Η νέα γενιά γονιών μεγαλώνει τα παιδιά της χωρίς τύψεις και «ταμπέλες»

Με κάθε γενιά, αλλάζει και ο τρόπος που μεγαλώνουν τα παιδιά. Οι γονείς της Γενιάς X —συχνά τα πρώτα παιδιά που έμεναν μόνα τους στο σπίτι— έδιναν μεγάλη σημασία στην ενεργή συμμετοχή στην ανατροφή (σε ακραίες περιπτώσεις με πολύ αυστηρή ή “παρεμβατική” προσέγγιση), ενώ 3 στους 4 γονείς της millennial γενιάς επιλέγουν την ήπια και φιλική ανατροφή.

Νέες έρευνες δείχνουν ότι οι γονείς της Γενιάς Z δεν ακολουθούν απαραίτητα τα ίδια στυλ ανατροφής με τους γονείς ή τους παππούδες τους. Αντίθετα, δημιουργούν το δικό τους συνδυαστικό (υβριδικό) τρόπο ανατροφής, που ανάλογα με την περίπτωση περιλαμβάνει είτε την «ανακοπή κύκλου» (δηλαδή να μην επαναλαμβάνουν αρνητικά μοτίβα από τη δική τους ανατροφή) είτε την ανατροφή με βάση αιτία και αποτέλεσμα. Στην πράξη, μόνο περίπου το 38% των γονέων Γενιάς Z με παιδιά 0–6 ετών χρησιμοποιούν την ήπια ανατροφή, σύμφωνα με έρευνα της Kiddie Academy.

Γιατί οι παραδοσιακοί οικογενειακοί κανόνες «πεθαίνουν»; Η σύγχρονη γονεϊκότητα αλλάζει τα πάντα

«Η συντριπτική πλειονότητα —ή 4 στους 5— γονείς συμφωνούν ότι δεν υπάρχει μια μοναδική προσέγγιση στην ανατροφή των παιδιών», λέει ο Casey Miller, CEO της Kiddie Academy. Οι περισσότεροι γονείς της Γενιάς Z, λέει, επιδιώκουν μια υβριδική προσέγγιση που συνδυάζει κατά μέσο όρο τρία διαφορετικά στυλ ανατροφής.

Τι δείχνει η έρευνα για την ανατροφή των παιδιών από τη Γενιά Z

Η Kiddie Academy ερεύνησε 2.000 γονείς παιδιών ηλικίας 0 έως 6 ετών και διαπίστωσε ότι το 54% των γονέων Γενιάς Z δίνουν προτεραιότητα στην προετοιμασία των παιδιών τους για τον πραγματικό κόσμο, ενώ οι millennial γονείς επικεντρώνονται περισσότερο στην ψυχική και συναισθηματική υποστήριξη των παιδιών τους. Οι γονείς Γενιάς Z θεωρούν ότι η ήπια ανατροφή λειτουργεί μόνο σε ορισμένες καταστάσεις.

«Γενικά, οι νεότεροι γονείς πιστεύουν ότι τα στυλ ανατροφής πρέπει να συνδυάζονται και να χρησιμοποιούνται ανάλογα με τις περιστάσεις», λέει ο Miller.

Σύμφωνα με την έρευνα, αυτοί οι νεότεροι γονείς χρησιμοποιούν μια ποικιλία νέων γονεϊκών στυλ ανατροφής

Ο Νο1 κανόνας ανατροφής για υγιή & ανθεκτικά παιδιά: «Η έρευνα δεκαετιών είναι σαφής» λέει ψυχολόγος

• Το 37% των γονέων προσπαθεί να σπάσει αρνητικά μοτίβα που υπήρχαν στις προηγούμενες γενιές.
• Το 33% επικεντρώνεται στο να χτίζει δυνατούς συναισθηματικούς δεσμούς με τα παιδιά του.
• Το 31% δίνει έμφαση στις συνέπειες των πράξεων, δηλαδή στο να καταλαβαίνουν τα παιδιά πώς οι επιλογές τους επηρεάζουν τον κόσμο γύρω τους.
• Το 20% αφήνει τα παιδιά να οδηγούν σε κάποιες αποφάσεις, βασίζοντας την ανατροφή γύρω από τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους.

«Στην έρευνά μας ρωτήσαμε τους γονείς πώς θα αντιδρούσαν αν το παιδί τους είχε ένα έντονο ξέσπασμα στο αυτοκίνητο», λέει ο Miller. «Το 42% θα σταματούσε το αυτοκίνητο μέχρι να ηρεμήσει το παιδί, το 40% θα περίμενε να φτάσουν σπίτι για να δώσει συνέπειες, και το 34% θα έπαιρνε τα παιχνίδια για την υπόλοιπη διαδρομή. Αυτές οι απαντήσεις δείχνουν ότι οι γονείς συνδυάζουν την ανατροφή με συνέπειες και το παραδοσιακό αυταρχικό στυλ, δημιουργώντας έναν υβριδικό τρόπο ανατροφής».

