Άσθμα και εγκυμοσύνη: Πόσο συχνό είναι κατά τη διάρκεια της κύησης

Στα ασθματικά άτομα οι σωλήνες αυτοί είναι τρόπον τινά πιο ευαίσθητοι, με αποτέλεσμα, αν έρθουν σε επαφή κάποια ερεθίσματα, να εμφανίζουν οίδημα στον αυλό τους (στο εσωτερικό τους δηλαδή) και – ενδεχομένως – υπερπαραγωγή βλέννης. Έτσι η διάμετρός τους περιορίζεται και δυσχεραίνεται η ροή του αέρα μέσω αυτών.

Συνεπώς, η κίνηση του αέρα από και προς τους πνεύμονες παρεμποδίζεται και παράγεται έντονος βήχας καθώς και χαρακτηριστικός συριστικός ήχος, ειδικά κατά την εκπνοή. Η σοβαρότητα του άσθματος διαφέρει από άτομο σε άτομο και μπορεί να κυμαίνεται από ελαφρά μέχρι και βαριά.

Η πάθηση αυτή χαρακτηρίζεται από επεισόδια άσθματος, μεταξύ των οποίων μεσολαβούν περίοδοι χωρίς συμπτώματα.

Πώς προκαλείται το άσθμα;

Οι μηχανισμοί, που προκαλούν το άσθμα, είναι εν πολλοίς – προς το παρόν τουλάχιστον – ασαφείς. Δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα η σημασία της κληρονομικότητας και η αλληλεπίδρασή της με ενδεχόμενους εξωτερικούς παράγοντες.

Οι παράγοντες, που εμπλέκονται στην πρόκληση της ασθματικής κρίσης είναι πολλοί:
• Διάφορα αλλεργιογόνα, όπως είναι η οικιακή σκόνη, η γύρη ή το τρίχωμα από κατοικίδια ζώα και τσιμπήματα από έντομα.
• Διάφοροι ερεθιστικοί παράγοντες, όπως το κάπνισμα, η ατμοσφαιρική ρύπανση, ο καπνός από καύση ξύλου, δυνατές μυρωδιές και τα διάφορα χημικά στον αέρα.
• Παθολογικές καταστάσεις, όπως ιώσεις του αναπνευστικού ή ιγμορίτιδα
• Διάφορα φάρμακα, όπως η ασπιρίνη ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη
• Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (συχνή κατά την εγκυμοσύνη)
• Η έντονη άσκηση
• Ο κρύος αέρας
• Η έμμηνος ρύση
• Η συναισθηματική φόρτιση (επίσης συχνή κατάσταση κατά την εγκυμοσύνη....)

Πόσο συχνό είναι το άσθμα στην εγκυμοσύνη;

Στο γενικό πληθυσμό η συχνότητα του άσθματος κυμαίνεται μεταξύ του 4% και 5%. Εντούτοις, υπάρχουν μελέτες, που ανεβάζουν το ποσοστό αυτό μεταξύ των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας ακόμα και στο 8%. Γενικά, το άσθμα φαίνεται πως επηρεάζει ποσοστό μεταξύ του 1% και 4% των εγκύων. Είναι επομένως μια εξαιρετικά συχνή παθολογία.

Μπορεί αυτή καθαυτή η εγκυμοσύνη να επηρεάσει τη συμπτωματολογία του άσθματος;

Είναι μάλλον απίθανό η κύηση να προκαλέσει άσθμα. Αν δεν ήσασταν ασθματική, δεν είναι συχνό η παθολογία αυτή να εμφανιστεί για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της κύησης, χωρίς όμως το ενδεχόμενο αυτό να μπορεί να αποκλειστεί εντελώς.

Σε ό,τι αφορά γυναίκες, που ήταν ασθματικές πριν από την εγκυμοσύνη, είναι δύσκολο να προβλέψουμε πώς η κύηση θα επηρεάσει τη συμπτωματολογία. Σε αδρές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε, πως κατά τη διάρκεια της κύησης το ένα τρίτο περίπου των ήδη ασθματικών γυναικών θα δουν βελτίωση των συμπτωμάτων, το ένα τρίτο δεν θα παρατηρήσει κάποια ουσιαστική αλλαγή και το ένα τρίτο θα αναφέρει επιδείνωση της συμπτωματολογίας.

