Για ποιο λόγο τσακώνονται συχνά οι γονείς με τα έφηβα παιδιά τους, σύμφωνα με έρευνα

Μια πρόσφατη έρευνα* της Talker Research αποκάλυψε τον λόγο που προκαλεί συχνούς τσακωμούς ανάμεσα σε γονείς και εφήβους.

Σύμφωνα λοιπόν με την έρευνα, που έγινε σε 2.000 Αμερικανούς γονείς με έφηβους οδηγούς, οι μεγαλύτερες διαφωνίες γονιών και παιδιών αφορούν την οδήγηση (51%), και ακολουθούν ο χρόνος μπροστά στις οθόνες (48%), οι βαθμοί (39%), το πλάνο ζωής ( τι θέλουν να κάνουν) (35%) και η ερωτική τους ζωή (32%).

Οι γονείς έχουν κατά μέσο όρο τέσσερις διαφωνίες το μήνα με τους εφήβους για θέματα οδήγησης. Τα πιο συχνά σημεία διαφωνίας είναι η ταχύτητα (60%), η ώρα επιστροφής στο σπίτι το βράδυ (52%) και η κατανάλωση βενζίνης (50%).

Οι έφηβοι χρειάζονται τη στήριξη της οικογένειας ακόμα κι αν δηλώνουν το αντίθετο

Οδήγηση : κόστος και ασφάλεια

Η οδήγηση των εφήβων επιβαρύνει όχι μόνο συναισθηματικά τους γονείς αλλά και οικονομικά. Από τα έξοδα που καταγράφτηκαν, το 81% των γονιών πληρώνει όλη ή μέρος της βενζίνης των παιδιών τους, ξοδεύοντας κατά μέσο όρο 176 δολάρια το μήνα. Το 91% καλύπτει όλη ή μέρος της ασφάλισης του αυτοκινήτου, με μέσο κόστος 206 δολάρια το μήνα, ενώ το 92% πληρώνει για τη συντήρηση του οχήματος, με μέσο κόστος 158 δολάρια μηνιαίως.

Μπροστά στα αυξανόμενα έξοδα και τις ανησυχίες για την ασφάλεια, πολλοί γονείς προτιμούν να περιορίσουν την ανεξαρτησία των εφήβων τους, εφαρμόζοντας πιο αυστηρούς κανόνες ή χρησιμοποιώντας τεχνολογία παρακολούθησης (telematics).

Η ασφάλεια των παιδιών είναι πιο σημαντική από το κόστος: όταν οι γονείς ερωτήθηκαν αν ανησυχούν περισσότερο για τα έξοδα ή για την ασφάλεια, το 93% απάντησε ότι η ασφάλεια είναι η προτεραιότητα.

Γιατί οι έφηβοι κρατούν μυστικά από τους γονείς τους

Τηλεματική

Ένας τρόπος που γονείς και ασφαλιστικές εταιρείες εξασφαλίζουν την ασφάλεια των εφήβων είναι μέσω της τηλεματικής, που παρακολουθεί και αξιολογεί τις οδηγικές τους συνήθειες. Το 63% των γονέων βλέπει θετικά τη χρήση της τεχνολογίας αυτής, ενώ το 35% δήλωσε ότι η ασφαλιστική τους ήδη παρακολουθεί τον έφηβο οδηγό.

Η έρευνα υπογραμμίζει μια γενικότερη αλλαγή: η γονική μέριμνα στην ψηφιακή εποχή, όπου τα ψηφιακά εργαλεία συμβάλλουν στην ασφάλεια αλλά εγείρουν ερωτήματα για το απόρρητο και την αυτονομία των εφήβων.

Οι γονείς επιβάλλουν επίσης κανόνες οδήγησης για να προστατεύσουν τα παιδιά τους. Οι πιο κοινοί κανόνες που αναφέρθηκαν ήταν:

• καθολική απαγόρευση χρήσης κινητού κατά την οδήγηση (73%),
• ενημέρωση των γονιών για τον προορισμό (61%),
• επιστροφή στο σπίτι μέχρι συγκεκριμένη ώρα (60%) και
• απαγόρευση οδήγησης όταν είναι κουρασμένα (52%).

Περισσότεροι από τους μισούς γονείς (56%) έχουν στερήσει το αυτοκίνητο από τον έφηβο ως ποινή, συνήθως για παραβίαση κανόνων ασφάλειας, ενώ σχεδόν όλοι (96%) συνεργάζονται με τα παιδιά τους για να τα διδάξουν υπεύθυνη οδήγηση.

