονται άτυπα και σε ευάλωτους τομείς, το ποσοστό απώλειας θέσεων εργασίας γι' αυτές είναι 1,8 φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο των ανδρών. Το ποσοστό φτώχειας μεταξύ των γυναικών θα μπορούσε να ανέλθει έως 9,1 %.

Σύμφωνα με την UNESCO, σήμερα λιγότερο από το 30 % των ερευνητών παγκοσμίως είναι γυναίκες. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να προωθηθεί η καθολική και ισότιμη πρόσβαση και συμμετοχή των γυναικών και των κοριτσιών στην επιστήμη.

Μια μετασχηματιστική προσέγγιση

Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, σκοπός του νέου σχεδίου δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών στην εξωτερική δράση της ΕΕ (2021-2025) (GAP III) είναι, αφενός, να επιταχυνθεί η πρόοδος όσον αφορά την ενδυνάμωση των γυναικών και των κοριτσιών και, αφετέρου, να διασφαλιστούν τα κεκτημένα, στον τομέα της ισότητας των φύλων, της 25ετούς περιόδου που έχει μεσολαβήσει από την έγκριση της Διακήρυξης του Πεκίνου και της πλατφόρμας δράσης της μέχρι σήμερα.

Βασικός στόχος του νέου σχεδίου δράσης είναι η συμβολή στην ενδυνάμωση της θέσης των γυναικών, των κοριτσιών και των νέων, ώστε να κάνουν πλήρη χρήση των δικαιωμάτων τους και να εντείνουν τη συμμετοχή τους στην πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή. Το GAP III υποστηρίζει σθεναρά τη συμμετοχή των κοριτσιών και των γυναικών και την ανάληψη από εκείνες ηγετικών θέσεων, προωθώντας, για παράδειγμα, αυτή την προσέγγιση μέσω προγραμμάτων διακυβέρνησης και μεταρρυθμίσεων της δημόσιας διοίκησης.

Το GAP III θα προωθήσει μια μετασχηματιστική και διατομεακή προσέγγιση και θα ενσωματώνει τη διάσταση του φύλου σε όλες τις πολιτικές και σε όλες τις δράσεις. Σκοπός του σχεδίου είναι να αντιμετωπιστούν τα διαρθρωτικά αίτια της ανισότητας και των διακρίσεων λόγω φύλου, μεταξύ άλλων με την ενθάρρυνση της ενεργητικής συμμετοχής ανδρών και αγοριών στην αμφισβήτηση των σεξιστικών προτύπων και στερεοτύπων. Τέλος, για να μη μείνει κανένα άτομο στο περιθώριο, το σχέδιο δράσης επιδιώκει να αντιμετωπίσει όλες τις διασταυρούμενες διαστάσεις των διακρίσεων, δίνοντας, για παράδειγμα, ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες με αναπηρία, στις μετανάστριες, καθώς και στις διακρίσεις λόγω ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού.

Ανακαλύψεις που έκαναν γυναίκες

Η ιστορία της επιστήμης έχει να επιδείξει σημαντικές ανακαλύψεις που έκαναν γυναίκες όπως, μεταξύ άλλων, οι Marie Sklodowska Curie , Jane Cooke Wright, Alice Hamilton και πολλές άλλες.

Marie Sklodowska Curie

Η Μαρία Σαλώμη Σκουοντόφσκα-Κιουρί (1867 - 1934) ήταν Πολωνή φυσικός και χημικός. Σε συνεργασία με τον σύζυγό της, Πιερ Κιουρί, ανακάλυψε το ράδιο και μελέτησε τα φαινόμενα της ραδιενέργειας. Ανακάλυψε επίσης το πολώνιο και υπήρξε η πρώτη γυναίκα που έγινε Καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης, ενώ τιμήθηκε δυο φορές με το Βραβείο Νόμπελ για τη Φυσική και τη Χημεία . 'Ήταν η πιο φημισμένη γυναίκα επιστήμων της εποχής της, ήταν γνωστή επίσης και ως Μαντάμ Κιουρί.

Jane Cooke Wright

Η Jane Cooke Wright, επίσης γνωστή και ως "Jane Jones" (1919 - 2013). Η πρωτοπόρος ερευνήτρια του καρκίνου και χειρουργός. Μεγάλη ήταν η συνεισφορά της στη χημειοθεραπεία. Ειδικότερα, η Wright ανέπτυξε την τεχνική της χρησιμοποίησης καλλιέργειας ανθρώπινου ιστού για να δοκιμαστούν οι επιδράσεις των φαρμάκων σε καρκινικά κύτταρα. Καινοτόμησε επίσης τη χρήση της μεθοτρεξάτης ως φάρμακο για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού και του καρκίνου του δέρματος (σπογγοειδή μυκητίαση).

Hilde Mangold

Η Hilde Mangold (1898 – 1924) Ήταν Γερμανίδα εμβρυολόγος η οποία έγινε γνωστή το 1923 διατριβή της, η οποία ήταν η βάση για τον μέντορά της, Hans Spemann, ο οποίος κέρδισε το 1935 Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής για την ανακάλυψη του εμβρυϊκού διοργανωτή. Ήταν "μία από τις λίγες διδακτορικές διατριβές στο βιολογία που είχαν ως άμεσο αποτέλεσμα την απονομή του Βραβείου Νόμπελ ». Εισήγαγε την εμβρυϊκή επαγωγή, δηλαδή, η ικανότητα ορισμένων κυττάρων να κατευθύνουν την αναπτυξιακή πορεία των άλλων κυττάρων.

Alice Hamilton

Η Alice Hamilton ( 1869 – 1970) ήταν η πρώτη γυναίκα που διορίστηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Harvard και κορυφαία ειδικός στον τομέα της επαγγελματικής υγείας. Ήταν πρωτοπόρος στον τομέα της τοξικολογίας, μελετώντας τις επαγγελματικές ασθένειες και τις επικίνδυνες επιπτώσεις των βιομηχανικών μετάλλων και χημικών ενώσεων στο ανθρώπινο σώμα.

Virginia Apgar

Η Virginia Apgar (1909 - 1974) ήταν Αμερικανό-Αρμένια αναισθησιολόγος στη μαιευτική. Ήταν ηγέτης στον τομέα της αναισθησιολογίας και της τερατογένεσης. Εφεύρε τη μέθοδο Apgar, ένας τρόπος για να αξιολογηθεί γρήγορα η υγεία των νεογέννητων παιδιών αμέσως μετά τη γέννησή τους.

Με πληροφορίες από el.wikipedia.org, ec.europa.eu