Πώς να αντιμετωπίσω τη ναυτία και τον εμετό στο πρώτο τρίμηνο;

Πόσο συχνό φαινόμενο είναι η ναυτία και ο έμετος κατά το πρώτο τρίμηνο;

Ναυτία και έμετος εκδηλώνεται σε ποσοστό περίπου 70% των εγκύων. Η έναρξη των συμπτωμάτων τοποθετείται συνήθως μεταξύ των 6 και των 8 εβδομάδων της κύησης, ενώ αυτά κατά κανόνα υποχωρούν μεταξύ των 16 και των 20 εβδομάδων κύησης. Συνήθως «κορύφωση» της έντασης της συμπτωματολογίας αναφέρεται μεταξύ των 10 και των 16 εβδομάδων κύησης (Liu και συνεργάτες, 2022).

Ποια είναι τα συστηνόμενα μέτρα αντιμετώπισης της ναυτίας και των εμέτων κατά την εγκυμοσύνη;

Σχηματικά, θα μπορούσαμε να κατατάξουμε τα μέτρα αντιμετώπισης της ενοχλητικής αυτής συμπτωματολογίας σε δύο «ευρείες» κατηγορίες:

• Φαρμακευτική αγωγή
• Μη φαρμακευτικά μέτρα

10 συμβουλές διατροφής για τη ναυτία της εγκυμοσύνης

Ποια είναι η φαρμακευτική αγωγή, που θα μπορούσε να βοηθήσει;

Ιδιαίτερα αποτελεσματικός στην αντιμετώπιση της ναυτίας έχει καταδειχθεί ο συνδυασμός της ουσίας δοξυλαμίνη (doxylamine), η οποία συγκαταλέγεται μεταξύ των αντιεμετικών, με τη βιταμίνη B6 (ονομάζεται και πυριδοξίνη/ pyridoxine), ο οποίος θεωρείται και ασφαλής για το έμβρυο (Ebrahimi και συνεργάτες, 2010; Nelson-Piercy και συνεργάτες, 2024)

Εκτός από τη λήψη φαρμάκων τι άλλο θα μπορούσα να κάνω;

Κάποια μέτρα, που θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν είναι:

1. Τρώτε μικρά γεύματα. Αποφύγετε τα μεγάλα γεύματα, αλλά προτιμήστε να καταναλώνετε πέντε με έξι μικρά γεύματα την ημέρα.
2. Μασάτε καλά την τροφή σας. Μην ξεχνάτε πως το σάλιο περιέχει ένζυμα με κύριο την αμυλάση, η δράση των οποίων είναι σημαντική για την πέψη την τροφή. Η πέψη επομένως ξεκινάει στο στόμα.
3. Μετά το γεύμα μασάτε τσίχλα. Έτσι ενεργοποιούνται οι σιελογόνοι αδένες του στόματος και το σάλιο σε κάποιο βαθμό εξουδετερώνει τα οξέα του στομάχου.
4. Μην πίνετε απότομα μεγάλες ποσότητες υγρών. Κατά τη διάρκεια της κύησης είναι απαραίτητο να ενυδατώνεστε επαρκώς. Όμως πίνετε το νερό, το γάλα ή κάποιο χυμό με μικρές γουλιές.
5. Πίνετε υγρά μεταξύ των γευμάτων και όχι κατά τη διάρκεια των γευμάτων.
6. Προτιμάτε να κάθεστε ή να μένετε όρθια μετά από το γεύμα.
7. Αποφύγετε να ξαπλώνετε μετά από το γεύμα.
8. Καταναλώστε το τελευταίο γεύμα σας τουλάχιστον τρεις ώρες πριν από τον ύπνο.
9. Μην καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες υγρών κοντά στην ώρα του ύπνου.
10. Όταν ξαπλώνετε, να βάζετε μαξιλάρια κάτω από το κεφάλι σας.
11. Φοράτε άνετα ρούχα. Αποφύγετε τα ρούχα, που πιέζουν την κοιλιά σας.
12. Δοκιμάστε να λάβετε αντιόξινα, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας.
13. Αποφύγετε την κατανάλωση τροφών, που προκαλούν καούρες. Τέτοιες τροφές μπορεί να είναι:

• Πορτοκάλια
• Γκρέιπφρουτ
• Ντομάτες
• Κρεμμύδια
• Καφές
• Αλκοολούχα ποτά
• Τηγανητά
• Λιπαρές τροφές
• Σοκολάτα
• Πικάντικες τροφές
• Μουστάρδα
• Ξύδι