«Σχεδόν όλοι οι γονείς λένε ότι η ασφάλεια έρχεται πρώτη», δήλωσε η Nikki Lerol, υπεύθυνη για την τηλεματική και τις αποζημιώσεις στη Lemonade. «Αλλά τα δεδομένα δείχνουν και το συναισθηματικό κόστος: περισσότερες διαφωνίες, αυστηρότερη επίβλεψη και πολλοί κανόνες στο σπίτι. Τα ψηφιακά εργαλεία, όπως η τηλεματική, μπορούν να διδάξουν υπεύθυνη οδήγηση, αρκεί οι οικογένειες να μιλούν ανοιχτά για όρια και εμπιστοσύνη».

«Η έρευνα στόχευσε να δείξει όχι μόνο τις οικονομικές επιπτώσεις της οδήγησης εφήβων αλλά και τη συναισθηματική πίεση των γονιών για να κρατήσουν τα παιδιά ασφαλή στο δρόμο», είπε η Nikki Lerol.

Πρέπει να σέβονται οι γονείς την ιδιωτικότητα των εφήβων;

Οι πιο συχνοί κανόνες οδήγησης για εφήβους:

• Καμία χρήση κινητού κατά την οδήγηση (73%)
• Καμία συνομιλία στο τηλέφωνο (71%)
• Πρέπει να ενημερώνουν τους γονείς πού πάνε (61%)
• Να επιστρέφουν στο σπίτι μέχρι συγκεκριμένη ώρα (60%)
• Απαγόρευση οδήγησης όταν είναι κουρασμένοι (52%)
• Αποστολή μηνύματος όταν φτάνουν στον προορισμό (50%)
• Ενεργοποίηση εντοπισμού στο τηλέφωνο (43%)
• Απαγόρευση φαγητού κατά την οδήγηση (42%)
• Μόνο επιτρεπόμενοι συνεπιβάτες (38%)
• Όριο απόστασης από το σπίτι (27%)
• Απαγόρευση οδήγησης τη νύχτα (22%)

Τι ισχύει στη χώρα μας

Κάθε νέος οδηγός που έχει συμπληρώσει τα 17 έτη και επιθυμεί να βγάλει δίπλωμα πρέπει να έχει τη συγκατάθεση των γονέων ή του κηδεμόνα του.

Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 5 του Ν.4850/2021, ο νέος οδηγός πρέπει να συνοδεύεται στο αυτοκίνητο από έναν ενήλικα που:

• Έχει δίπλωμα οδήγησης τουλάχιστον 5 χρόνια.
• Είναι ηλικίας τουλάχιστον 25 ετών.

Ο νέος οδηγός 17 ετών, εκτός από τον συνοδό, πρέπει να τοποθετεί στο πίσω παρμπρίζ του οχήματος το γράμμα «Σ», που:

• Αφορά μόνο όσους έχουν προσωρινή άδεια οδήγησης.
• Πρέπει να παραμένει στο πίσω τζάμι μέχρι να ολοκληρωθεί η διάρκεια του προσωρινού διπλώματος.

Με την προσωρινή άδεια οδήγησης επιτρέπεται η οδήγηση με συνοδό οχήματος της κατηγορίας Β έως και την ημερομηνία συμπλήρωσης της ηλικίας των 18 ετών.

Γιατί οι έφηβοι σας αγνοούν όταν τους μιλάτε συνεχώς

Στις ΗΠΑ, όπου διεξήχθη η έρευνα - δεν υπάρχει ενιαίο "ηλικιακό όριο" καθώς κάθε πολιτεία (state) έχει δικούς της κανόνες. Συχνά το πρώτο βήμα για έναν έφηβο είναι το «learner’s permit» (άδεια εκμάθησης), που μπορεί να δοθεί από 14 έως 17 χρόνια, ανάλογα την πολιτεία. Επιπλέον, σε πολλές πολιτείες ισχύουν ενδιάμεσα στάδια (π.χ. provisional / restricted license) με περιορισμούς - όπως απαγόρευση οδήγησης τη νύχτα, περιορισμούς σε συνεπιβάτες, κ.λ.π.

^{*η έρευνα διεξήχθη διαδικτυακά από την Talker Research για λογαριασμό της εταιρίας Lemonade μεταξύ 9 και 16 Σεπτεμβρίου 2025}