Social media detox: Οι έφηβοι βάζουν όρια στο κινητό για λόγους ψυχικής υγείας, σύμφωνα με έρευνα

Σε μια εποχή όπου τα smartphones μοιάζουν αναπόφευκτα, μια νέα γενιά εφήβων μας εκπλήσσει ευχάριστα: παίρνει πρωτοβουλία να περιορίσει τον χρόνο μπροστά από την οθόνη — όχι επειδή κάποιος τους το επέβαλε, αλλά επειδή οι ίδιοι νιώθουν την ανάγκη.

Τα στατιστικά που μας δίνουν ελπίδα

Σύμφωνα με πρόσφατη παγκόσμια έρευνα σε πάνω από 20.000 νέους ηλικίας 12-15 ετών, το 40% δηλώνει ότι κάνει εθελοντικά διαλείμματα από κινητά, tablets και υπολογιστές, ποσοστό αυξημένο κατά 18% σε σχέση με το 2022.

Αυτό σημαίνει ότι 1 στα 3 παιδιά αποφασίζει να «πατήσει pause» στην online ζωή, επειδή συνειδητοποιεί ότι το υπερβολικό scroll, οι ειδοποιήσεις και οι πλατφόρμες επηρεάζουν τη διάθεσή του, τη συγκέντρωση και την αυτοεκτίμηση.

Μήπως ψάχνετε υπερβολικά γονεϊκές συμβουλές στα social media; Δείτε πόσο σας ωφελεί πραγματικά

Γιατί δεν θέλουν άλλο την οθόνη;

Οι λόγοι ποικίλλουν:

• Ψυχική εξάντληση
• Άγχος και σύγκριση μέσω των social
• Ανάγκη για ησυχία, συγκέντρωση και πραγματική σύνδεση με τον εαυτό τους και τους άλλους

Πολλά παιδιά απενεργοποιούν τις ειδοποιήσεις, βάζουν «μην ενοχλείτε», διαγράφουν εφαρμογές και, σε κάποιες περιπτώσεις, κάνουν πλήρη αποχή για κάποιες ημέρες ή εβδομάδες. Το κάνουν για να προστατευτούν – και όχι επειδή κάποιος τους ανάγκασε.

«Αυτό δεν είναι ζωή – είναι πίεση»

Όπως δήλωσε μια έφηβη σε σχετική έρευνα: «Νιώθω συνεχώς την ανάγκη να απαντώ, να παρακολουθώ, να ποστάρω… Δεν προλαβαίνω να σκεφτώ εμένα». Αυτή η εσωτερική πίεση, ο διαρκής θόρυβος και η σύγκριση με «τέλειες ζωές» στο Instagram, οδηγούν πολλά παιδιά να επανεκτιμήσουν τον ρόλο του κινητού στη ζωή τους.

Η καθηγήτρια Sonia Livingstone από το London School of Economics τονίζει:

«Τα παιδιά έχουν καταλάβει ότι τα social δεν τους κάνουν πάντα καλό. Δεν θέλουν να τα απορρίψουν εντελώς, αλλά αναζητούν πιο υγιή ισορροπία».

Social media και άγχος: Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για την ψυχική υγεία των παιδιών

Μια πράξη αντίστασης και ενηλικίωσης

Το πιο ενδιαφέρον; Πολλοί έφηβοι βλέπουν το ψηφιακό διάλειμμα ως πράξη «ελευθερίας» και «αντίστασης» απέναντι σε μια βιομηχανία που εκμεταλλεύεται την προσοχή και την ανάγκη για αποδοχή. Συνειδητοποιούν ότι η αυτοεκτίμησή τους, η δημιουργικότητα και η εσωτερική τους ηρεμία υπονομεύονται από την παγίδα της διαρκούς συνδεσιμότητας.

Οι γονείς τώρα ακούν και μαθαίνουν

Πολλοί νέοι λένε ξεκάθαρα πως οι γονείς τους τούς έδωσαν κινητό πολύ νωρίς, χωρίς καμία καθοδήγηση. Κάποιοι 18-25 ετών δηλώνουν ότι θα καθυστερούσαν συνειδητά την έκθεση των δικών τους παιδιών στα social media , γιατί έχουν νιώσει στο πετσί τους την πίεση που φέρνει αυτός ο κόσμος.

Ταυτόχρονα, η έρευνα της GWI δείχνει ότι η εθιστική χρήση των social media είναι πλέον από τους τρεις βασικούς φόβους των γονιών, μαζί με την κλιματική αλλαγή και το κόστος στέγασης.

Είμαι έφηβη, και να τι εύχομαι να ήξεραν οι γονείς για τη σχέση των εφήβων με τα κινητά

Και τώρα τι κάνουμε εμείς ως γονείς;

Ίσως η απάντηση δεν είναι απλώς «κόψε το κινητό» ή «βάλε όρια».
Ίσως είναι να ακούσουμε τα παιδιά μας. Να δούμε τις κινήσεις τους ως ένδειξη αυτορρύθμισης και ωριμότητας.
Και να σταθούμε δίπλα τους, όχι μόνο ως φύλακες, αλλά και ως συνοδοιπόροι στην πορεία τους προς την ψηφιακή ισορροπία .

Μικρή υπενθύμιση: Αν βλέπεις το παιδί σου να δυσκολεύεται ή να «χάνεται» στον online κόσμο, μη φοβηθείς να μιλήσεις, να ρωτήσεις και – κυρίως – να το ακούσεις. Μπορεί να σε εκπλήξει με τη σοφία του.

^{Πηγή: theguardian.com}