Έγινες μαμά; Μήπως έχεις κρίση ταυτότητας;
Η μετάβαση στην μητρότητα είναι μια εμπειρία για την οποία καμία γυναίκα δεν είναι απόλυτα προετοιμασμένη τόσο συναισθηματικά όσο και πρακτικά.
Η προσπάθεια να ανακαλύψει η μητέρα το νέο της ρόλο αποτελεί και μια διαδικασία ανακάλυψης του εαυτού. Όταν γίνεσαι μητέρα, η προηγούμενη ταυτότητά σου πλέον δεν υφίσταται και είναι σαν να βρίσκεσαι μπροστά σε έναν μαύρο πίνακα με την αποστολή να δημιουργήσεις κάτι καινούργιο. Πολλά πράγματα ήταν διαφορετικά πριν γίνεις μητέρα. Πριν κάνεις παιδιά, ένοιωθες σε σημαντικό βαθμό ότι είχες τον έλεγχο των περισσότερων τομέων της ζωής σου.
Κάποιες είχαν επιλέξει μια καριέρα με τρελά ωράρια και το λάτρευαν. Χωρίς έγνοια για τα ξενύχτια για δουλειά, με άνεση να απολαύσεις ένα 2ωρο γεύμα χωρίς βιασύνη, αυθόρμητη έλεγες ναι σε οτιδήποτε μπορεί να προέκυπτε μετά το γραφείο όπως και τα σαββατοκύριακα. Η ζωή ήταν διασκεδαστική και γεμάτη προκλήσεις, ελεύθερο χρόνο χωρίς προγράμματα και χωρίς δεύτερες σκέψεις αν ήταν να μαγειρέψεις κάτι λιγότερο υγιεινό. Όταν έρχεται η μητρότητα, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Η ζωή είναι υπέροχη και γεμάτοι καρότσια, πάνες, ρουτίνες, παιχνίδια, παραμύθια, ζωάκια…..
Αν λοιπόν είσαι μια μητέρα που είτε από επιλογή είτε λόγω συνθηκών έχεις μείνει στο σπίτι, στον ρόλο της μητέρας σκαρφαλώνεις το ένα βουνό μετά το άλλο. Και είναι πολύ εύκολο να χάσεις τον εαυτό σου όταν η μητρότητα έχει την δυνατότητα να σου πάρει όλη την ενέργεια. Πολλές φορές διερωτώνται τι άλλο είναι εκτός από μητέρες. Αισθάνονται ότι η πιο σημαντική τους δουλειά είναι να φροντίζουν τα παιδιά τους, να κάνουν την ζωή τους όμορφη και να τους μαθαίνουν πράγματα. Αλλά είναι αυτό και μόνο αυτό μια γυναίκα που είναι μητέρα ; Μέσα σε όλες τις ευθύνες της ημέρας λαχταρούν αυτό που ήταν πριν. Όπως όταν πρέπει να διαχειριστούν το 4ο ξέσπασμα της ημέρας. Αυτές τις στιγμές ανακαλούν το παρελθόν και νοιώθουν ότι είχαν τον έλεγχο της ζωής τους. Ενώ τώρα η ευθύνη τους είναι 2 και 3 παιδιά των οποίων οι ανάγκες είναι ανεξάντλητες και η ζωή εκτός ελέγχου. Όπως και η ταυτότητά της.
Κάποια πράγματα θέλουν χρόνο για να γίνουν κατανοητά. Ένα εξ` αυτών και η νέα ταυτότητα της μητέρας και όλες οι αλλαγές στο περιβάλλον της, στην ψυχή της και στη ζωή που κάνει. Αλλά συνήθως πριν να μπορέσει να αντιληφθεί ποια είναι, χάνει τον εαυτό της στην μητρότητα. Πώς όμως θα μπορέσει να προλάβει τα χειρότερα ; Πώς θα καταλάβει ότι ενώ μεγαλώνει τα παιδιά της βρίσκεται στο μέσο μιας κρίσης ταυτότητας, εκεί που αισθάνεται ότι έχει χάσει την ταυτότητά της. Υπάρχουν κάποιες συνήθειες πολύ χαρακτηριστικές.
Η ζωή περιστρέφεται γύρω από τα παιδιά σου.
Είναι εύκολο να κάνεις προτεραιότητά σου το να καλύπτεις τις ανάγκες όλων των άλλων και να ξεχάσεις να συμπεριλάβεις τον εαυτό σου σε αυτή την λίστα. Όταν απασχολείσαι τόσο πολύ με την φροντίδα των παιδιών και με το πώς θα γεμίσεις τον χρόνο τους με δραστηριότητες, playdates, ξεχωριστές βόλτες και άλλα, στην ουσία σχεδιάζεις έναν κόσμο που στηρίζει την εξέλιξη των παιδιών αλλά όχι την δική σου. Σαφώς και είναι ότι πιο σημαντικό έχεις γι αυτό και απαιτούν την προσοχή και τον χρόνο σου, αλλά η ζωή δεν περιστρέφεται μόνο γύρω από τις ανάγκες τους και τις δραστηριότητές τους. Εσύ είσαι ο γονέας κι εσύ επιλέγεις τι θα κάνεις τόσο εσύ όσο και η οικογένειά σου στον χρόνο που έχεις. Δεν βοηθάει να καταφεύγεις σε δραστηριότητες και playdates για να γεμίσεις τον χρόνο – βεβαιώσου ότι κρατάς και χρόνο για τον εαυτό σου. Σχεδίασε χρόνο χωρίς τα παιδιά για να κάνεις κάτι που αγαπάς και να αναζητήσεις ευκαιρίες να κάνεις πράγματα που απολαμβάνεις καθώς και η μαμά έχει ανάγκη φροντίδας!
