Πώς με την επιφανειακή αντικατάσταση χόνδρου λέμε «όχι» στις περιττές ολικές αρθροπλαστικές
Ένα από τα πιο συχνά ορθοπαιδικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σε κάθε ηλικία είναι η βλάβη στον χόνδρο.
Γράφει ο Δρ. Αριστοτέλης Κούρτης PhD, Ορθοπεδικός, Επιστημονικός Συνεργάτης, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
Αρκεί και μόνο να σκεφτούμε ότι όλοι έχουμε υποστεί κάποιον τραυματισμό, για να μην μιλήσουμε υπερβολική χρήση ή εκφυλιστικές αλλοιώσεις. Όπως και να έχει, η βλάβη στον χόνδρο μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο πόνο, περιορισμό της κίνησης και πιο χαμηλή ποιότητα ζωής.
Για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα, η λύση ήταν φυσικοθεραπείες, βιολογικές ενέσεις ή, στις πιο προχωρημένες περιπτώσεις, σε ολική αρθροπλαστική. Σήμερα, οι ιατροί έχουν στη «φαρέτρα» τους μια νέα, πρωτοποριακή λύση, την Επιφανειακή Αντικατάσταση Χόνδρου με προσαρμοσμένα εμφυτεύματα.
Η τεχνική αυτή είναι μια ήπια, ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που διορθώνει συγκεκριμένες βλάβες στον αρθρικό χόνδρο, χωρίς να επηρεάζει άλλες σημαντικές δομές της άρθρωσης, όπως οι μηνίσκοι ή οι σύνδεσμοι. Με τη χρήση ενός ειδικά σχεδιασμένου, εξατομικευμένου εμφυτεύματος, η βλάβη καλύπτεται με ακρίβεια, αποκαθιστώντας έτσι τη φυσιολογική λειτουργία της άρθρωσης.
Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται;
Η επιφανειακή αντικατάσταση χόνδρου εφαρμόζεται σε:
- Εστιασμένες χόνδρινες βλάβες στο γόνατο (π.χ. στον μηριαίο κόνδυλο ή στην τροχιλία)
- Χόνδρινες βλάβες στον αστράγαλο
- Περιπτώσεις χωρίς γενικευμένη οστεοαρθρίτιδα, αλλά με εντοπισμένη εκφύλιση
Η μέθοδος προορίζεται για ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε συντηρητικές ή βιολογικές θεραπείες (ενδαρθρικές ενέσεις, αυτόλογα μοσχεύματα, PRP) χωρίς επιτυχία και δεν είναι έτοιμοι, ή δεν είναι απαραίτητο, να προχωρήσουν σε ολική αρθροπλαστική.

Δρ. Αριστοτέλης Κούρτης PhD, Ορθοπεδικός, Επιστημονικός Συνεργάτης, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Προσαρμοσμένη αντιμετώπιση για κάθε περίσταση
Το στοιχείο που κάνει τη μέθοδο μοναδική είναι η απόλυτη εξατομίκευση του εμφυτεύματος. Συγκεκριμένα:
- Ο ασθενής υποβάλλεται σε μαγνητική τομογραφία υψηλής ανάλυσης
- Η εικόνα χρησιμοποιείται για να δημιουργηθεί τρισδιάστατο μοντέλο της άρθρωσης
- Το εμφύτευμα κατασκευάζεται κατά παραγγελία, ώστε να εφαρμόζει με ακρίβεια χιλιοστού στη μορφολογία της βλάβης
Το αποτέλεσμα είναι ένα απόλυτα εξατομικευμένο εμφύτευμα που εφαρμόζει τέλεια, χωρίς να προκαλεί αίσθηση ξένου σώματος ή αλλαγές στην κινηματική της άρθρωσης.
