Άγχος αποχωρισμού: Πώς να το αναγνωρίσετε και ποιες δεξιότητες αντιμετώπισης χρειάζεται να γνωρίζετε

Δεν είναι καθόλου παράξενο αν μερικά παιδιά —και γονείς— βιώνουν άγχος αποχωρισμού σε περιόδους αλλαγής ή μετάβασης, όπως όταν ξεκινά κάτι καινούργιο ή αλλάζει η καθημερινή ρουτίνα. Το άγχος αποχωρισμού είναι συχνότερο στα μικρότερα παιδιά, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και φάση της οικογένειας. Είτε ανησυχείτε για το άγχος αποχωρισμού του παιδιού σας είτε για το δικό σας, υπάρχουν τρόποι να το διαχειριστείτε πιο αποτελεσματικά και με περισσότερη ηρεμία.

Το The Everymom.com ζήτησε από τη Robyn Isman, θεραπεύτρια με έδρα τη Βοστώνη που ειδικεύεται στη διαχείριση άγχους και είναι μητέρα δύο παιδιών, να μοιραστεί τις πιο χρήσιμες στρατηγικές προετοιμασίας και αντιμετώπισης του άγχους αποχωρισμού — τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς.

Το κουμπί της αγάπης και της αγκαλιάς

Πώς να αναγνωρίσετε το άγχος αποχωρισμού

Πριν περάσουμε στις στρατηγικές, η Isman εξηγεί πώς μπορείτε να καταλάβετε αν το παιδί σας δυσκολεύεται με τον αποχωρισμό. Είναι φυσιολογικό τα παιδιά να λυπούνται όταν ο γονιός φεύγει, ωστόσο, αν όταν επιστρέφετε το παιδί δεν ηρεμεί με την παρουσία σας, αυτό μπορεί να είναι ένδειξη άγχους αποχωρισμού. Μπορεί να το δείξει με κλάματα, θυμό ή ρίχνοντας παιχνίδια. Αυτές οι αντιδράσεις υποδηλώνουν ότι αρχίζει να αναπτύσσει φόβο για τον αποχωρισμό.

Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας βιώνει άγχος αποχωρισμού —ή αν θέλετε να το προλάβετε— δείτε μερικές αποτελεσματικές τακτικές που μπορείτε να δοκιμάσετε.

Εισάγετε το θέμα με φιλικό προς το παιδί τρόπο

Ένας από τους πιο δυνατούς τρόπους να βοηθήσετε τα παιδιά να κατανοήσουν το άγχος αποχωρισμού είναι να τους το παρουσιάσετε μέσα από ιστορίες κατάλληλες για την ηλικία τους. Η ανάγνωση παιδικών βιβλίων κάνει το θέμα λιγότερο τρομακτικό και βοηθά τα παιδιά να δουν τις δικές τους εμπειρίες να αντικατοπτρίζονται σε ήρωες που μπορούν να κατανοήσουν. Τα βιβλία τους δίνουν λέξεις για τα συναισθήματά τους και τα καθησυχάζουν ότι η αγάπη και η σύνδεση με τη μαμά ή τον μπαμπά δεν χάνονται, ακόμα κι όταν δεν είναι μαζί.

Άγχος αποχωρισμού σε νήπιο 18-24 μηνών- Τι να κάνετε ως γονεις

Ενθαρρύνετε το ανεξάρτητο παιχνίδι

Αγαπάμε τα παιδιά μας, αλλά είναι σημαντικό να καλλιεργούμε την ανεξαρτησία τους — και, ειλικρινά, χρειαζόμαστε κι εμείς λίγο χώρο ως γονείς. Αν το παιδί σας είναι μωρό ή νήπιο, η Isman προτείνει να του δίνετε ευκαιρίες για ανεξάρτητο παιχνίδι.
Αυτό το βοηθά να διασκεδάζει μόνο του, ενισχύει τη δημιουργικότητά του και του μαθαίνει αυτονομία, ανεξαρτησία και δεξιότητες αυτορρύθμισης. Επιπλέον, προσφέρει στους γονείς λίγο χρόνο να ξεκουραστούν.