Έχει παύσει να σε απασχολεί η εικόνα σου.
Η γκαρνταρόμπα σου πλέον είναι ένα συρτάρι (ή 2) με φόρμες και πρόχειρα ρούχα. Ακόμα κι αν δικαιολογείται από το πόσες ώρες περνάς εντός ή στο γυμναστήριο, και πάλι δεν δικαιολογείται. Τα ρούχα σου έχουν καταχωνιαστεί πίσω πίσω στην ντουλάπα ή σε κούτες στο υπόγειο. Όταν παύεις να νοιάζεσαι για την εικόνα σου, αντί να περιποιείσαι τα μαλλιά σου ή να συνδυάζεις ρούχα που σε κάνουν να νοιώθεις όμορφα, κάνεις τα μαλλιά σου αλογοουρά και σαν ρομπότ πετάς πάνω σου μια φόρμα κι ένα T- shirt. Προφανώς και εντοπίζεις αμέσως την μητέρα που φθάνει στο σχολείο με προσεγμένη εμφάνιση. Το πιο πιθανό είναι να απορείς πώς το κάνει αλλά αυτό δεν είναι το θέμα. Το θέμα είναι ότι το κάνει και δημιουργεί τον χρόνο να το κάνει καθώς της βελτιώνει την αυτοπεποίθηση και νοιώθει καλά με τον εαυτό της. Κι αυτή είναι μια συνήθεια στην οποία πρέπει να επιστρέψεις άμεσα. Ο σκοπός δεν είναι να ντυθείς για να εντυπωσιάσεις τους άλλους, αλλά για να νοιώσεις καλά με τον εαυτό σου και η εικόνα σου να αντανακλά την αυτοπεποίθησή σου.
Είσαι πολύ απασχολημένη, είσαι μόνη.
Η σύγχρονη μητέρα είναι συνήθως ακόμα πιο υπεραπασχολημένη αφού κάνει παιδιά. Οι ευθύνες των παιδιών είναι αμέτρητες όμως πάντα είναι κάτι που σε γεμίζει και σε κάνει να νοιώθεις σημαντική. Στη δουλειά μπορεί να περιτριγυρίζεσαι από ανθρώπους ενώ τακτοποιείς εκκρεμότητες και ολοκληρώνεις projects αλλά σε όλο αυτό, είσαι μόνη διότι αυτές δεν είναι συναναστροφές με ενήλικες που σε γεμίζουν. Μπορεί να κινούνται γύρω σου αλλά είσαι τόσο απασχολημένη που δεν έχεις χρόνο να αφιερώσεις σε αυτούς ενώ την ίδια στιγμή λαχταράς για ουσιώδεις επαφές όπως προ των παιδιών. Η απομόνωση που αισθάνεσαι μπορεί να πηγάζει από το ότι δεν κάνεις τίποτα που να ευχαριστεί εσένα την ίδια, ή δεν έχεις κανένα χόμπυ, ή είσαι εξωστρεφής και έχεις την ανάγκη περισσότερης κοινωνικής συναναστροφής από όσο έχεις τη δεδομένη στιγμή και γι αυτό νοιώθεις μόνη από τους φίλους σου. Το ένα λοιπόν μέρος του παιχνιδιού είναι να πληρείς τις υποχρεώσεις της μητέρας, αλλά το να έχεις τόσα πολλά που να μην έχεις χρόνο για τους φίλους σου, θα σε οδηγήσει σε συναισθήματα μοναχικότητας, θα νοιώθεις δυσαρέσκεια στον ρόλο σου ως μητέρα και ακόμα πιο μόνη.
Η παλιά σου ταυτότητα ήταν συνδεδεμένη με την καριέρα σου.
