Υιοθεσία: Πρέπει να πω στο παιδί μου ότι είναι υιοθετημένο;

Ένα ζευγάρι όταν φτάνει στο σημείο να υιοθετήσει ένα παιδάκι, έχει περάσει μέσα από ένα μεγάλο μονοπάτι με χίλιες δυο λακκούβες και απογοητεύσεις καθώς γνωρίζουμε πόσο δύσκολη διαδικασία είναι στη χώρα μας η υιοθεσία… Όταν τελικά καταφέρνει να κρατήσει το πολυπόθητο πλασματάκι στην αγκαλιά του, γκρίζα σύννεφα μαζεύονται από πάνω τους καθώς μία από τις πιο σημαντικές ανησυχίες του ζευγαριού είναι τι θα συμβεί αν στο μέλλον το παιδί θέλει να γνωρίσει τους βιολογικούς του γονείς και οι ίδιοι βιώσουν την απόρριψη.

Γι αυτό αλλά και άλλους λόγους λέμε πως το ζευγάρι χρειάζεται να έχει σωστή ενημέρωση και καθοδήγηση ώστε όλοι στην οικογένεια να είναι πιο ήρεμοι αλλά και να χαίρονται για αυτή τους την απόφαση.

Πρέπει να πω στο παιδί μας πως είναι υιοθετημένο;

Ναι, θα πρέπει να του το πείτε, καθώς έχει δικαίωμα να γνωρίζει από πού προέρχεται.

Πότε πρέπει να του το πω;

Πρώτα από όλα να ξέρετε πως εσείς έχετε στο μυαλό σας πως η συγκεκριμένη συζήτηση είναι δύσκολη λόγω της δικής σας δυσκολίας στην απόκτηση ενός παιδιού. Ένα ζευγάρι όταν φτάνει στο σημείο αυτό, συνήθως έχει δοκιμάσει όλους σχεδόν τους τρόπους για να αποκτήσει ένα παιδί, όπου τελικά μετά από τις αποτυχημένες προσπάθειες στο να γίνουν γονείς οι δύο ταλαιπωρημένοι σύντροφοι έχουν βιώσει αρκετή στενοχώρια, ένταση, θλίψη και ματαίωση. Και όμως, το παιδί σας δεν γνωρίζει τι έχετε περάσει εσείς…

Όσο πιο νωρίς του πείτε πως είναι υιοθετημένο τόσο πιο φυσιολογικό θα το αισθανθεί και θα νιώσει και αυτό μέλος της οικογένειας καθώς θα του εκφράσετε τη χαρά σας που βρίσκεστε μαζί του: «πόσο τυχεροί είμαστε που σε υιοθετήσαμε!» και θα το κάνετε να νιώθει και εκείνο μέλος της οικογένειας, ότι «ανήκει» στην οικογένειά σας. Ξεκινάτε λοιπόν να του μιλάτε από την αρχή σχεδόν και καθώς εκείνο μεγαλώνει μπορείτε να είστε πιο λεπτομερειακοί στις συζητήσεις σας, φτάνει βέβαια να μην το παρακάνετε και καταλήξει να είναι σχεδόν το μόνο θέμα στις κουβεντούλες σας!Πηγαίνοντας νήπιο ή στην πρώτη δημοτικού, μπορεί να πει στους συμμαθητές του ότι είναι υιοθετημένο χωρίς να καταλαβαίνει ακριβώς την σημασία της υιοθεσίας.

Για να δώσετε στο παιδί πιο εύκολα να κατανοήσει την έννοια, μπορείτε να το κάνετε με την μορφή παιχνιδιού ή και με διάφορα παραμύθια και παιδικά βιβλία που θα βρείτε για τις μορφές οικογένειας, όπως επίσης και με ζωγραφιές, που είναι και ο κατ’ εξοχήν τρόπος της παιδικής συναισθηματικής έκφρασης.

Επίσης, μέσα από την σεξουαλική αγωγή που θα του μιλήσετε για το πώς γεννιούνται τα μωρά θα του δώσετε και πάλι να αντιληφθεί την διαφορετικότητα της υιοθεσίας, λέγοντας πως όλα τα παιδιά έρχονται στον κόσμο με την γέννησή τους από τους βιολογικούς τους γονείς – αν είναι μικρό αρκετά μην επιμείνετε στη λέξη «βιολογικοί» - και κάποια παιδιά μεγαλώνουν σε άλλες οικογένειες που τα αγαπάνε πολύ εφόσον δεν μπορούν οι γονείς τους να τα φροντίσουν, κλπ.

Μην προσπαθήσετε να του δώσετε όλη τη πληροφορία με την πρώτη, καθώς ανάλογα το ηλικιακό και νοητικό του επίπεδο δεν μπορεί να απορροφήσει ότι του δίνετε. Χρειάζεται χρόνος και υπομονή ώστε να επεξεργαστεί ότι μπορεί να αφομοιώσει, να κρατήσει το χρήσιμο και να πετάξει την άχρηστη για την ώρα πληροφορία, και να έρθει και πάλι πίσω σε εσάς «πεινασμένο» για περισσότερη πληροφόρηση γύρω από την δική του υιοθεσία. Μέσα από τις δικές του ερωτήσεις θα μπορείτε και εσείς να γνωρίζετε σε πιο σημείο βρίσκεται, τι ανάγκη έχει αυτή τη στιγμή, τι είναι αυτό που θέλει να μάθει και να ακούσει λίγο περισσότερο…

Στο δημοτικό, ενδεχομένως να σας ρωτήσει για τους βιολογικούς του γονείς, όπου και πάλι θα χρειαστεί να του πείτε πιθανές πληροφορίες που γνωρίζετε για εκείνους. Μάλιστα, σε αυτή τη φάση θα θελήσει να μάθει γιατί δεν το κράτησαν εκείνοι και το έδωσαν. Μην μπείτε στον …πειρασμό να τους κατηγορήσετε ούτε να φοβηθείτε πως αργότερα αν θελήσει να έρθει σε επαφή μαζί τους πως εσάς θα σας ξεχάσει. Αυτό που βλέπουμε συνήθως είναι πως όταν το παιδί μάθει τις ρίζες του αργότερα και συναντηθεί με τους βιολογικούς του γονείς, αρχίζει και ηρεμεί μέσα του επανερχόμενο σε εκείνους που το υιοθέτησαν και είναι στην ουσία οι «γονείς» του.

Μπορεί επίσης να θέλει ξανά και ξανά να του πείτε την «ιστορία του», σαν παραμυθάκι, όπως κάνουν άλλωστε πολλά παιδιά που θέλουν να μάθουν για τη γέννησή τους και τον ερχομό τους στην αγκαλιά σας. Κάθε φορά θα του τονίζετε πόσο χαίρεστε που ανήκει στην δική σας οικογένεια. Σημασία έχει να θυμάστε πως εξαρτάται από εσάς πως αντιμετωπίζετε την υιοθεσία γιατί αυτή θα είναι η αίσθηση ή και η εικόνα που θα περάσετε στο μικρό σας, μέσα από τα δικά σας ταμπού, στερεότυπα, φόβο και ανησυχίες….

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας