Αν δεν μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς ένα ντροπαλό παιδί… ποιος μπορεί;
Είναι άλλο να είσαι εσωστρεφής επειδή από τη φύση σου είσαι συγκρατημένος, σκεπτικός, και λίγο πιο ήσυχος και άλλο να είσαι ντροπαλός επειδή φοβάσαι να μιλήσεις – μην τυχόν και κριθείς – ή επειδή δεν πιστεύεις στον εαυτό σου («Δεν έχω κάτι έξυπνο να πω»).
Όταν ένα παιδί λοιπόν μοιάζει ντροπαλό, η αλήθεια είναι ότι βιώνει μοναξιά – και ως γονείς του, έχετε την ευθύνη και τη δύναμη να κάνετε κάτι για να το βοηθήσετε να πιστέψει στον εαυτό του.
Ίσως πιάνετε τον εαυτό σας πολλές φορές και με την καλύτερη πρόθεση, να πετάγεστε ενώ μιλάει για να πείτε τις σκέψεις και τις ιδέες σας, στην ουσία ολοκληρώνοντας τις προτάσεις του αντί αυτού - πριν προλάβει να τα πει με το δικό του τρόπο και ρυθμό. Όπως καταλαβαίνετε τώρα που το διαβάζετε, δεν βοηθάτε στην αυτοπεποίθησή του. Το παιδί καταλαβαίνει ότι αυτό που λέει δεν μετράει ή δεν είναι ενδιαφέρον. Αφού το παιδί ολοκληρώσει την πρότασή του, τότε μοιραστείτε μαζί του όλες τις σκέψεις και τις ιδέες σας.
Αποφύγετε να το διακόπτετε κάθε τόσο. Συμβαίνει συχνά και πολύ. Μπορεί να είστε ενθουσιασμένοι με αυτό που λέει το παιδί σας και λόγω αυτού να πλημμυρίζει η σκέψη σας από ιδέες που θέλετε να μοιραστείτε μαζί του. Σφίξτε τα χείλη σας ενώ βρίσκεται στο μέσω της πρότασή του. Αν το κάνετε αρκετές φορές, το παιδί ενδέχεται να αποσυρθεί διότι πιστεύει ότι οι ιδέες της μαμάς είναι πολύ πιο σημαντικές από τις δικές του.
Είναι βέβαιο ότι αν το παιδί σας ξέρει ότι θα κριθεί για ότι κάνει και πει, θα κλειστεί στον εαυτό του. Πολύ λογικό, δεν νομίζετε ; Γιατί να μιλήσει αν αυτό που λέει απορρίπτεται; Και μπορεί συχνά να διερωτάστε γιατί όταν το ρωτάτε, ή δεν σας απαντάει ή με λέξεις ή και νεύμα σας λέει «δεν ξέρω».
Τα παιδιά έχουν μια φυσική ανάγκη να θέλουν να μοιραστούν όσα ζουν ιδίως με ανθρώπους που εμπιστεύονται. Θέλουν να ακουστούν αλλά η προϋπόθεση είναι να υπάρχουν οι καλοί ακροατές. Αν το παιδί σας αισθάνεται ότι μπορεί με ασφάλεια να μοιραστεί κάτι μαζί σας – δεν θα επικριθεί ή διακοπεί και θα έχει χρόνο να ολοκληρώσει την πρότασή του – καμαρώστε το ενώ σας ανοίγεται. Θα γίνεται μάρτυρας μιας προσωπικότητας που αρχίζει να ανθίζει.
Δεν ξέρω πόσο πιο πολύ να το τονίσω. Δώστε αξία σε όσα σας λέει και επαινέστε το όταν το αξίζει. Σε όλους μας αρέσουν τα κομπλιμέντα και τα καλά λόγια. Και όταν τα ακούμε, νοιώθουμε τόσο όμορφα που θέλουμε να ξαναγίνει. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε κίνητρο να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που μας έκανε να κερδίσουμε τον καλό λόγο. Τεράστιος βοηθός στην δόμηση της αυτοπεποίθησης.
Κάποιες φορές καλό είναι να «εξετάσουμε» τον εαυτό μας. Πού μπορεί να βρισκόμαστε σε μια κλίμακα ντροπαλότητας με 0 ως οι σουπερ ντροπαλοί και 10 με μεγάλη πίστη στον εαυτό μας; Μήπως παραδειγματίζουμε την ντροπαλή συμπεριφορά στο παιδί μας;
Αν ναι, κάντε κάτι για να αλλάξετε το χαρακτηριστικό σας… για το καλό το δικό σας αλλά και του παιδιού σας.
Δοκιμάστε λοιπόν να κινηθείτε στις γραμμές που σας ανάφερα για να χαρίσετε στο παιδί σας το δώρο της μετάβασης από την ντροπαλότητά του στην αυτοπεποίθηση. Σαφώς και τα σενάρια είναι αμέτρητα όπως και οι λόγοι για τους οποίους ένα παιδί μπορεί να είναι ντροπαλό. Εξίσου πολλές όμως είναι και διορθωτικές παρεμβάσεις. Κάντε την αρχή με στόχο το παιδί σας να απολαύσει χαρούμενα και υγιή παιδικά χρόνια που θα το εφοδιάσουν για μια ευτυχισμένη και με αυτοπεποίθηση ζωή ως ενήλικας.
Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com