Μία ανασκόπηση μελετών, που αφορούν το άσθμα στην εγκυμοσύνη, κατέληξε στο συμπέρασμα, πως αν πρόκειται τα συμπτώματα του άσθματος να χειροτερεύσουν, αυτό θα συμβεί συνήθως μετά την 13η εβδομάδα της κύησης.

Σε μία άλλη μελέτη αναφέρθηκε, πως σε γενικές γραμμές η συμπτωματολογία εμφάνιζε τη μέγιστη επιδείνωσή της μεταξύ των 24 και των 36 εβδομάδων της κύησης, ενώ μετά από το διάστημα αυτό τα συμπτώματα υποχωρούσαν αισθητά. Μάλιστα το 90% των γυναικών δεν εμφάνιζε καθόλου συμπτώματα άσθματος κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Μπορεί το άσθμα να επηρεάσει το μωρό;

Αν η συμπτωματολογία είναι υπό έλεγχο με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, τότε είναι εξαιρετικά απίθανο να προκληθεί κάποιο πρόβλημα στο μωρό. Εντούτοις, αν τα συμπτώματα δεν ελεγχθούν, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες για πρόωρο τοκετό και τοκετό λιποβαρούς νεογνού ή νεογνού, το οποίο παρουσιάζει μειωμένη δραστηριότητα μετά τον τοκετό καθώς και οι πιθανότητες εμφάνισης συγγενών ανωμαλιών.

Μπορεί το άσθμα να προκαλέσει επιπλοκές στην έγκυο;

Και στην περίπτωση αυτή, αν η συμπτωματολογία έχει τεθεί υπό φαρμακευτικό έλεγχο, οι πιθανότητες να προκληθούν επιπλοκές στην έγκυο δεν είναι ουσιαστικά υψηλότερες σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Στην αντίθετη όμως περίπτωση, αυξάνονται η πιθανότητες για εμφάνιση υπέρτασης κύησης και προεκλαμψίας.

Μπορεί η φαρμακευτική αγωγή για το άσθμα να βλάψει το μωρό;

Κάποιες γυναίκες, υπό το φόβο της ενδεχόμενης βλαπτικής δράσης της αντιασθματικής φαρμακευτικής αγωγής για το έμβρυο διακόπτουν τη λήψη της, μόλις επιβεβαιωθεί η εγκυμοσύνη. Αυτό είναι σοβαρό λάθος, διότι συνδέεται με επιδείνωση των συμπτωμάτων, η οποία ενδέχεται να έχει δυσάρεστες συνέπειες τόσο για το έμβρυο, όσο και για την έγκυο.

Σχεδόν όλα τα φάρμακα, που χορηγούνται για το άσθμα θεωρούνται ασφαλή τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όσο και κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Η γενική αρχή είναι να συνεχίζετε να λαμβάνετε τη θεραπεία, που λαμβάνατε και πριν την κύηση. Φυσικά, αν η συμπτωματολογία επιδεινωθεί, τότε θα πρέπει να γίνει και η ανάλογη προσαρμογή της θεραπείας σας.

Υπάρχουν κάποια μέτρα, που πρέπει να λάβω κατά τη διάρκεια της κύησης, αν έχω άσθμα;

Πέραν της λήψης της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, συνιστάται η διακοπή του καπνίσματος και η αποφυγή των ενδεχόμενων εκλυτικών παραγόντων, που συνδέονται με την εμφάνιση μιας ασθματικής κρίσης, όπως είναι για παράδειγμα το τρίχωμα μερικών κατοικίδιων ζώων.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Θα χαρώ να απαντήσω σε οποιαδήποτε απορία σας εδώ!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
email: care@eleftheia.gr