Health Line: Τι είναι το άγχος του αποχωρισμού και πώς το αντιμετωπίζουμε;

Κάντε διαλείμματα από τις ευθύνες σας

Αν είστε ο βασικός φροντιστής, προσπαθήστε να απομακρύνεστε περιστασιακά από κάποιες υποχρεώσεις. Αν, για παράδειγμα, είστε πάντα εσείς που κάνετε μπάνιο και βάζετε το παιδί για ύπνο, αφήστε τον σύντροφό σας να το κάνει μερικές φορές. Μπορεί να σας λείψουν αυτές οι στιγμές, αλλά είναι σημαντικό τόσο για τη δική σας ισορροπία όσο και για να μάθει το παιδί ότι είναι εντάξει να περνά χρόνο και με τον άλλο γονέα.

Ονομάστε τα συναισθήματα και δείξτε ότι είναι εντάξει να τα νιώθουν

Το να νιώθει ένα παιδί θλίψη ή θυμό είναι απολύτως φυσιολογικό. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε και να μιλάμε για αυτά τα συναισθήματα.
«Τα συναισθήματα έρχονται και φεύγουν, και δεν χρειάζεται να τα φοβόμαστε», λέει η Isman. Όταν απομακρύνεστε για λίγο, μπορείτε να πείτε:
«Είναι εντάξει να μου λείπεις — κι εμένα θα μου λείψεις — αλλά θα παίξεις με τον μπαμπά, και θα περάσεις υπέροχα!»
Ονομάστε τα συναισθήματα, όπως λύπη, θυμό, απογοήτευση. Δώστε τους χώρο να τα νιώσουν και μιλήστε για τρόπους να τα διαχειριστούν.

Πώς επηρεάζει ο συναισθηματικός δεσμός μητέρας - βρέφους την ανάπτυξή του;

Δείξτε τους παραδείγματα αποχωρισμού και επιστροφής

Όταν τα παιδιά φοβούνται τον αποχωρισμό, συχνά ανησυχούν ότι ο γονιός δεν θα επιστρέψει. Για τα λίγο μεγαλύτερα παιδιά, οι εκπομπές ή τα τραγούδια που δείχνουν γονείς να φεύγουν και να επιστρέφουν είναι πολύ βοηθητικά.

Δημιουργήστε μια ρουτίνα αποχαιρετισμού

Όταν έρχεται η ώρα να φύγετε, δημιουργήστε μια ευχάριστη και σταθερή ρουτίνα αποχαιρετισμού, όπως μια αγκαλιά, ένα φιλί ή ένα «high five».

Για τις μαμάδες που βιώνουν άγχος αποχωρισμού

Το να αποχωριστείτε το μωρό σας, ειδικά την πρώτη φορά, είναι δύσκολο και συχνά λυπηρό. Ξεκινήστε σιγά – για παράδειγμα, με μια μικρή βόλτα ή τρέξιμο μόνη σας. Ακόμη και 10 λεπτά προσωπικού χρόνου είναι μια καλή αρχή. Σιγά σιγά αυξήστε τη διάρκεια.

Η Isman συμβουλεύει τις μαμάδες να εξασκούνται στο να νιώθουν λίγο άβολα όταν αποχωρίζονται το παιδί τους. Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνουν ότι μπορούν να το διαχειριστούν. Ταυτόχρονα, δείχνουν στο παιδί τους ότι είναι εντάξει να είναι χωριστά για λίγο και ότι είναι ασφαλές στα χέρια άλλων.

Άγχος αποχωρισμού και παιδί: Πώς μπορούμε να το μειώσουμε

Είναι επίσης σημαντικό να αφήνετε το παιδί σας σε κάποιον που εμπιστεύεστε — είτε είναι ο σύντροφός σας, οι γονείς σας ή ένας στενός φίλος.

Το να νιώθετε συναισθηματικά φορτισμένες είναι απόλυτα φυσιολογικό. Όπως λέτε στο παιδί σας ότι «είναι εντάξει να νιώθεις ό,τι νιώθεις», το ίδιο ισχύει και για εσάς. Κλάψτε αν το έχετε ανάγκη. Και πάνω απ’ όλα, να είστε ευγενικές με τον εαυτό σας και με τα παιδιά σας. Είναι μια μεγάλη μετάβαση και για τους δύο, και είναι σημαντικό να επιτρέψετε στον εαυτό σας —και στα παιδιά— να νιώσουν τη δυσκολία και να μάθουν σταδιακά την ανεξαρτησία.