Δοκιμάστε να καταναλώσετε τροφές, που μειώνουν τις καούρες, όπως:

• Βρώμη
• Πιπερόριζα (ginger)
• Σαλάτες (πάντα καλά πλυμένες, χωρίς ντομάτα, κρεμμύδι, τυρί ή σάλτσες)
• Μπανάνα (έχει πολλές θερμίδες – προσοχή στο βάρος)
• Πεπόνι
• Κοτόπουλο ή Γαλοπούλα
• Ψάρι και Θαλασσινά
• Κουνουπίδι
• Μπρόκολο
• Σπαράγγι
• Φρέσκα φασολάκια
• Σέλινο
• Μαϊντανός
• Ρύζι
• Πλιγούρι
• Σούπες
• Γιαούρτι

Πρώτο τρίμηνο εγκυμοσύνης: Πώς να αντιμετωπίσετε τις δυσκολίες και τι να προσέχετε

1. Προσέξτε το σωματικό σας βάρος κατά την εγκυμοσύνη. Η υπερβολική πρόσληψη βάρους έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της πίεσης στο στομάχι. Κατά τον τρόπο αυτό αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης καούρας.
2. Ενδεχομένως, κατά το πρώτο τρίμηνο να γίνει σύσταση να σταματήσετε να λαμβάνετε τα συμπληρώματα σιδήρου. Η λήψη τέτοιων συμπληρωμάτων μπορεί να ξεκινήσει εκ νέου από την αρχή του δευτέρου τριμήνου (μετά τις 12 εβδομάδες κύησης), οπότε και οι ανάγκες τόσο της εγκύου, όσο και του εμβρύου καταγράφονται αυξημένες. Πάντως γυναίκες με ιστορικό αναιμίας ίσως δεν είναι σκόπιμο να διακόψουν τελείως τη λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου ακόμα και παρουσία ναυτίας και εμέτων. Οι γυναίκες αυτές, θα μπορούσαν να λαμβάνουν την ίδια ποσότητα συμπληρωμάτων ημερησίως, η οποία να «διαιρείται» σε περισσότερες δόσεις.
3. Κάποιες γυναίκες ανακουφίζονται από τα συμπτώματα ναυτίας και εμέτου, αν καταναλώσουν το νερό κρύο.

Υπάρχει κάποια παθολογία, που θα μπορούσε να συνδέεται με την εκδήλωση ναυτίας και εμέτων κατά την εγκυμοσύνη;

Παρουσία ναυτίας και εμέτων κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης απαντάται με μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ των εγκύων, οι οποίες παρουσιάζουν και διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα. Για το λόγο αυτό καλόν είναι ειδικά σε αυτές να μην παραλείπεται ο εργαστηριακός έλεγχος της ορθής λειτουργίας του θυρεοειδούς δια αιματολογικών εξετάσεων (Liu και συνεργάτες, 2022).

Πρωινή ναυτία στην εγκυμοσύνη: Ποιες τροφές μπορούν να βοηθήσουν;

Ενίοτε και μία παθολογία της κύησης, που ονομάζεται μύλη κύηση και σχετίζεται με τη «μετατροπή του πλακούντα σε καρκίνο», έχει συσχετισθεί με την εκδήλωση έντονης ναυτίας και εμέτων κατά την κύηση. Εντούτοις, πρόκειται για μια ιδιαίτερα σπάνια παθολογία.

Δείτε και στο σχετικό video παρακάτω.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας

^{Ενδεικτική βιβλιογραφία}

^{Ebrahimi N, Maltepe C, Einarson A. Optimal management of nausea and vomiting of pregnancy. Int J Womens Health. 2010 Aug 4;2:241-8. doi: 10.2147/ijwh.s6794. PMID: 21151729; PMCID: PMC2990891.}

^{Liu C, Zhao G, Qiao D, Wang L, He Y, Zhao M, Fan Y, Jiang E. Emerging Progress in Nausea and Vomiting of Pregnancy and Hyperemesis Gravidarum: Challenges and Opportunities. Front Med (Lausanne). 2022 Jan 10;8:809270. doi: 10.3389/fmed.2021.809270. PMID: 35083256; PMCID: PMC8785858.}

^{Nelson-Piercy C, Dean C, Shehmar M, Gadsby R, O'Hara M, Hodson K, Nana M; Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. The Management of Nausea and Vomiting in Pregnancy and Hyperemesis Gravidarum (Green-top Guideline No. 69). BJOG. 2024 Jun;131(7):e1-e30. doi: 10.1111/1471-0528.17739. Epub 2024 Feb 4. PMID: 38311315.}