Είναι τελικά η Μοντεσσοριανή εκπαίδευση παλιομοδίτικη;

Πολλές φορές έχω ακούσει τη φράση: «Η Μοντεσσοριανή Παιδαγωγική ; Αυτά είναι παλιομοδίτικα!»

Και για να είμαι ειλικρινής, κάποτε ίσως να το είχα σκεφτεί κι εγώ. Ένας τρόπος εκπαίδευσης που ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αιώνα, από μια γυναίκα με μεγάλα όνειρα και ακόμη μεγαλύτερη πίστη στα παιδιά- πόσο σύγχρονη μπορεί να είναι σήμερα η παιδαγωγική αυτή;

Μοντεσσοριανή φιλοσοφία στο σπίτι: 7 τρόποι για πιο ήρεμα οικογενειακά γεύματα

Κι όμως, όσο περισσότερο βυθίζομαι στη φιλοσοφία της Μαρίας Μοντεσσόρι, τόσο πιο καθαρά βλέπω ότι δεν υπάρχει τίποτα το παλιομοδίτικο εδώ. Αντίθετα, πρόκειται για μια βαθιά πρωτοποριακή προσέγγιση, σχεδόν επαναστατική για την εποχή μας.

Η Μ. Μοντεσσόρι δεν μιλά για μεθόδους, για συστήματα, για προγράμματα. Μιλά για τον άνθρωπο. Για το παιδί ως ένα ον ικανό, σοφό, ενεργό, γεμάτο εσωτερική δύναμη και φυσική επιθυμία να μάθει. Και για τον ενήλικα ως έναν συνοδοιπόρο- όχι ως καθοδηγητή, όχι ως εκείνον που «ξέρει καλύτερα», αλλά ως εκείνον που προσφέρει χώρο, ελευθερία και εμπιστοσύνη.

Αν κάτι είναι «παλιομοδίτικο» στις μέρες μας, ίσως να είναι ακριβώς το αντίθετο: ο τρόπος που μεγαλώνουμε και εκπαιδεύουμε τα παιδιά περιορίζοντάς τα.

Ζούμε σε έναν κόσμο όπου όλα τρέχουν: προγράμματα, δραστηριότητες, στόχοι, επιδόσεις. Τα παιδιά συχνά δεν έχουν χρόνο να σταθούν, να ανασάνουν, να κάνουν λάθος, να βαρεθούν, να παρατηρήσουν. Δεν τα εμπιστευόμαστε πια τόσο. Τα «ντύνουμε» με την αγωνία μας πιστεύοντας πως έτσι θα τα προστατέψουμε και θα τα κατευθύνουμε ορθά.

5 μικρά tips για μεγάλες στιγμές με το παιδί μακριά από οθόνες

Η Μοντεσσοριανή εκπαίδευση έρχεται να θυμίσει κάτι απλό και παντοτινό: ότι το παιδί έχει ήδη μέσα του ό,τι χρειάζεται για να αναπτυχθεί. Ο ρόλος μας δεν είναι να το «πλάσουμε», αλλά να του επιτρέψουμε να ξεδιπλωθεί. Να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που το υποστηρίζει, το εμπνέει και του επιτρέπει να ανακαλύψει τον κόσμο με τα δικά του μάτια.

Σε μια κοινωνία που όλα τα μετρά με αποτελέσματα και νούμερα, το να σταθείς απέναντι και να πεις «πιστεύω στο παιδί» είναι ίσως η πιο μοντέρνα πράξη. Η Μοντεσσοριανή παιδαγωγική είναι διαχρονική, όχι γιατί έμεινε ίδια, αλλά γιατί αγγίζει κάτι βαθιά ανθρώπινο- τη φυσική ροπή του ανθρώπου προς τη μάθηση, την ελευθερία και τη χαρά της ανακάλυψης.

Προσωπικά, η επαφή μου με το Μοντεσσοριανό πνεύμα ήταν κάτι πολύ πέρα από την εκπαίδευση. Ήταν ένα ταξίδι αλλαγής. Με έκανε να ξαναδω το παιδί με άλλα μάτια, αλλά και τον ίδιο τον άνθρωπο. Να θυμηθώ πως η αληθινή μάθηση δεν είναι ποτέ αποτέλεσμα πίεσης, αλλά καρπός εσωτερικού κινήτρου και αγάπης.

Μοντεσσοριανή μέθοδος: Πρακτικές συμβουλές για μπαμπάδες - Πώς θα την εφαρμόσουν

Όχι, λοιπόν, η Μοντεσσοριανή παιδαγωγική δεν είναι παλιομοδίτικη.

Είναι επίκαιρη, αναγκαία και γεμάτη φως.

Γιατί κάθε φορά που ένα παιδί απλώνει το χέρι του να ντυθεί μόνο του, που πειραματίζεται, που συγκεντρώνεται βαθιά, που νιώθει περήφανο επειδή τα κατάφερε, εκεί ακριβώς χτυπά η καρδιά της πιο σύγχρονης εκπαίδευσης που υπάρχει. Και ίσως, τελικά, η πιο επίκαιρη παιδαγωγική να είναι αυτή που σέβεται το διαχρονικό: την ψυχή του παιδιού.

Πέγκυ Τζάννε
German & English Childhood Educator

Μη διστάσεις να μοιραστείς τις σκέψεις σου μαζί μου! Θα με βρεις στο Instagram και TikTok