Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσει ένα παιδί το σχολείο;

Συχνά οι γονείς αναρωτιούνται ποια είναι η «σωστή» ηλικία για να ξεκινήσει το παιδί τους το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό . Οι απόψεις ποικίλλουν, τα βιβλία και οι ειδικοί δίνουν διαφορετικές κατευθύνσεις, και πολλές φορές οι γονείς αισθάνονται πως πρέπει να βρουν την «τέλεια στιγμή» ή να κάνουν αυτό που κάνουν οι περισσότεροι γύρω τους. Όμως, στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει μία απάντηση που να ταιριάζει σε όλες τις οικογένειες.

Αντί να εστιάσουμε αποκλειστικά στο νούμερο της ηλικίας, αξίζει να κοιτάξουμε τις ανάγκες του ίδιου του παιδιού και εξίσου σημαντικά τις ανάγκες της οικογένειας συνολικά.

Μοntessori νηπιαγωγείο – Τι προσφέρει σε ένα παιδί

Οι πρώτοι μήνες και ο ρόλος της οικογένειας

Κατά τον πρώτο χρόνο ζωής, το παιδί έχει θεμελιώδη ανάγκη για ασφάλεια, σύνδεση και εγγύτητα με τους γονείς του. Η Μαρία Μοντεσσόρι μίλησε για τον «αφομοιωτικό νου» του παιδιού σε αυτή την ηλικία: το παιδί απορροφά, χωρίς καμία συνειδητή προσπάθεια, αβίαστα όλα όσα ζει γύρω του. Ο τρόπος που το κρατούν αγκαλιά, οι φωνές που ακούει, οι μυρωδιές και οι εικόνες που βιώνει γίνονται μέρος του εσωτερικού του κόσμου και τελικά του είναι του. Η καθημερινή επαφή με τους φροντιστές του και η σταθερότητα στις σχέσεις είναι οι πρώτες εμπειρίες που χτίζουν την αίσθηση εμπιστοσύνης στον κόσμο.

Γι’ αυτό είναι πολύτιμο το παιδί να περνά όσο περισσότερο χρόνο γίνεται με την οικογένεια τουλάχιστον τον πρώτο χρόνο. Δεν σημαίνει απαραίτητα αποκλειστικά με τη μητέρα ή τον πατέρα, κάθε οικογένεια βρίσκει τη δική της ισορροπία μέσα από τη συμμετοχή παππούδων, γιαγιάδων ή άλλων κοντινών προσώπων που λειτουργούν ως οι πρώτοι φροντιστές.

Ο δεκάλογος της θεωρίας της Μαρίας Μοντεσσόρι που πρέπει να γνωρίζουν γονείς και εκπαιδευτικοί

Όταν αλλάζουν οι ανάγκες

Μεγαλώνοντας, το παιδί μπαίνει σε νέες «ευαίσθητες περιόδους» – όπως τις ονόμασε η Μ. Μοντεσσόρι. Πρόκειται για φάσεις ανάπτυξης όπου είναι ιδιαίτερα δεκτικό σε συγκεκριμένα ερεθίσματα: στη γλώσσα, στην κίνηση, στην τάξη, στην κοινωνική αλληλεπίδραση. Εμφανίζει όλο και μεγαλύτερη περιέργεια για τον κόσμο, για τα αντικείμενα γύρω του, για τις λέξεις, αλλά και για την παρουσία άλλων παιδιών. Αυτές οι περίοδοι είναι σαν μικρά παράθυρα που ανοίγουν και κλείνουν. Έτσι όταν τις σεβαστούμε, το παιδί μαθαίνει με φυσικό και χαρούμενο τρόπο.

Είναι λοιπόν φυσικό οι γονείς να σκέφτονται το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό όταν βλέπουν αυτές τις αλλαγές. Ωστόσο, η απόφαση δεν αφορά μόνο την ετοιμότητα του παιδιού, αλλά και τις πραγματικές ανάγκες της οικογένειας. Αν οι γονείς εργάζονται πολλές ώρες και δυσκολεύονται να προσφέρουν στο σπίτι ένα σταθερό και ήρεμο καθημερινό πλαίσιο, το σχολικό περιβάλλον μπορεί να αποτελέσει έναν ασφαλή και εμπλουτισμένο χώρο.

Από Montessori νηπιαγωγείο σε δημόσιο Δημοτικό - Είναι απλή η μετάβαση;

Το πιο σημαντικό: η ηρεμία της οικογένειας

Ένα παιδί απορροφά όχι μόνο εμπειρίες και γνώσεις, αλλά και συναισθήματα. Αν το περιβάλλον στο σπίτι είναι γεμάτο ένταση ή άγχος, αυτό θα το αισθανθεί και θα το ενσωματώσει. Αντίθετα, όταν οι γονείς είναι γαλήνιοι και σίγουροι για τις επιλογές τους, το παιδί νιώθει ασφάλεια, ακόμη κι αν οι συνθήκες δεν είναι τέλειες.

Έτσι, το πιο ωφέλιμο δεν είναι να ακολουθήσουμε έναν κανόνα για την ηλικία, αλλά να αφουγκραστούμε τους ρυθμούς της δικής μας οικογένειας. Ένα παιδί που βλέπει τους γονείς του χαλαρούς και ήρεμους είτε μείνει λίγο περισσότερο στο σπίτι είτε ξεκινήσει νωρίτερα το σχολείο θα χτίσει μέσα του την ίδια αίσθηση σταθερότητας.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης πως η εκπαίδευση είναι ένα μονοπάτι που ξεκινά από τη γέννηση και συνεχίζεται σε όλη τη ζωή. Και έτσι δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη στιγμή που «πρέπει» να ξεκινήσει το σχολείο. Υπάρχει μόνο η αναζήτηση της ισορροπίας ανάμεσα στις ανάγκες του παιδιού και στις ανάγκες της οικογένειας.

Πώς ένα μοντεσσοριανό περιβάλλον βοηθάει στην αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού

Κι αυτή η ισορροπία είναι το κλειδί- η απάντηση που φέρνει ηρεμία στους γονείς και ασφάλεια στο παιδί!

Πέγκυ Τζάννε
German & English Childhood Educator

Μη διστάσεις να μοιραστείς τις σκέψεις σου μαζί μου! Θα με βρεις στο Instagram και TikTok