Το αόρατο φορτίο που κουβαλούν πολλοί μπαμπάδες

Όταν μιλάμε για το νοητικό φορτίο της γονεϊκότητας,(mental load) συνήθως αναφερόμαστε στις μητέρες. Όμως τα τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι και οι μπαμπάδες βιώνουν έντονη πίεση, άγχος και συναισθηματική εξάντληση - συχνά σιωπηλά. Κουβαλούν αυτό το αόρατο βάρος χωρίς να μιλούν γι’ αυτό.

Τι έδειξε η έρευνα

Μια πρόσφατη έρευνα των USA TODAY και Peacock για γονείς στις Η.Π.Α. επιβεβαίωσε με στοιχεία όσα πολλοί μπαμπάδες νιώθουν αλλά σπάνια εκφράζουν.

Σύμφωνα λοιπόν με τα ευρήματα, το 74% των ανδρών δήλωσαν ότι οι γονικές ευθύνες επηρεάζουν την καριέρα ή την απόδοσή τους στη δουλειά, σε σύγκριση με το 67% των γυναικών. Περισσότερο από το ένα τρίτο των ανδρών, το 38%, ανέφεραν άγχος για την ασφάλεια ή το μέλλον του παιδιού τους.

Οι μπαμπάδες νιώθουν περισσότερη μοναξιά και άγχος από τις μαμάδες – Νέες έρευνες

Περίπου 1 στους 3 δήλωσε ότι αισθάνεται εξουθενωμένος ή συναισθηματικά κουρασμένος, και ότι νιώθει καταβεβλημένος από τις συνεχείς αποφάσεις που πρέπει να παίρνει. Το 34% ανέφερε ότι αισθάνεται πίεση να είναι "τέλειος" γονιός και σχεδόν το ένα τρίτο ανησυχεί για την ψυχική υγεία του παιδιού του.

Περισσότεροι από το ένα τέταρτο παραδέχτηκαν ενοχές ή αμφιβολίες για τις αποφάσεις ανατροφής των παιδιών και περίπου ο ίδιος αριθμός δήλωσε ότι δυσκολεύεται να θέσει όρια ή να αφιερώσει χρόνο στον εαυτό του.

Οι στατιστικές αντικατοπτρίζουν την εμπειρία πολλών μπαμπάδων

Τα στοιχεία της έρευνας δεν προκαλούν έκπληξη σε πολλούς μπαμπάδες. Αντίθετα, αποτυπώνουν με αριθμούς μια πραγματικότητα που ήδη βιώνουν καθημερινά αλλά σπάνια εκφράζεται ανοιχτά.

Γιατί τα παιδιά προτιμούν να παίζουν με τους μπαμπάδες αντί για τις μαμάδες

Ο συγγραφέας του κειμένου, Alex Shoemaker περιγράφει πως, διαβάζοντας τα αποτελέσματα, δεν ένιωσε σοκ αλλά αναγνώριση. Όπως επισημαίνει, η «μέση φάση» της ζωής συχνά περνά απαρατήρητη και χωρίς ιδιαίτερη κατανόηση. Σε αντίθεση με τη νεότητα - όπου τα λάθη συγχωρούνται - ή τη μεγαλύτερη ηλικία - όπου υπάρχει σεβασμός και επιείκεια - οι ενδιάμεσες δεκαετίες συνοδεύονται από αυξημένες απαιτήσεις και ελάχιστη ανοχή.

Σε αυτή τη φάση, ένας άνδρας θεωρείται απλώς ότι «πρέπει να τα καταφέρει»: να δουλεύει, να στηρίζει την οικογένεια, να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του χωρίς να παραπονιέται. Και συνήθως το κάνει, εις βάρος της προσωπικής του ενέργειας και ισορροπίας.

Ο ίδιος αναφέρεται επίσης στη μετάβαση από τα ανέμελα χρόνια της νεότητας - γεμάτα χρόνο, άσκηση και ελευθερία - σε μια καθημερινότητα όπου ακόμη και λίγα λεπτά προσωπικού χρόνου μοιάζουν πολυτέλεια. Όπως σημειώνει, η εξάντληση δεν είναι μόνο θέμα χρόνου αλλά και ψυχικής ενέργειας: ακόμα και η σκέψη της εναλλαγής ρόλων μέσα στην ίδια μέρα μπορεί να μοιάζει δυσβάσταχτη.