Συνολικά, λέει ο Miller, η στροφή μακριά από την ήπια ανατροφή αποτελεί μέρος μιας μεγαλύτερης τάσης συνδυασμού στυλ ανατροφής και εστίασης στο κάθε παιδί ξεχωριστά.

«Επτά στους 10 γονείς επιλέγουν στυλ ανατροφής με βάση τις ανάγκες του παιδιού τους, σε αντίθεση με το 23% που προσπαθεί να επιβάλλει το προσωπικό του στυλ ανεξάρτητα από την προσωπικότητα του παιδιού», λέει ο Miller.

Αυτό το στυλ ανατροφής βοηθά τα παιδιά με προβλήματα συμπεριφοράς

Πού μπορεί να υστερεί η ήπια ανατροφή

Η ήπια ανατροφή δίνει έμφαση στην ενσυναίσθηση και στην επικοινωνία με σεβασμό, χωρίς αυστηρές τιμωρίες, εξηγεί η Cynthia Vejar, PhD, LPC.

Η στροφή των γονέων της Γενιάς Z μακριά από την ήπια ανατροφή δείχνει λιγότερη πίεση να ακολουθούν ένα μόνο στυλ ή να επιδιώκουν ετικέτες. «Αντί να κυνηγούν τέτοιες ετικέτες, οι γονείς μπορεί να επικεντρωθούν στο ποια συμπεριφορά είναι περισσότερο ή λιγότερο ιδανική στο σπίτι τους», λέει η Dr. Vejar.

Η ήπια ανατροφή μπορεί να είναι κουραστική, γιατί ζητά πολλά από τον γονέα συναισθηματικά, λέει η Lexi Berard. Για να δουλέψει σωστά, οι γονείς χρειάζονται καλή συναισθηματική νοημοσύνη και ικανότητα να ελέγχουν τα συναισθήματά τους. Μάλιστα, μια μελέτη έδειξε ότι πάνω από το ένα τρίτο των «ήπιων γονέων» νιώθουν εξουθένωση.

«Η ήπια ανατροφή είναι πραγματικά δύσκολη και κάποιοι γονείς βρίσκονται σε κατάσταση απογοήτευσης», προσθέτει η Berard. «Μια μεγάλη παρανόηση είναι ότι με την αναγνώριση του συναισθήματος, μπορείτε να αποφύγετε τις κρίσεις. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Κανένα στυλ ανατροφής δεν αποφεύγει πλήρως τις κρίσεις. Το θέμα είναι πώς αντιδράτε ως γονέας».

Η ήπια ανατροφή απαιτεί επίσης να είστε παρόντες κατά τη διάρκεια της κρίσης, να αναγνωρίζετε το συναίσθημα και να περιμένετε να περάσει, λέει. «Πολλοί γονείς έλκονται από άλλα στυλ που τους λένε ότι είναι εντάξει να μην μένουν σε δύσκολα συναισθήματα και να μην νιώθουν ντροπή για την απογοήτευσή τους», λέει η Berard.

Η Νο1 στρατηγική ανατροφής παιδιών με αυτοπεποίθηση, σύμφωνα με τη Michelle Obama

Δύο τρόποι ανατροφής: Να αλλάζεις μοτίβα ή να συνδυάζεις στυλ

Όταν οι γονείς χρησιμοποιούν υβριδική προσέγγιση, συνδυάζουν διαφορετικά στυλ ανατροφής για να φτιάξουν έναν δικό τους τρόπο που ταιριάζει στην οικογένειά τους και στο παιδί τους.

«Η υβριδική ανατροφή μοιάζει με το να κάνεις δύο πράγματα ταυτόχρονα», λέει η Emily Guarnotta. «Λαμβάνεις υπόψη τα συναισθήματα του παιδιού, αλλά ταυτόχρονα βάζεις όρια».

Για παράδειγμα, αν το παιδί φωνάζει για να έχει περισσότερο χρόνο μπροστά στην οθόνη, μια παραχωρητική προσέγγιση θα ήταν να ενδώσεις. Η υβριδική προσέγγιση, όμως, αναγνωρίζει το συναίσθημα αλλά διατηρεί το όριο.

Η ανατροφή με ανακοπή κύκλου σημαίνει ότι οι γονείς κοιτάζουν πώς μεγάλωσαν, αναγνωρίζουν τι τους επηρέασε και αποφασίζουν τι θέλουν να κάνουν διαφορετικά με τα δικά τους παιδιά, εξηγεί η Berard.