Ποια είναι η διαδικασία;
Η χειρουργική επέμβαση είναι σύντομη και γίνεται:
- Υπό γενική ή περιοχική αναισθησία
- Με μικρή τομή, μήκους 5–6 εκατοστών
- Με ειδικά εργαλεία και προπλάσματα που συνοδεύουν το εμφύτευμα
- Χρησιμοποιώντας τεχνική ελάχιστης επεμβατικότητας
Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου αναδεικνύεται και καθαρίζεται η βλάβη, τοποθετείται το εμφύτευμα με μεγάλη ακρίβεια και διατηρούνται ανέπαφες όλες οι υπόλοιπες δομές της άρθρωσης.
Γιατί να επιλέξoυμε αυτήν την τεχνική;
Τα πλεονεκτήματα της επιφανειακής αντικατάστασης χόνδρου είναι πολυδιάστατα:
- Μικρή επέμβαση χωρίς τη βαρύτητα της ολικής αρθροπλαστικής
- Διατήρηση των φυσιολογικών ανατομικών στοιχείων (σύνδεσμοι, μηνίσκοι)
- Καμία αλλαγή στην κινηματική του γόνατος
- Απουσία αίσθησης ξένου σώματος
- Άμεση κινητοποίηση και επιστροφή στις δραστηριότητες
- Μικρή απώλεια αίματος και ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος
- Πολύ σύντομος χρόνος αποθεραπείας (10–15 ημέρες)
Η τεχνική μπορεί να εφαρμοστεί ανεξαρτήτως ηλικίας, ωστόσο ενδείκνυται ιδιαίτερα για:
- Νεότερους ασθενείς με τραυματικής αιτιολογίας χόνδρινες βλάβες
- Ασθενείς που δεν ανταποκρίθηκαν σε βιολογικές θεραπείες
- Άτομα με εντοπισμένο πρόβλημα και διατηρημένο υπόλοιπο γόνατο
- Αθλητές που επιθυμούν ταχεία επάνοδο σε πλήρη δραστηριότητα
Αντίθετα με την ολική αρθροπλαστική, η επιφανειακή αντικατάσταση δεν απαιτεί την αφαίρεση υγιών ανατομικών στοιχείων, ούτε την πλήρη αντικατάσταση της άρθρωσης. Η φυσιολογική κινηματική και η σταθερότητα του γόνατος διατηρούνται, ενώ η αίσθηση του «μηχανικού γόνατος», που συχνά αναφέρεται μετά από ολική αρθροπλαστική, αποφεύγεται.
Επιπλέον, η επιφανειακή τεχνική δρα προστατευτικά, επιβραδύνοντας σημαντικά και σε πολλές περιπτώσεις αναστέλλοντας την ανάγκη για μελλοντική ολική αρθροπλαστική.
Επιστημονικά δεδομένα και αποτελέσματα
Κλινικές μελέτες της τελευταίας δεκαετίας έχουν δείξει εξαιρετικά αποτελέσματα:
- 90% ικανοποίηση ασθενών μετά από 5 χρόνια παρακολούθησης
- Σημαντική μείωση πόνου και βελτίωση κινητικότητας
- Ελάχιστες επιπλοκές και υψηλή διατήρηση εμφυτεύματος
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σύγχρονες τεχνολογίες 3D εκτύπωσης και τα βιοσυμβατά υλικά καθιστούν τα εμφυτεύματα ασφαλή και ανθεκτικά για μακροχρόνια χρήση.
Η επιφανειακή αντικατάσταση χόνδρου είναι μια σύγχρονη και πολύτιμη λύση για όσους αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες βλάβες στον αρθρικό χόνδρο. Μέσα από μια εξατομικευμένη προσέγγιση και με τη βοήθεια της σύγχρονης ιατρικής, αυτή η μέθοδος προσφέρει ανακούφιση από τα ενοχλητικά συμπτώματα, βοηθά στην πιο γρήγορη αποκατάσταση και διατηρεί τη φυσιολογική λειτουργία της άρθρωσης.
Η σωστή ενημέρωση τόσο των ασθενών όσο και των γιατρών για αυτήν την καινοτόμο τεχνική μπορεί να μειώσει την ανάγκη για ολικές αρθροπλαστικές, προσφέροντας πιο στοχευμένη και ποιοτική θεραπεία σε όσους τη χρειάζονται πραγματικά.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγείας σας, εδώ