Με χιούμορ και αυτογνωσία, θυμάται εικόνες από τη δική του παιδική ηλικία, όταν έβλεπε τον πατέρα του να αποκοιμιέται στον καναπέ μετά από μια γεμάτη μέρα. Τότε του φαινόταν αστείο και μακρινό - σήμερα, παραδέχεται, ότι το κατανοεί απόλυτα.

Για τους μπαμπάδες που δεν κάνουν μόνο τα αυτονόητα!

Η καθημερινή αυτή κόπωση συνδέεται άμεσα με τα ευρήματα της έρευνας. Σημαντικό ποσοστό μπαμπάδων αναφέρει ένταση στη σχέση με την σύντροφο, αίσθημα απομόνωσης ή έλλειψης κοινωνικής υποστήριξης, ενώ 1 στους 5 δηλώνει ότι η γονεϊκότητα έχει επηρεάσει την αίσθηση της προσωπικής του ταυτότητας.

Όταν η πίεση γίνεται έντονη, ο Alex Shoemakerεξηγεί πως προσπαθεί να επαναπλαισιώσει την καθημερινότητα: το γκαζόν που χρειάζεται κούρεμα είναι ένας χώρος παιχνιδιού για τα παιδιά· τα άπλυτα πιάτα είναι το αποτέλεσμα ενός γεύματος που μοιράστηκε η οικογένεια. Μικρές υπενθυμίσεις νοήματος μέσα στη φθορά της ρουτίνας.

Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στη σημασία της υποστήριξης μέσα στο ζευγάρι, αναγνωρίζοντας τον ρόλο της συντρόφου του ως βασικό πυλώνα της οικογένειας.

Έρευνα: Οι μπαμπάδες είναι πιο ευτυχισμένοι γονείς από τις μαμάδες - Αλλά γιατί;

Οι μπαμπάδες εργάζονται σκληρά αλλά οι μητέρες κουβαλούν το μεγαλύτερο φορτίο

Παρότι οι μπαμπάδες βιώνουν αυξημένη πίεση, το νοητικό βάρος της γονεϊκότητας εξακολουθεί να επιβαρύνει περισσότερο τις μητέρες. Όπως δείχνει η έρευνα των USA TODAY και Peacock,το 34% των γυναικών δήλωσαν ότι αισθάνονται καταβεβλημένες κάθε μέρα κι ένα 32% είπε ότι αισθάνεται έτσι αρκετές φορές την εβδομάδα. Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι μισές γυναίκες αισθάνονται ότι όταν κάτι πάει στραβά στην οικογένεια, θεωρείται αυτονόητο πως εκείνες πρέπει να το διαχειριστούν. Παράλληλα, σχεδόν οι μισές αναφέρουν έντονη πίεση να ανταποκρίνονται σε υψηλά πρότυπα «τέλειας» γονεϊκότητας.

Όπως αναφέρει ο Alex Shoemakerακόμη και σε οικογένειες όπου οι ευθύνες μοιράζονται, οι μητέρες συχνά λειτουργούν προληπτικά: επιβεβαιώνουν ραντεβού, αλλαγές στις ανάγκες των παιδιών, ελλείψεις στο σπίτι και δεκάδες μικρές λεπτομέρειες που συνθέτουν την καθημερινότητα.

Το συμπέρασμα δεν αφορά την επιβολή ή την απόρριψη ρόλων, αλλά την αναγνώριση ότι το νοητικό φορτίο κατανέμεται διαφορετικά. Γι’ αυτό και η επίγνωση της ψυχικής κόπωσης — τόσο στους πατέρες όσο και στις μητέρες — είναι κρίσιμη.

Γιατί, όπως υπογραμμίζεται, οι γονείς και τα παιδιά αντιλαμβάνονται πότε κάποιος είναι εξαντλημένος ακόμη κι όταν δεν το εκφράζει με λόγια.