Γιατί τα στυλ ανατροφής αλλάζουν

Οι γονείς Boomer και οι γονείς της Γενιάς X μεγάλωσαν με πιο αυστηρούς και παραδοσιακούς τρόπους ανατροφής, λέει η Dr. Guarnotta. Οι millennial γονείς ξεκίνησαν την τάση της ήπιας ανατροφής, ως αντίδραση στον τρόπο που μεγάλωσαν.

«Οι γονείς της Γενιάς Z είναι νέοι σε αυτή τη συζήτηση», λέει η Dr. Guarnotta. «Μεγάλωσαν βλέποντας τους millennial γονείς να αντιμετωπίζουν δυσκολίες και θέλουν να βρουν έναν πιο ισορροπημένο τρόπο».

Αυτό που φαίνεται να χάνει δημοτικότητα είναι η ιδέα ότι πρέπει να ακολουθείς μόνο μία φιλοσοφία ανατροφής. Η ιδέα ότι πρέπει να είσαι ήπιος 100% του χρόνου αντικαθίσταται από μια ευέλικτη, υβριδική προσέγγιση.

FAFO parenting: Η νέα viral τάση που μαθαίνει στα παιδιά να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους

Η Dr. Guarnotta λέει επίσης ότι αυτή η αλλαγή δεν αποτελεί απόρριψη της ήπιας ανατροφής, αλλά εξέλιξή της.

«Οι γονείς σήμερα ρωτούν, "Τι είναι βιώσιμο και ρεαλιστικό για την οικογένειά μου;". Βλέπουμε μια αντίδραση στην τελειομανία και έμφαση στο να είμαστε αυθεντικοί και να λαμβάνουμε υπόψη την ψυχική υγεία των γονέων», λέει.

Τα οφέλη αυτού του μοντέλου είναι σημαντικά, λέει η Dr. Vejar: «Οι γονείς που σκέφτονται συνειδητά τα μοτίβα και τις συνήθειες της οικογένειάς τους είναι πιο πιθανό να μεγαλώνουν τα παιδιά τους με πιο ήρεμο και σκεπτόμενο τρόπο, χωρίς να επαναλαμβάνουν λάθη ή αντιδράσεις που περνούν από γενιά σε γενιά.»

Επιπλέον, ο συνδυασμός ενσυναίσθησης και σταθερών συνεπειών προσφέρει το καλύτερο, όπως αναφέρει: «Ενσωματώνει τα ισχυρότερα στοιχεία διαφορετικών φιλοσοφιών για να αποφευχθούν μονομερή αποτελέσματα».

«Υπάρχουν όμως και κίνδυνοι όταν οι γονείς αντιδρούν υπερβολικά —για παράδειγμα, λένε “δεν μου άρεσε αυτό που έκαναν οι γονείς μου, άρα θα κάνω το ακριβώς αντίθετο”», εξηγεί η Dr. Vejar. «Η ισορροπία και η σκέψη πριν από τις αποφάσεις βοηθούν να αποφύγουμε τα άκρα.»

Τι αποκαλύπτει το ζώδιό σου για το γονεϊκό σου στυλ

Τι σημαίνει αυτό για τους γονείς σήμερα

Υπάρχει πολύς θόρυβος γύρω από την ανατροφή. «Έχουμε Google και ChatGPT στα χέρια μας, καθώς και influencers στα social media που μας λένε τι να κάνουμε, τι να μην κάνουμε και πώς μικρά πράγματα μπορούν να έχουν τεράστιες επιπτώσεις στα παιδιά (σωστές ή όχι)», λέει η Berard.

Είναι φυσικό να αισθάνεσαι υπερφορτωμένος και να επιστρέφεις σε αυτό που σου φαίνεται σωστό, αντί να ακολουθείς όσα λένε οι άλλοι.

Η ομορφιά της υβριδικής ανατροφής είναι ότι σου επιτρέπει να χαλαρώσεις λίγο, λέει η Dr. Guarnotta. Πάρε ό,τι σε βοηθά από την ήπια ανατροφή και άλλα στυλ και άφησε ό,τι δεν σου ταιριάζει. Θυμήσου επίσης να φροντίζεις τη δική σου ψυχική υγεία — είναι σημαντική για το μεγάλο ταξίδι της γονεϊκότητας.

«Αυτός ο τρόπος είναι πιο εύκολος και βιώσιμος για τους γονείς με τον καιρό», προσθέτει. «Είναι και πιο ξεκάθαρος για τα παιδιά, γιατί υπάρχουν σαφή όρια. Και πάνω απ’ όλα, είναι αληθινός — επιτρέπει στους γονείς να είναι άνθρωποι, χωρίς να προσπαθούν να είναι τέλειοι συνεχώς.»

^{πηγή: parents.com}