Πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών και πρώιμη παρέμβαση

Ολοκληρώθηκε, με αξιοσημείωτη συμμετοχή και διάδοση του μηνύματος κινητοποίησης, το Εθνικό Πρόγραμμα επιμόρφωσης επαγγελματιών υγείας και πρόνοιας για την αναγνώριση και διαχείριση περιστατικών σεξουαλικά κακοποιημένων παιδιών, που υλοποιήθηκε από το Σωματείο Eliza, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μποδοσάκη και με την υποστήριξη της Goldman Sachs Gives.

H σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, (ΠΟΥ) ως σεξουαλική κακοποίηση ορίζεται η συμμετοχή του παιδιού σε σεξουαλική δραστηριότητα για την οποία υπάρχει έλλειψη της συνειδητής κατανόησης της έννοιας της πράξης και έλλειψη συναίνεσής του.

Η επικαιρότητα και τα περιστατικά που έρχονται στην επιφάνεια αποτελούν μονάχα την κορυφή του παγόβουνου, καθώς σύμφωνα με ευρήματα επιστημονικών ερευνών:

• 1 στα 5 παιδιά (0-18 ετών) θα βιώσει στη ζωή του τουλάχιστον 1 περιστατικό σεξουαλικής βίας
• Ένα μεγάλο ποσοστό περιστατικών δεν αναφέρεται ποτέ στις υπηρεσίες προστασίας
• Στο 90% των περιπτώσεων ο θύτης είναι κάποιος που το παιδί γνωρίζει και εμπιστεύεται από τον οικογενειακό ή φιλικό κύκλο

Το πρόγραμμα

Οι συνθήκες που διαμόρφωσε η πανδημία Covid-19 στις ζωές των οικογενειών, τόσο της χώρας μας όσο και παγκοσμίως, με το κλείσιμο των σχολικών δομών επί μακρό διάστημα, οδήγησαν στην αύξηση των περιστατικών παιδικής κακοποίησης και ταυτόχρονα της μείωσης της αναφοράς τους. Αναγνωρίζοντας πως η σεξουαλική κακοποίηση έχει τις σοβαρότερες επιπτώσεις για την υγεία του ίδιου του παιδιού, αλλά και συνολικά του πληθυσμού, στόχος του προγράμματος είναι η προάσπιση των δικαιωμάτων & της ασφάλειας ευάλωτων παιδιών, μέσα από προγράμματα για την έγκαιρη αναγνώριση, από δημοσίους λειτουργούς, περιστατικών με υποψία σεξουαλικής κακοποίησης, καθώς και η αφύπνιση της κοινωνίας για το φαινόμενο και τους τρόπους πρόληψης και πρώιμης παρέμβασης.

Πιο συγκεκριμένα:

Α. Πρόγραμμα εκπαίδευσης 1.700 επαγγελματιών υγείας που φροντίζουν παιδιά

Οι επιμορφώσεις πραγματοποιήθηκαν υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και εκπονήθηκαν με επιστημονικούς υπεύθυνους: Τη Μονάδα Φροντίδας για την Ασφάλεια των Παιδιών της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», το Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας ΕΚΠΑ και το τμήμα Παιδικής και Εφηβικής Γυναικολογίας της Α’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ, στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα». Στη διαμόρφωση του προγράμματος συνέβαλαν τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, Dartmouth College και Yale University.

Συνολικά έλαβαν χώρα 6 επιμορφωτικά σεμινάρια, καθώς και 6 κλινικά φροντιστήρια, μέσα από τα οποία εκπαιδεύθηκαν 1.700 ιατροί, νοσηλευτές, φοιτητές και ειδικευόμενοι. Στο συντονισμό των επιμορφωτικών σεμιναρίων συμμετείχαν πανεπιστημιακές παιδιατρικές κλινικές της Αλεξανδρούπολης, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Πάτρας και Λάρισας. Οι βασικές θεματικές που παρουσιάστηκαν στα σεμινάρια είχαν ως εξής:

• Βέλτιστες πρακτικές στη συνέντευξη: «Πώς να μιλήσω με το παιδί και την οικογένεια»
• Σημεία κλειδί στην κλινική εξέταση του παιδιού με υποψία σεξουαλικής κακοποίησης
• Ο ιατρός αντιμέτωπος με ευρήματα σεξουαλικής κακοποίησης: αξιολόγηση και διερεύνηση
• H ιατροδικαστική εκτίμηση μετά την αναφορά
• Νομικά ζητήματα προστασίας του παιδιού με υποψία σεξουαλικής κακοποίησης : Ο ρόλος των επαγγελματιών υγείας.

και συμπεριλάμβαναν έναν κλινικό αλγόριθμο για την όσο το δυνατόν πιο προτυποποιημένη διαδικασία διαχείρισης υπόπτων περιστατικών. Κάθε εκπαίδευση ολοκληρωνόταν με ένα κλινικό φροντιστήριο, στο οποίο όλοι είχαν τη δυνατότητα να συζητήσουν με βάση πραγματικά περιστατικά, αποκομίζοντας πρακτική καθοδήγηση και τεχνογνωσία που θα τους βοηθήσει στη μετέπειτα καθημερινή κλινική πράξη.

Β. Καμπάνια ευαισθητοποίησης 1.500.000 πολιτών που είδαν, μοιράστηκαν και διέδωσαν το μήνυμά μας

Η εταιρία παραγωγής TopCut Modiano δημιούργησε για το ΕΛΙΖΑ ένα διαφημιστικό με στόχο να ενεργοποιήσει επαγγελματίες ώστε να αναγνωρίζουν τα σημάδια και να κινητοποιούνται βοηθώντας κάθε παιδί – θύμα σεξουαλικής κακοποίησης και να γνωστοποιήσει στους πολίτες την αναγκαιότητα αναγνώρισης της σεξουαλικής κακοποίησης από ειδικούς. Με πρωταγωνιστή τον πρεσβευτή του ΕΛΙΖΑ, ηθοποιό Δημήτρη Μοθωναίο, το σποτ προβλήθηκε εκτενώς στα social media, καθώς και στην τηλεόραση. Περισσότεροι από 1.500.000 πολίτες σε όλη τη χώρα είδαν το σποτ κι έγιναν και οι ίδιοι κρίκοι μιας αλυσίδας προστασίας ευάλωτων παιδιών και οικογενειών.

Το σποτ μπορείτε να το παρακολουθήσετε παρακατω:

_{Η Ιδρύτρια και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Eliza, Μαρίνα Καρέλλα αναφέρει πως «Η προστασία των βρεφών και παιδιών από κάθε μορφή κακομεταχείρισης είναι ευθύνη όλων μας. Θα πρέπει να θυμόμαστε πως κάθε κακοποιημένο παιδί, μπορεί να σωθεί, μπορεί να θεραπεύσει το τραύμα του, αρκεί να βρεθεί έστω και ένας υποστηρικτικός ενήλικας που θα το «ακούσει» και θα το προστατεύσει. Ελπίζουμε πως με τις δράσεις αυτές θα συμβάλουμε στην προσπάθεια για τον περιορισμό του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά όλους τους επιστήμονες και επαγγελματίες που συμμετείχαν, καθώς και το Ίδρυμα Μποδοσάκη και την Goldman Sachs Gives για τη στήριξή τους στα προγράμματα πρόληψης και πρώιμης παρέμβασης της κακοποίησης του παιδιού».}