Πολλές γυναίκες ονειρεύονται να γίνουν μητέρες οπότε όταν έρχεται αυτή η στιγμή και για κάποιο καιρό μένουν στο σπίτι για τα παιδιά τους, μπορεί να εγκλιματίζονται ευκολότερα στον νέο τους ρόλο. Όσες πριν είχαν μια καριέρα και αφιέρωναν πολύ χρόνο και προσπάθεια σε αυτήν, μπορεί να συναντήσουν πιο ανώμαλο δρόμο στην μετάβασή τους αυτή. Είτε επιλέξεις να μείνεις στο σπίτι ή το κάνεις λόγω συνθηκών, είναι τεράστια αλλαγή ! Σε μια δουλειά, υπάρχουν κλίμακες να ανέβεις, μετρήσιμα αποτελέσματα, στοχοθέτηση, αναγνωρισμένη επιτυχία, προαγωγές και μια αίσθηση ικανοποίησης. Δυστυχώς το ίδιο δεν μπορούμε να πούμε για την μητρότητα. Η μητρότητα δεν μετριέται σε κλίμακα 1 – 10, ούτε σε ποσοστά, ούτε εξισώνεται με προαγωγή ή με bonus στο τέλος του χρόνου. Μια αγκαλιά ή ένα «Σ` αγαπώ» κάνουν θαύματα αλλά πάντα μοιάζει να υπάρχουν περισσότερες δυσκολίες παρά γλυκές στιγμές στα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας.
Νοσταλγείς την ελευθερία που είχες κάποτε.
Πριν κάνεις παιδιά, αδιαμφισβήτητα μπορούσες να είσαι πιο εγωκεντρική με τον χρόνο σου. Είχες την άνεση να κάνεις και πας οπουδήποτε ήθελες οποτεδήποτε ήθελες. Αν ήθελες να μείνεις ξύπνια μέχρι αργά, να βγεις με φίλους, να κοιμηθείς μέχρι αργά το Σάββατο το πρωί ή να φύγεις για ταξίδι χωρίς κανένα πρόγραμμα…..μπορούσες. Η ζωή με τα παιδιά απαιτεί λίγο περισσότερο σχεδιασμό, λίγα περισσότερα χρήματα και απεριόριστη υπομονή. Ώρες ύπνου, ώρες φαγητού και ειδικές ανάγκες καθορίζουν το πρόγραμμά σου τώρα και την ελευθερία που κάποτε είχες, μοιάζει πολύ μακριά στο παρελθόν – και κάτι το οποίο εύχεσαι για κάποιες ημέρες. Η προσαρμογή στη δομή της καθημερινότητας που τα παιδιά έχουν ανάγκη, ιδίως στα πρώτα χρόνια μπορεί να μοιάζει αδιάφορη και προβλέψιμη συγκριτικά με την έκταση της ελευθερίας που βίωσες προ των παιδιών. Αν νοιώθεις κλεισμένη, ίσως είναι η ώρα να πάρεις βοήθεια από κοπέλα ή από κάποιον έμπιστο συγγενή για να σου κρατήσουν τα παιδιά και να βρεις τον απαλλαγμένο από παιδιά αυθορμητισμό σου, από λίγες ώρες έως και ολόκληρο σαββατοκύριακο.
Ύπνος: πότε ήταν η τελευταία καλή νύχτα σου;
Όλοι οι φίλοι σου πιθανώς να μιλάνε για στέρηση ύπνου όταν αναφέρονται σε γονείς και κυρίως όταν τους ανακοίνωσες την εγκυμοσύνη σου, αλλά μπορεί να μην είχαν αναφέρει ότι ο ποιοτικός ύπνος θα είναι κάτι δύσκολο για περισσότερο από όσο διαρκεί η εμβρυική περίοδος. Η στέρηση ύπνου επηρεάζει τη διάθεση, την ενέργεια, την χαρά της γονικής ανατροφής, την νοητική διαύγεια και την υγεία. Γι` αυτό και είναι προτεραιότητα για κάθε γονέα ! Το να μάθεις στο παιδί σου να κοιμάται καλύτερα και περισσότερο αφού έχει φθάσει τη σωστή ηλικία απαιτεί αρκετή υπομονή αλλά αφού το καταφέρει και κοιμάται όλη την νύχτα, αυτό θα είναι σημαντική βοήθεια για σένα. Βεβαιώσου ότι κοιμάσαι και μες στην ημέρα όταν μπορείς και μην φορτώνεις υπερβολικά το πρόγραμμα το δικό σου ή της οικογένειάς σου, επιτρέποντας για ώρα ξεκούρασης στο σπίτι με κάθε ευκαιρία. Θα ωφελήσει όλη την οικογένεια αν το κάνεις καθημερινή ρουτίνα!
Κλείνοντας θα ήθελα να σας πω ότι δεν χρειάζεται να ανησυχείτε. Η κρίση ταυτότητα δεν είναι κάτι που διαρκεί για πάντα. Θα βρείτε την ταυτότητά σας και θα γίνονται συχνά αλλαγές. Ξανά και ξανά. Να είστε ελαστικές και να θυμάστε ότι σε οποιοδήποτε στάδιο ανατροφής κι αν είστε, θα υπάρχουν συνεχώς νέες προκλήσεις για την μητρότητα και για αυτό που είστε – ως μητέρα, ως σύζυγος, ως άνθρωπος.
Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com
Διαβάστε επίσης:
Οδηγός επιβίωσης για μαμάδες με ημικρανίες
Η μαμά χρειάζεται ένα διάλειμμα… Πόσο δύσκολο είναι να το καταλάβετε;
Εξομολόγηση μιας κουρασμένης και αγχωμένης μαμάς